ISBN: Ostalo
Godina izdanja: Db
Jezik: Engleski
Oblast: Film
Autor: Strani

Spoljašnjost kao na fotografijama, unutrašnjost u dobrom i urednom stanju!

Collected Screenplays

Andrei Tarkovsky
,
William Powell
(Translator)
,
Natasha Synessios
(Translator)


Od svoje smrti, Andrej Tarkovski (1932.-1986.) sve je više prepoznat kao jedan od istinskih majstora svjetske kinematografije. U Sovjetskom Savezu svog doba, gdje je kolektiv bio od najveće važnosti, Tarkovski se usudio stvoriti vlastiti provokativno originalan stil snimanja filmova. Njegove nerealistične, izrazito nabijene slike nastavile su biti izvor inspiracije - ne samo za novu generaciju filmaša već i za pjesnike, glazbenike i slikare - čak i nakon što je prebjegao na Zapad, gdje je Nostalgija snimana u Italiji 1983. Njegov posljednji film, Žrtva, snimljen je u Švedskoj sa suradnicima Ingmara Bergmana. Ovaj svezak okuplja njegova velika djela, uključujući Solaris, Ogledalo, Stalker, Nostalgija, Žrtva i Ivanovo djetinjstvo. Ovi scenariji produbljuju i proširuju naše razumijevanje Tarkovskih filmova, jer mapiraju rane faze i likove (neki nikada nisu utjelovljeni na ekranu) i pomažu u razjašnjavanju nejasnih likova, slika i sekvenci koje su toliko ključne za jedinstveno djelo ovog velikog filmaša.



Andrej Arsenijevič Tarkovski (rus. Андре́й Арсе́ньевич Тарко́вский;[1] Zavražje, 4. april 1932[2] — Pariz, 28. decembar 1986) bio je ruski filmski i operski režiser, scenarista, pisac, teoretičar filma i pozorišta, glumac i estetičar.[3][4] Mnogi stručnjaci ga smatraju jednim od najznačajnijih i najuticajnijih ruskih filmskih umetnika i najvećim režiserom u istoriji svetske kinematografije.[5][6] Njegov filmski izražaj karakterišu dugi kadrovi, dramatična struktura, upotreba poezije i sna, nehronološko izlaganje radnje i poetske slike prožete metafizičkim temama.[7][8]

Tarkovski je studirao film na Svesaveznom državnom institutu za kinematografiju kod reditelja Mihaila Roma, a potom je režirao svojih prvih pet igranih filmova u Sovjetskom Savezu: Ivanovo detinjstvo (1962), Andrej Rubljov (1966), Solaris (1972), Ogledalo (1975), i Stalker (1979). Posle godina kreativnog sukoba sa državnim filmskim vlastima, napustio je zemlju 1979. i snimio svoja poslednja dva filma — Nostalgiju (1983) i Žrtvu (1986) — u inostranstvu. Godine 1986. objavio je Vajanje u vremenu, knjigu o bioskopu i umetnosti. Umro je kasnije te godine od raka, stanja koje je verovatno prouzrokovano lokacijama korišćenim na snimanju Stalkera.[9]

Tarkovski je tokom svoje karijere bio dobitnik brojnih priznanja, uključujući nagradu FIPRESCI, nagradu ekumenskog žirija i Grand Prix Spécial du Jury na Filmskom festivalu u Kanu, pored Zlatnog lava na Venecijanskom filmskom festivalu za svoj debitantski film, Ivanovo detinjstvo kao i BAFTA-u za Žrtvu. Godine 1990. posthumno mu je dodeljena prestižna Lenjinova nagrada Sovjetskog Saveza. Tri njegova filma — Andrej Rubljov, Ogledalo i Stalker — predstavljena su u Sight & Sound-ovoj anketi za 100 najboljih filmova svih vremena iz 2012. godine.[10]

Detinjstvo i mladost
Njegov otac Arsenij Tarkovski bio je pesnik koji je zarađivao za život kao prevodilac, dok je njegova majka, Marija Ivanovna, po profesiji glumica provela život radeći kao urednik za prvu državnu izdavačku kuću u Moskvi. Uoči njegovog rođenja roditelji su mu se preselili na selo, ali su se nedugo zatim i razveli. Uporedo sa gimnazijom pohađao je muzičku školu i tri godine učio slikarstvo.

