Jezik: Srpski
Autor: Strani
ISBN: Tv
Godina izdanja: Tv

Spoljašnjost kao na fotografijama, unutrašnjost u dobrom i urednom stanju!


Mao Cedung, ranije Mao Ce Tung[a] (pin: Máo Zédōng [Máo Zédōng] izgovorⓘ; Šaošan, 26. decembar 1893 — Peking, 9. septembar 1976), bio je kineski političar, vođa Komunističke partije Kine u pobedi nad Kuomintangom u Kineskom građanskom ratu i vođa Narodne Republike Kine od njenog osnivanja 1949. pa sve do njegove smrti 1976. godine.[2] Mao Cedung smatra se jednom od najznačajnijih ličnosti u modernoj istoriji,[3] a časopis Tajm uvrstio ga je među 100 najznačajnijih ličnosti 20. veka.[4] Njegove teorije, vojne strategije, i politička stanovišta su kolektivno poznati kao maoizam.

Mao Cedung je bio sin bogatog farmera iz Šaošana, Hunan. Mao je prihvatio kinesko nacionalističko i antiimperijalističko gledište rano u svom životu, i bio je pod posebnim uticajem događaja Sinhajske revolucije iz 1911. i pokreta 4. maja iz 1919. Mao je prihvatio marksizam–lenjinizam dok je radio na Pekinškom univerzitetu i postao je osnivački član Komunističke partije Kine (KPK), čije aktivnosti su dovele do Ustanka jesenje žetve 1927. godine. Tokom Kineskog građanskog rata između Kuomintanga (KMT) i KPK, Mao je pomogao u osnivanju Kineske crvene armije radnika i seljaka, predvodio je radikalne zemljišne odluke Đangsi sovjeta i na kraju je postao vođa KPK tokom Dugog marša. Mada je KPK privremeno ušla u koaliciju sa KMT u okviru Drugog ujedinjenog fronta tokom Drugog kinesko-japanskog rata (1937–1945), nakon predaje Japana Kineski građanski rat je nastavljen i 1949. Maove snage su porazile nacionaliste koji su se povukli na Tajvan.

Dana 1. oktobra 1949, Mao Cedung je proglasio osnivanje Narodne Republike Kine (PRC), jednopartijske države koju kontroliše KPK. U narednim godinama Mao je učvrstio svoju kontrolu putem agrarnih reformi, psihološke pobede u Korejskom ratu, i putem kampanja protiv zemljoposednika, ljudi koje je on nazivao „kontrarevolucionarima”, i drugim umišljenim neprijateljima države. Godine 1957 on je pokrenuo kampanju poznatu pod nazivom Veliki skok napred koja je imala za cilj da brzo transformiše kinesku ekonomiju iz agrarne u industrijsku. Ta kampanja je dovela do najsmrtonosnije gladi u istoriji i smrti više od 45 miliona Kineza između 1958 i 1962. Godine 1966, on je inicirao Kulturnu revoluciju, program s ciljem uklanjanja „kontrarevolucionarnih” elemenata kineskog društva koji je trajao 10 godina i koji je bio oličen nasilnom klasnom borbom, rasprostranjenim uništavanjem kulturnih artefakata i neviđenim uzdizanjem Maovog kulta ličnosti, što se zvanično smatra „ozbiljnim udarcem” za NRK.[5] Godine 1972, Mao je pozdravio američkog predsednika Ričarda Niksona u Pekingu, čime je signaliziran početak politike otvaranja Kine, koja je dalje razvijena tokom vladavine Deng Sjaopinga (1978–1989). On je bio produktivan pisac političke i filozofske književnosti.[6] Mao je pretrpeo niz srčanih napada 1976. godine i umro je u svojoj 82. godine 9. septembra. Njega je nasledio na poziciji vrhovnog vođe predsednik Hua Guofeng (1976–1978), koji je brzo bio udaljen i zamenjen Dengom.

On je kontroverzna figura. Mao Cedung se smatra jednim od najvažnijih osoba u modernoj svetskoj istoriji,[7] a isto tako je poznat kao teoretičar, vojni strateg, pesnik i vizionar.[8] Njegovi pobornici ga smatraju zaslužnim za eliminaciju imperijalizma u Kini,[9] modernizaciju nacije i izgradnju u svetsku silu, promovisanje statusa žena, poboljšanje obrazovanja i zdravstvene zaštite, kao i za uvećanje očekivanog trajanja života, pošto je kineska populacija porasla sa oko 550 miliona na preko 900 miliona pod njegovim vođstvom.[10][11] Nasuprot tome, njegov autokratski totalitaristički režim bio je izuzetno osuđivan zbog sprovođenja masovnih represija i uništavanja verskih i kulturnih artefakata i lokacija, koji je putem proizvoljnih pogubljenja, čistki i prisilnog rada uzrokovao po procenama 40 do 70 miliona smrtnih slučajeva, po čemu se njegov mandat rangira kao period sa najvećom zastupljenošću prekomerne smrtnosti u ljudskoj istoriji.[12][13]

Mladost
Rođen je 1893. godine u selu Šaošan, pokrajina Hunan, u porodici imućnih seljaka.[14][15] Njegov otac ga je, kao osmogodišnjaka, poslao na pohađanje osnovne škole u rodnom mestu. Dve godine kasnije, upisao je višu osnovnu školu u obližnjem gradiću Tungšanu. Nastavu je pohađao zajedno sa studentima iz viših socijalnih klasa, zbog čega su ga stalno maltretirali zbog njegovog seljačkog porekla.[16] Po završetku škole u Tungšanu 1907, otac ga je oženio za Luo Jišiu (1889—1910), kako bi time ujedinio posede dveju porodica. Njegova prva supruga umrla je tri godine posle.[17] Mao je tada počeo da čita knjige potrebi da se Kina transformiše u državu baziranu na sistemu Zapadne demokratije. U to vreme su izbile prve masovne demonstracije protiv nemaštine, a jednom su izgladneli seljaci provalili u štagljeve njegovog oca. Mao se s tim nije slagao, ali je imao simpatija prema potlačenim masama.