Godina izdanja: 1900 - 1949.
Tematika: Istorija
Kulturno dobro: Predmet koji prodajem nije kulturno dobro ili ovlašćena institucija odbija pravo preče kupovine
Jezik: Srpski
ISBN: Ss
Autor: Strani

Spoljašnjost kao na fotografijama, unutrašnjost u dobrom i urednom stanju!

Upton Sinclair - Amerika sutra

Knjizarnica `Svetlost`, Beograd, 1934.
Mek povez, 152 strane, ilustracije drvorezi Mirka Kujačića

Mirko Kujačić (Nudol, 1901 — Mostar, 1987) bio je srpski akademski slikar. Njegov rad karakteriše temperamentni široki potez, insistiranje na boji, oduševljenje figurom i izražena individualnost.[1]
Porodica i školovanje

Mirko Kujačić je rođen 1901. u Nudolu kod Nikšića na granici Crne Gore i Hercegovine u porodici lekara Jovana Kujačića, lekara.[2] Otac, poreklom iz svešteničke porodice Kujačića (prema predanju 7 svešteničkih generacija), školovao se u Sremskim Karlovcima i bio oženjen Julijem Plamencem. Mirkov deda, po majci je serdar Rade Plamenac, pradeda Šale Mašanov Vukotić, a prababa Marija Petrović-Njegoš. Školovao se u Sremskim Karlovcima, maturirao je u Drugoj beogradskoj gimnaziji. Do konačnog opredeljenja za slikarstvo studirao je tehniku, filozofiju, balet, glumu i vajarstvo.

Prema današnjim kriterijumima bio je multimedijalni umetnik izuzetnog obrazovanja, svestranog talenta i kulture. Prvo je završio baletsku školu, postao majstor baleta (Ministarstvo prosvete pod vođstvom B. Nušića i Narodno pozorište raspisali su konkurs za obrazovanje mladih glumaca i majstora baleta 1921), a potom je počeo da se radi u Beogradu. Klaudija Isačenko, jedna od mnogih ruskih izbeglica iz tog vremena, učiteljica u baletskoj školi i jedna od osnivača beogradskog baleta (1919–1921), prepoznala je njegov talenat i založila igrač koji nije uložio loptu u igru. Buntovnog duha, nezadovoljan zabavnim ulogom pozorišta, kako je govorio, teatralno je odbio ulogu sveštenika, a potom je patetičnim tonom napisao ostavku, gde je objavio svoj hram kao što je stvorenje koje je stvoreno je naveo, u vašarištu, a glumci u obične zabavljače.[3] Godine 1923. trebalo je da igra jednu od glavnih uloga u filmskoj burlesci Branimira Ćosića „Kačaci u Topčideru“, a koju je trebalo da režiraju dadaista Dragan Aleksić i futurista posle Boška Tokina, snimanog posle toga. juna, iz finansijskih razloga, a više zbog nepovoljnih političkih prilika.[4]

Posle ostavke počinje da se interesuje za likovnu umetnost, prvo za vajarstvo u Umetničkoj školi u Beogradu kod Tome Rosandića (1923), a potom se opredeljuje za slikarstvo. Preko ministarstva prosvete dobija francusku stipendiju koju deli sa kolegama i prijateljem Draganom Bajom Berakovićem. Studira u Parizu (1925-29) kao učenik velikog francuskog slikara Andrea Lota. Tokom studija Kujačić je, da bi platio školovanje, crtao i kopirao u Luvru i prodao kopije posetiocima.[5]
Predratni period

Predratni slikarski opus vezuje se za Francusku i Beograd. U Parizu se druži sa srpskim umetnicima koji su tamo borili: Dobrovićem, Lubardom, Milunovićem, Aralicom... Tu je shvatio šta je slikarstvo opšte i svoj izraz pronalazi u ekspresivnom i značajnom životu.

