ISBN: Ostalo
Godina izdanja: 1997
Autor: Domaći
Oblast: Slikarstvo
Jezik: Srpski

Autor - osoba Pavlović, Zoran, 1932-2006 = Pavlović, Zoran, 1932-2006
Naslov Prostori oblika i boje / Zoran Pavlović
Vrsta građe izabrana dela
Jezik srpski
Godina 1997
Izdavanje i proizvodnja Beograd : Clio, 1997 (Beograd : AB štamparija)
Fizički opis 218 str., [17] str. sa tablama : reprodukcije ; 20 cm
Zbirka ARS figura
(Broš. sa klapnama)
Napomene Tiraž 500
Slika autora i beleška o autoru na presavijenom delu kor. lista
Bibliografija: str. 211-218.
Predmetne odrednice Likovna umetnost -- Jugoslavija -- 20v

PREDGOVOR
Tekstovi okupljeni u ovoj knjizi predstavljaju izbor iz mog spisateljskog rada koji je trajao oko tri decenije. Oni potiču pretežno iz beogradske revije Danas, novosadskih Polja i časopisa Umetnost, dakle časopisa za koje sam duže vreme i obimnijom saradnjom bio vezan, kao i iz predgovora za kataloge samostalnih izložbi. Izdvojio sam one za koje smatram da imaju studijski i esejistički karakter, a to znači da su, na za mene zadovoljavajući način, bar dotakli, ako ne i razrešili neke suštinske momente vezane za lične poetike ili umetničke po- jave. Istovremeno, to su oni za koje se nadam da u najboljem smislu ilustruju osnovne crte mog pisanja o likovnoj umetnosti, iako sam ne bih mogao da precizno kažem u čemu se one sastoje, budući da nikada nisam pokušao da izgradim i negujem bilo kakav poseban pristup ovom poslu. Pisao sam vođen intuicijom, željom da sagledanom problemu „uđem pod kožu”, oslanjajući se na znanje koje posedujem, a spreman da ga zarad konkretnih potreba čitanjem proširim. Ako bi, pak, trebalo da sebi predočim kakvom bih kritičkom pristupu dao prednost, usudio bih se da ga nazovem sinkretičkim; on se ne bi zaspivao ni na jednoj posebnoj „školi mišljenja” kakve su, recimo, strukturalistička, fenomenološka, psihoanalitička i dr., već bi koristio i funkcionalizovao ona njihova znanja koja su primenljiva na datu situaciju.
Nadam se, zatim, da će se iz ovih tekstova videti moja potreba da pišem isključivo o problemu sa kojim sam uspostavio čvrstu intelektualnu „rezonancu”, kao i neku vrstu „empatičkog” odnosa sa stvarnošću umetničkih dela. Zbog toga, pri mom odlučivanju o kom ću umetniku pisati, nikakvu ulogu nije imao od istorije, kritike, javnosti verifikovan status, a tek su drugorazrednu imali moji lični emocionalno zasnovani afiniteti. Tako se i desilo da u mojoj bibliografiji nema tekstova o čitavom nizu stvarno velikih ili samo zvučnih imena naše savremene likovne umetnosti, i to ne samo onih za čiji sam opus ostajao nezainteresovan, nego ni mnogih sa čijim sam delom osećao stvarnu bliskost. Mada sam četvrt veka predavao istoriju umetnosti, ostao sam ravnodušan prema istoričnosti i svemu onome što taj pojam podrazumeva.
Verujem da je ovih nekoliko rečenica dovoljno da objasni kako ova knjiga, u onom delu koji se na ličnosti odnosi, nije antologijski izbor naših likovnih stvaralaca, što bi podrazumevalo prisustvo aksiološkog momenta. Ovo je za mene samo izbor najkarakterističnijih, a verovatno i najboljih tekstova, predodređen da ilustruje sekundarnu aktivnost kojom sam se kao slikar bavio u određenom, dosta dugom, ali i ograničenom razdoblju života.
Zoran Pavlović