Studije
Tokom 1952. godine upisao je Fakultet za orijentalne jezike, gde je učio arapski jezik i književnost, ali posle dve godine školovanja napustio je fakultet i otišao u Sibir da radi i studira geologiju.

Učenik filmske škole
Krajem 1954. godine napustio je dotadašnji posao i u Moskvi upisao Filmsku akademiju u klasi profesora Mihajla Iliča Roma. Filmsku akademiju završio je 1960. godine, diplomirajući kratkim filmom „Parni valjak i violina“. Tada se oženio svojom prvom ženom, Irmom Ruš.

Rano doba Hruščova nudilo je dobre mogućnosti mladim filmskim rediteljima. Pre 1953. godišnja filmska produkcija bila je niska i većinu filmova režirali su veterani reditelji. Posle 1953. godine proizvedeno je više filmova, i to od strane mladih reditelja. Hruščovska otopina je malo ublažila sovjetska socijalna ograničenja i dozvolila ograničen priliv evropske i severnoameričke književnosti, filmova i muzike. To je Tarkovskom omogućilo da vidi filmove italijanskih neorealista, francuskog novog talasa i reditelja poput Kurosave, Bunjuela, Bergmana, Bresona, Andžeja Vajde (čiji su film Pepeo i dijamanti uticali na Tarkovskog) i Mizogučija.

Rad u SSSR
Prvi film Tarkovskog bilo je „Ivanovo detinjstvo ”iz 1962. godine. Film je nasledio od režisera Eduarda Abalova, koji je morao da odustane od projekta. Film je zaslužio međunarodno priznanje Tarkovskog i osvojio nagradu Zlatni lav na Filmskom festivalu u Veneciji 1962.[11] Iste godine, 30. septembra, rođen mu je prvi sin Arsenije (zvan Senka u dnevnicima Tarkovskog) Tarkovski.

Godine 1965. režirao je film `Andrej Rubljov` o životu Andreja Rubljova, ruskog slikara ikona iz petnaestog veka. Andrej Rubljov nije, osim jedne projekcije u Moskvi 1966, odmah pušten nakon završetka zbog problema sa sovjetskim vlastima. Tarkovski je morao nekoliko puta da preseče film, što je rezultiralo nekoliko različitih verzija različite dužine. Film je široko objavljen u Sovjetskom Savezu u rezanoj verziji 1971. Ipak, film je imao budžet veći od milion rubalja - značajna suma za taj period.[12]

Od svoje supruge Irme Ruš razveo se u junu 1970. Iste godine oženio se Larisom Kizilovom, koja je bila asistent produkcije filma `Andrej Rubljov` (zajedno su živeli od 1965). Sa njom je dobio i drugog sina.

1972. završio je Solaris, adaptaciju romana `Solaris` Stanislava Lema. Na ovome je radio zajedno sa scenaristom Fridrihom Gorenštajnom od 1968. Film je predstavljen na Filmskom festivalu u Kanu, osvojio je Grand Prix Spécial du Jury i nagradu FIPRESCI i nominovan za Zlatnu palmu.


Spomenik Andreju Tarkovskom na ulazu u Institut za kinematografiju `Gerasimov`
Od 1973. do 1974. godine snimao je film `Ogledalo`, autobiografski i nekonvencionalno strukturiran film koji opisuje njegovo detinjstvo i uključuje neke očeve pesme. U ovom filmu Tarkovski je prikazao nevolje detinjstava pogođenih ratom. Tarkovski je na scenariju za ovaj film radio od 1967. godine. Od početka, film nije bio dobro prihvaćen od sovjetskih vlasti zbog svog sadržaja i elitističke prirode. Sovjetske vlasti svrstale su film u „treću kategoriju“, strogo ograničenu distribuciju, i dozvolile su prikazivanje samo u trećerazrednim bioskopima i radničkim klubovima.

