Oblast: Ostalo
ISBN: Ostalo
Autor: Domaći
Jezik: Srpski
Godina izdanja: Tv

Spoljašnjost kao na fotografijama, unutrašnjost u dobrom i urednom stanju! Poseduje originalnu zastitnu kutiju.

Umetnost Rusije, slikarstvo, vajarstvo i arhitektura na teritoriji Ruske Imperije, Sovjetskog Saveza i današnje Ruske Federacije od preistorijskih vremena do danas.

Najstarije naseobine na ovom prostoru otkrivene su u Jermeniji (Satari-Dar, kultura čelćen). Grobovi neandertalaca nađeni su u pećinskim naseljima oko Krima (Kaik-koga) i u srednjoj Aziji (Tešik-Taš). Iz epohe mezolita (13. do 15. milenij), u šumovitim krajevima, pronađena su na obalama reka tipična manja boravišta za lovce (Kunda, u Estoniji). Kretanje pojedinih rodova i plemena iz južnih oblasti Urala u predele zapadnog Sibira može se pratiti u neolitu (5. do 2. milenij), kao i raseljavanje od Oke prema severu Evrope mogućih predaka finsko-ugarskih plemena. Najznačajnija kultura bronzanog i gvozdenog doba jeste kultura Skita. Nastanjeni u oblasti donjeg Dnjepra (Neopolj skitski), bili su u bliskom dodiru sa grčkom kulturom crnomorskih kolonija. U 9. veku u oblasti jezera Van formirana je robovlasnička država Urartu, dok su na teritoriji srednje Azije najpoznatije države Horezm, Baktrija i Sogd. Krajem 1. veka počelo je formiranje jermenskih, gruzijskih i drugih narodnosti. Prvi pisani podaci o istočnoslovenskim plemenima, naseljenim u oblasti Oke, Volge, Desne i Dnjepra, potiču iz 1. veka. Opasnosti od mnogih neprijatelja prinudile su slovenska plemena na ujedinjavanje, pa već u 9. veku postoje tri centra Istočnih Slovena: Slavija, Kujavija i Artanija.

Nastanku drevne ruske države doprinela je, takođe, pojava klasnog društva. Godine 882. novgorodski knez Oleg zavladao je Kijevom i učinio ga prestonicom. On je odmah ujedinio Poljane i Slovene, a u 10. veku nastavio potčinjavanjem Drevljana, Severana, Tiveraca i dr. Razvijaju se feudalni odnosi, a gradovi kao Kijev, Novgorod, Pskov, Polock, Smolensk i dr., postaju značajni trgovačko-zanatski centri. Uprkos borbi sa Vizantijom i Pečenezima, pojedini ruski knezovi vrše nova osvajanja. Pod Vladimirom Svjatoslavičem prihvaćeno je 988–89 hrišćanstvo; to je dovelo do čvršćeg ujedinjavanja i ubrzanog razvoja pismenosti, slikarstva i arhitekture. U okviru stare ruske države formirale su se tri narodnosti: ruska, ukrajinska i beloruska.

U Zakavkazju se između 9. i 12. veka obrazovalo Gruzijsko carstvo sa centrom Tbilisijem. U istom periodu postoje kroz duže ili kraće vreme Kilikijsko carstvo, Jermenija, Azerbejdžan, zatim u srednjoj Aziji država Samanida, sa prestonicom u Buhari.

Posle smrti Mstislava Vladimiroviča (1132.) raspala se država kijevskih kneževa. Period 12. do 14. veka karakteriše razdrobljenost na velike feudalne jedinice. Uzdižu se novi gradovi kao trgovački, politički i kulturni centri: Pskov, Vladimir i Moskva, a naročito Novgorod koji je bio član saveza Hansa. Početkom 13. veka ruske zemlje teško je opustošila najezda Tatara koji su osvojili 1240. i sam Kijev. Novogordsko-pskovksa država uspela je da očuva nezavisnost i pred novim neprijateljem sa zapada — Tevtoncima, koje je Aleksandar Nevski sa svojom vojskom razbio 1242. godine. Tek u prvoj polovini 14. veka moskovski knez Ivan Danilovič (1325–40) oslobađa se tatarskog jarma i otada započinje ujedinjavanje ruskih zemalja oko Moskve. Preuzevši nešto kasnije od Carigrada ulogu centra pravoslavlja, Moskva doživljava nagli uspon. Pojavom Tamerlana (1370–1405) nastaje novo carstvo visoke srednjoazijske kulture, koju karakterišu sačuvani spomenici u Samarkandu (džamije, dvorci, mauzolej, medresa i opservatorij).