SADRŽAJ

Predgovor 5
LIČNOSTI I DELA
Gabrijel Stupica 9
Pred crtežima Dragana Lubarde 13
Olga Jančić Reljefi kao meditacija o životu 16
Prolegomena za jednu poetiku kamena 28
Prostori drame u slikama Branka Protića 33
Racionalnost plastičnog znaka u slikarstvu Miodraga B. Protića 39
Slike Živojina Turinskog 51
Mitska misao Dušana Džamonje 57
Skulpture-predmeti Venije Vučinić 62
Stojan Ćelić Slikarski opus 71
Pasteli i crteži 84
Slikarska askeza Miodraga Rogića 89
O nastajanju sižea Ljubine slike 96
Poetski realizam Radenka Miševića 108
Slikanje kao igra u delu Momčila Antonovića 117
Grafičko delo Boška Karanovića 123
Svet tišine Ljubomira Perčinlića 140
Slikarstvo Gorana Gvardiola 159
Vlada Veličković 164
OPŠTE TEME
Mitologija antislikarstva i arhitektonika antislike 173
Enformel – Ni stil, ni pravac... 182
O kraju umetnosti 190
Crtež kao univerzalno sredstvo vizuelnih komunikacija 195
Bibliografija 211

Zoran Pavlović (Skoplje, 14. mart 1932 – Beograd, 27. jul 2006) bio je srpski slikar, likovni kritičar, profesor Univerziteta umetnosti u Beogradu.
Biografija
Diplomirao je slikarstvo na Akademiji likovnih umetnosti i Istoriju umetnosti na Filozofskom fakultetu u Beogradu 1959. godine. Magistrirao je Istoriju umetnosti 1961. Na umetničkom usavršavanju boravio je u više evropskih zemalja, najčešće u Francuskoj. Na teorijskom usavršavanju boravio je u nekoliko navrata u Parizu.
Od 1961. godine bio je asistent, a od 1980. do 1986. godine redovni profesor na Fakultetu likovnih umetnosti u Beogradu, na predmetu Istorija umetnosti, a od 1987. godine na predmetu Slikarstvo. U dva mandata bio je dekan Fakulteta likovnih umetnosti i prorektor Univerziteta umetnosti u Beogradu. Na Akademiji Braća Karić, 2000. godine osnovao je Katedru za slikarstvo, na kojoj je predavao do 2006. godine.
Pored slikarstva, bavio se teorijom umetnosti, posebno problemom boje i umetničkom kritikom, naročito poetikom enformela, stvarajući teorijsku osnovu ovom fenomenu u srpskom slikarstvu. Od 1960. godine pisao je u listovima „Telegram“, „Politika“, „Borba“, „NIN “ i časopisima „Danas“, „Polja“, „Umetnost“, „Književne novine“, i dr.
Od 1958. godine učestvovao je na mnogim grupnim izložbama u zemlji i inostranstvu.
Bio je član Udruženja likovnih umetnika Srbije (ULUS) i Međunarodnog udruženja likovnih kritičara (AICA).