Povratak (1929) i boravak u Beogradu usmerava ga i na aktuelni ekspresionizam. Izdaje i svoju mapu grafike Ribari (1930) koja je nastala u toku sedmomesečnog boravka na moru (na ostrvima Svetac i Komiža) među ribarima i upoznaje malog čoveka i njegovu snagu pri večnom borcu i rad. Sudeluje na izložbi Jesenjeg paviljona, a brzo predstavlja i svoju prvu samostalnu izložbu.

Postaje rodonačelnik socijalnog slikarstva, a 1932. objavljuje Manifest, prvi pisani program društvenog slikarstva u srpskoj umetnosti, i na izložbi u paviljonu „Cvijeta Zuzoričar“ izlaže nazvane „Cvijeta Zuzorić“ izlagače „Zimski motiv“ i veza luka u ramu nazvana „ Koren beogradske umetnosti“. Izložbu je pratio i katalog sa Kujačićevim manifestom u kome se javno izjašnjava protiv vladajućeg stanja u tadašnjoj likovnoj umetnosti, kritikujući između ostalog i svoj rad. Umetnik se na otvaranju javio u plavoj radničkoj košulji i pred publikom pročitao svoj manifest, proglašavajući borbu protiv dominantnih buržoaskih koncepcija umetnosti, protiv čiste umetnosti, protiv uzdizanja u „mišljeničkoj tradiciji”, protiv individualnosti, „mišljenike tradicije” „čovečansku misao”, „poeziju napretka”, za kolektivnu umetnost pravde.[6] Vreme daje snažan podstrek za kompaniju društvenog slikarstva u likovnom životu Beograda.

Godine 1934. formirana je grupa „Život“ u Beogradu, sa Kujačićevom kao jednim od osnivača i glavnim protagonistom.[5]

U više navrata je ponovo boravio u Parizu i te posete su uticale na svaranje njegovih slikarskih ciklusa: `Golorukih`, `Zamaha`, `Obraza gorštaka`. To su monumentalni ciklusi revolta i otpora. To je drama, patnja, bol, borba, revolt ispruženih praznih ruku i deformisanih tela u grčkom pokretu i nezaustavljivom zamahu. Boja je reska, potez grub, dug, a preovlađuju crveni i plavi tonovi. [1]

Godine 1937, za vreme jednog odbora u Parizu, na predlog Bore Baruha, našao se među istomišljenicima, pod pokroviteljstvom Napredne omladine Francuske, u „Maison de la culture“, čiji je predsednik bio Luj Aragon . Na izložbama koje je „Maison“ organizovao kao pomoć španskoj deci žrtvama rata, Kujačić je izlagao sa Pikasom, Matisom, Marinetijem, Prampolinijem itd. Kujačić je, zajedno sa Baruhom, Bodnarovom, Šeremetom i drugim slikama u to vreme u Parizu, pripadao naprednom studentskom pokretu marksističke orijentacije, što je bio razlog za česte napade pariske policije.[7]

Poslednji javni nastupa pred rat Kujačić je imao sa grupom „Život“ na „13. jesenjoj izložbi“ 1940. godine, posle čega je pojačana policijska kontrola uperena protiv komunista i naprednih intelektualaca, kada je uhapsen Đorđe Andrejević Kun i posle čega nije mogao više da bude nigde. poput grupe „Život“ organizuju izložbe ili sastanka.[8][9]
Posleratni period

Po završetku Drugog svetskog rata dolazi u Crnu Goru i Mostar gde je, od 1951. godine, imao svoj atelje. Stvara dela poetskog realizma (Kanli kula, Portret oca) ali, polovinom šezdesetih ekspresionistički prikazuje rodni Nudol, njegove gorštake i društveno lice.

Umro je 1987. godine, u Mostaru, sahranjen u Aranđelovu kod crkve, u Nudolu. Godine 2005. njegova supruga Micika je deo slike i grafike poklonila Muzeju Hercegovine u Trebinju, da bi se na taj način odužila zavičajnom prostoru svoga muža.[10]

Mirko Kujačić