Poslednji film Tarkovskog završen u Sovjetskom Savezu bio je `Stalker`, inspirisan romanom `Piknik pored puta` braće Arkadija i Borisa Strugatskog. Tarkovski je braću prvi put upoznao 1971. godine i bio je u kontaktu s njima do svoje smrti 1986. godine. Proizvodnja je zaglibila u nevolje; nepravilan razvoj negativa uništio je sve spoljne snimke. Odnos Tarkovskog sa snimateljem Georgijem Rerbergom pogoršao se do te mere da je Aleksandra Knjažinskog zaposlio kao novog prvog snimatelja.

Tarkovski je pretrpeo srčani udar u aprilu 1978. godine, što je rezultiralo daljim odlaganjem. Film je završen 1979. godine i dobio je nagradu ekumenskog žirija na Filmskom festivalu u Kanu.

U emigraciji

Slika Andreja Tarkovskog u Latina izbegličkom kampu Latina (Italija) 1985. godine
Početkom 1980. godine Tarkovski, je napustio Sovjetski Savez i nekoliko preostalih godina života proveo je u stalnoj borbi sa sovjetskim vlastima da dozvole njegovoj porodici, a naročito mlađem sinu, da mu se pridruže. Njegova filmska karijera je ponovo počela u Italiji gde je radio dokumentarac „Putovanje u vremenu“ (1983), a za film „Nostalgija“ scenario je napisao u saradnji sa scenaristom Toninom Guerom.

Veći deo 1984. proveo je pripremajući film `Žrtvovanje`. Na konferenciji za štampu u Milanu 10. jula 1984, on je najavio da se nikada neće vratiti u Sovjetski Savez i da će ostati u Evropi. U to vreme, njegov sin Andrej mlađi još je bio u Sovjetskom Savezu i nije mu bilo dozvoljeno da napusti zemlju. 28. avgusta 1985. Tarkovski je stigao u izbeglički kamp Latina u Latini,[13] gde je bio registrovan sa serijskim brojem 13225/379.[14]

`Žrtvovanje` je bio poslednji film Tarkovskog, posvećen njegovom sinu Andreju mlađem. Režija Andreja Tarkovskog, koji dokumentuje nastanak Žrtvovanja, objavljen je nakon smrti režisera 1986. U posebno potresnoj sceni, pisac / režiser Mihail Lezczilovski prati Tarkovskog u šetnji dok izražava svoja osećanja prema smrti - tvrdi da je besmrtan i da se ne plaši smrti.

Smrt
Tokom 1985. godine u Švedskoj je snimio film `Žrtvovanje`. Na kraju godine dijagnostikovan mu je terminalni rak pluća. U januaru 1986. godine započeo je lečenje u Parizu, a tamo mu se pridružio njegov sin kojem je konačno dozvoljeno da napusti Sovjetski Savez. Žrtva je predstavljena na Filmskom festivalu u Kanu i dobila je Grand Prix Spécial du Jury, nagradu FIPRESCI i nagradu ekumenskog žirija. Kako Tarkovski zbog bolesti nije mogao da prisustvuje, nagrade je prikupio njegov sin Andrej Mlađi.

U poslednjem zapisu Tarkovskog u svom dnevniku (15. decembra 1986.), napisao je: „Ali sada više nemam snage - u tome je problem“. Dnevnici su ponekad poznati i kao Martirolog i objavljeni su posthumno 1989. i na engleskom 1991. godine.

Tarkovski je umro 28. decembra 1986. godine u Parizu (Francuska). Sahranjen je na groblju ruskih emigranata Sent-Ženevjev-di-Bua u Parizu.

Teorija zavere pojavila se u Rusiji početkom devedesetih kada se tvrdilo da Tarkovski nije umro prirodnom smrću, već da ga je ubio KGB. Dokazi za ovu hipotezu uključuju svedočenja bivših agenata KGB-a koji tvrde da je Viktor Čebrikov izdao naredbu da se Tarkovski ubije, da bi se umanjilo ono što su sovjetska vlada i KGB videli kao antisovjetsku propagandu Tarkovskog.[traži se izvor]

Kao i kod Tarkovskog, i njegova supruga Larisa Tarkovskaja i glumac Anatolij Solonjicin umrli su od iste vrste raka pluća. Vladimir Šarun, dizajner zvuka u filmu `Stalker`, uveren je da ih je sve otrovala hemijska fabrika u blizini koje su snimali film.