Samostalne izložbe (izbor)
1959. Dom kulture Zapadni Vračar, Beograd
1960. Galerija Tribine mladih, Novi Sad
1961. Muzej primenjene umetnosti, Beograd
1964. Salon Muzeja savremene umetnosti, Beograd
1965. Galerija Kulturnog centra, Beograd
1968. Kleines Kunstkabinett, Zürih, Galerija Kolarčevog narodnog univerziteta, Beograd
1970. Salon Muzeja savremene umetnosti, Beograd
1973. Umetnička galerija Narodnog muzeja, Kragujevac
1975. Galerie Nane Stern, Paris
1980. Galerija Kolarčevog narodnog univerziteta, Beograd, Mala galerija, Zrenjanin
1981. Galerija savremene umetnosti, Niš
1983. Galerija Narodnog muzeja, Kraljevo, Galerie de l` Hotel de Ville, Genève
1984. Likovna galerija kulturnog centra, Beograd, Izložbeni salon Doma JNA, Zagreb, Galerija „Novi hram“, Sarajevo
1988. Galerija Kolarčevog narodnog univerziteta, Beograd, Galerija kulturno-informativnog centra SFRJ, Pariz, Kula sa arkadama, Negotin, Dani Srbije u Bavarskoj, Minhen
1990. Likovna galerija Kulturnog centra, Beograd
1992. Galerie Lelia Mordoch, Paris
1993. Memoire de corps, Galerie UNESCO, Paris
1995. Galerie Lelia Mordoch, Paris
1996. Galerija Haos, Beograd, Galerija „Nikola I“, Nikšić
1998. Galerija „Progres“, Beograd
2000. Jugoslovenski kulturni centar, Pariz
2002. Likovna galerija Kulturnog centra, Beograd
2007. Galerija Haos, Beograd
2007. Narodni muzej, Zrenjanin
2007. Likovna galerija Kulturnog centra, Beograd
Bibliografija
Knjige
1962 Eduard Mane, Jugoslavija, Beograd
1962 Kamij Pisaro, Jugoslavija, Beograd
1977. Svet boje, Turistička štampa, Beograd
1983 Boško Karanović, Galerija Grafičkog kolektiva, Beograd
1995. Sleganje tišine (zbirka poezije), Akademija Nova, Beograd
1997. Prostori oblika i boje, Clio, Beograd
Predgovori kataloga (izbor)
1962 Stojan Ćelić, Salon Moderne galerije, Beograd
1965 Venija Vučinić-Turinski, Galerija Kolarčevog narodnog univerziteta, Beograd
1969 Ljuba Popović, Narodni muzej, Valjevo
1969 Dušan Džamonja, Salon Muzeja savremene umetnosti, Beograd
1979 Radenko Mišević, Galerija „Josip Račić“, Zagreb
1982 Olga Jančić, Likovna galerija Kulturnog centra, Beograd
1983. Beleška i Lazaru Trifunoviću, u „Slikarstvo Miće Popovića“, (monografija), Galerija SANU, Beograd
1985 Goran Gvardiol, Galerija Doma omladine, Beograd
1985 Zoran Petrović, Umetnički paviljon „Cvijeta Zuzorić“, Beograd
1986 Decembarska grupa, Stojan Ćelić, Galerija Zepter, Beograd
Studije i kritike (izbor)
1960. Izložba Miće Popovića, Rad, br. 48, 26. novembar, Beograd
1961. Savremeno američko slikarstvo, Danas, br. 10, 27. septembar, pp. 19, Beograd
1962. Izložba slika Živojina Turinskog, Danas, br. 20, 14. februar, pp. 2, Beograd
1962. Apstraktni pejzaž u Kulturnom centru, Danas, br. 30, 4. juli, Beograd
1965. Enformel, ni stil ni pravac, Polja, br. 81, Novi Sad
1966. Prostori drame u slikama Branka Protića, Umetnost, br. 6, Beograd
1968 „Skice za istoriju“ ili naučna studija (dr. Lazar Trifunović: Srpska likovna kritika), Politika, 4. februar, pp. 16, Beograd
1968. Izložba slika Stojana Ćelića, Umetnost, br. 16, oktobar-decembar, pp. 89, Beograd
1969. Izložba slika Vladislava Todorovića, Umetnost, br. 17, januar-mart, s, 93-94, Beograd
1969 Mediala ili sudbina jednog mita, Književnost, br. 3, mart, pp. 301-304, Beograd
1970. Sumrak rutinske avangarde, Politika, 18. juli, pp. 15, Beograd
1970 Ana Bešlić, Borba, 10. oktobar, pp. 3, Beograd
1970. Slike Marine Abramović, Borba, 7. novembar, Beograd
1976. O kraju umetnosti, Umetnost, br. 49, septembar-novembar, pp. 9-10, Beograd
1981. Mrzovoljna kritika, Borba, 17. oktobar, Beograd
Literatura (izbor)
1960 Lazar Trifunović, Moderni naturalizam, NIN, Beograd
1962 Lazar Trifunović, Enfrmel. Mladi slikari Beograda, (pred. kat.), Galerija kulturnog centra, Beograd
1970 Lazar Trifunović, Zoran Pavlović, (pred. kat.), Salon Muzeja savremene umetnosti, Beograd
1970 Miodrag B. Protić, Srpsko slikarstvo HH veka, Nolit, Beograd
1980 Miodrag B. Protić, Slikarstvo šeste decenije u Srbiji, Jugoslovensko slikarstvo šeste decenije, Jugoslovenska umetnost HH veka, Muzej savremene umetnosti, Beograd
1980 Zoran Markuš, Likovna kritika u Srbiji šeste decenije, Jugoslovensko slikarstvo šeste decenije, Jugoslovenska umetnost HH veka, Muzej savremene umetnosti, Beograd
1982 Lazar Trifunović, Enformel u Beogradu, (pred. kat.), Umetnički paviljon „Cvijeta Zuzorić“, Beograd
2006 Lazar Trifunović, Zoran Pavlović, (monografija), ULUS, Beograd
Nagrade i priznanja
1962. Nagrada kritike na Oktobarskom salonu, Beograd
1978. Prva nagrada na izložbi „Beograd – inspiracija slikara“, Beograd
1981. Oktobarska nagrada za slikarstvo grada Beograda, Beograd
1986. Specijalna nagrada na izložbi „Beograd - inspiracija slikara“, Beograd
1989. Sedmojulska nagrada SR Srbije za likovne umetnosti, Beograd
2003. Nagrada ULUS-a na Jesenjoj izložbi, Beograd

MG102 (NS)