U 16. veku ruske zemlje nastavljaju ujedinjavanje pod vodstvom Moskve. Ivan IV Grozni (1547–84) proglasio se za cara, a 1589. godine Rusija izdvaja svoju patrijaršiju. Period od 17. do prve polovine 19. veka obeležen je snažnim usponom koji započinje vladavinom Petra Velikog (1682–1725). On preduzima energične mere za unapređenje kulture, umetnosti, privrede i vojne sile. Njegove veze sa Zapadom okreću definitivno Rusiju Evropi; to se simbolično manifestuje u izgradnji Petrograda. Jelisaveta i naročito Katarina II (1762–96) nastavljaju delo Petra Velikog. Posle poraza Napoleona 1812, Rusija postaje jedna od najznačajnijih evropskih sila, ali u svom unutrašnjem uređenju i dalje pati od zaostalih feudalnih odnosa. U državi carskog samovlašća, narodne mase žive u teškoj bedi i potlačenosti. Ceo 19. vek protiče u znaku borbe za širenje levičarskih ideja, pri čemu se naročito zalažu književnici i revolucionarni pisci. Obrazovanju naroda posvećuju svoju delatnost i umetnici okupljeni u grupi „Peredvižnici”. Najznačajnija politička ličnost ovog prlaznog doba sa Ruske Imperije na Sovjetski Savez je Vladimir Iljič Lenjin. Kao vođa boljševika Lenjin je bio na čelu Oktobarske revolucije, koja je sprovedena dok je još trajao Prvi svetski rat čime je uništena Ruska Imperija i njen klasni sistem uređenja. Formirana je Sovjetska republika, kao višenacionalna socijalistička država. Na Prvom Svesaveznom kongresu sovjeta iz 1922. godine, prihvaćen je naziv Savez Sovjetskih Socijalističkih Republika (SSSR). U Drugom svetskom ratu, sovjetske zemlje su pretrpele teška razaranja i ogromne ljudske gubitke. U posleratnom periodu i nakon pobede nad fašizmom, SSSR je brzim tempom nastavio tehnološki i kulturni razvitak. Međutim, umnogome je bio sputavan zbog vojnog, ekonomskjog i kulturnog suparništva sa drugom svetskom ekonomskom i vojnom silom, Sjedinjenim Državama, s kojom je vodio takozvani Hladni rat. Posle raspada Sovjetskog Saveza, formirana je Ruska Federacija, a ostale sovjetske republike su postale nezavisne države. Nakon kratkotrajnog zbližavanja tokom 1990ih, današnja Ruska Federacija je ponovo u svojevrsnom „hibridnom ratu” sa Zapadom koji se u drugom obliku u odnosu na Hladni rat, sada odvija preko sukoba u Ukrajini.

Preistorija i rana istorija
U donjem paleolitu karakteristična je kultura akueleen naselja otkrivenih u Jermeniji, Abhaziji, Ukrajini, na Krimu i u Turkmeniji. Prve pojave umetnosti idu u kasniji paleolit; to su crteži u boji i skulptura u kosti. U blizini Irkutska, u naseljima Kostjenki, Gagarino, Malta i Buret, pronađene su ženske statuete koje ubedljivo svedoče o matrijarhalnom uređenju. Do 1954 pronađeno je oko 300 prebivališta oko reke Dona. Slične naseobine otkrivene su i u Gruziji, Turkmeniji i Tadžikistanu. Epoha neolita odlikuje se usavršavanjem oruđa, njegovim bušenjem i glačanjem, pri čemu je gotovo svaki predmet ornamentisan. Naseljavanjem današnje Volgogradske oblasti izdvojene su u basenima Oke i Kljazme plemenske teritorije koje odgovaraju pojedinim kulturama: belevskoj, ljalovskoj, rjazanskoj, volosovskoj i balahnihskoj. Tragovi kulture ovih plemena (keramika sa raznovrsnim crtežom) vode ka severu, sve do Belog mora. U neolitskoj kulturi Urala i dela Sibira brojni su nalazi oružja kako u muškim tako i u ženskim grobovima, kao i tragovi pojava neolita. Crteži na kamenu prikazuju scene iz lova ili pojedine životinje, ali su shematskog karaktera, dok su kamene figure (poznata „riba iz Sibira”) i koštane figure često date veoma naturalistički. Na jugu je karakteristična za ovu epohu kultura Anau u južnoj Turkmeniji, sa svojom keramikom složenih šara.

Najstarija kultura bronze u oblasti južnog Sibira i Altaja bila je afanasjevska, a između Jeniseja i Urala andronovska. Visoko razvijena karasukska kultura u oblasti i visoravni Altaja znatno je primila od kulture severne Kine. Vezana za raseljavanje sa severa prema Volgi, javlja se fatjanovska kultura, poznata po nadgrobnim spomenicima. Prebivalište vođa u nekim rejonima Zakavkazja postaju kamena utvrđenja. Brojni predmeti od zlata i srevra nađeni su u bogatim pogrebnim humkama (tumuli, kurgani), kao što je Majkopska na severnom Kavkazu ili Trialeti (Gruzija). Kuće sa više soba, građene od opeke i dekorisane šarama karakterišu patrijarhalno uređenje, blisko robovlasničkom, u južnoj Turkmeniji. Obrada metala i keramike ovde već postoji kao zanati.

Kultura Skita, plemena nastanjenog u oblasti Dnjepra, bogatoj gvozdenom rudom, najbolje predstavlja epohu gvožđa. Sačuvani su tragovi mnogih gradova opasanih kamenom ogradom (Kamenski grad), kao i humke — grobni spomenici skitskih vođa iz 4. do 3. veka pre n. e. (Kulj Oba, Soloha). Iskopavanja su otkrila i Neapolj skitski, glavni centar ove značajne kulture koja je posredstvom susednih crnomorskih kolonija imala kontakt sa grčkom kulturom. Gotovo na istom stepenu razvoja nalazi se kultura Sarmata. Grupa humaka Njekrasovske naseobine ili Paškovski spomenici u Krasnodarskoj oblasti ravni su po svom bogatstvu Novočerkaskoj humci skitske vladarke. Sa epohom Skita vremenski se poklapa tagarska kultura na Jeniseju, sa velikim humkama plemenskih vođa, a zatim taštikska, poznata po gipsanim posmrtnim maskama. U šumskim predelima severnog evropskog dela javljaju se istorijski poznata plemena điakovske kulture — Meri, Muroni i Vesi. U oblasti Dnjepra i Dnjestra razvila se kultura zemljoradničkih plemena preteča istočnih Slovena, koji su sahranjivali mrtve bez humaka. U turskom delu Jermenije značajna je bogata kultura države Urartu, sa svojom obradom metala, klinastim pismom, merama i cifarskim sistemom.

U epohi varvara, istočno od Dnjepra žive od 4. do 6. veka Anti koji su imali razvijene zanate, naročito za izradu predmeta i ukrasa od gvožđa, bronze i drugih dragocenih metala. Najezde Gota, zatim Huna i Avara ostavile su za sobom tragove koji idu sve do 4. veka.

Kavkaz, Povolžje, srednja Azija, Pribaltik
U bliskim odnosima sa kulturom drevne Rusije razvija se srednjovekovna kultura i umetnost naroda Kavkaza, Povolžja, srednje Azije i Pribaltika. Među značajne spomenike arhitekture idu u Gruziji hramovi Džvari i Cromi iz 6. do 7. veka, a u Jermeniji Zvarnoc i Ripsime. U periodu od 10. do 15. veka u Gruziji, Jermeniji i Azerbejdžanu dostižu visok nivo zidne slike, iluminacije i proizvodi primenjene umetnosti. Od arhitekture ističu se u Gruziji katedrale u Mcheti i Kuaisiju, u Jermeniji građevine u Ani, a u Baku (Azerbejdžan) mauzolej Momine-hatun i Šrvanšahov dvorac. U srednjoj Aziji značajna su otkrića slikarstva i vajarstva iz 7. do 8. veka u Varahši, Pendžikentu i dr. Narodi koji su nastanjivali ovu oblasti u vremenu između 10. i 17. veka ostavili su mnogobrojne dokaze visoke umetnosti u izradi predmeta od metala, keramike, ćilimarstva i posebno iluminacije. Za istoriju umetnosti najznačajniji su spomenici arhitekture; monumentalnošću i bogatim ornamentalnim ukrasom ističu se mauzolej Ismaila Samani u Buhari, Tjurabek-hanim u Urgenču, te spomenici Samarkanda: mauzolej Gur-Emir, mauzolej iz kompleksa Šahi-Zinđa, džamija Bibl-hanim, ansambl trga Registan i dr.

Umetnost Pribaltika karakterišu prvenstveno arhitektonski spomenici nastali u periodu od 13. do 16. veka, u kojima su lokalne tradicije, spojene sa uticajima Zapada, dale svojevrsnu varijantu gotike, a kasnije baroka....