ISBN: Ostalo
Oblast: Ostalo
Autor: Domaći
Godina izdanja: K53
Jezik: Srpski

U dobrom stanju!

Logika prostornosti mrtve prirode u figuralnim kompozicijama Save Šumanovića : teze seminara za vizuelnu kulturu povodom retrospektivne izložbe Save Šumanovića / Kosta Bogdanović
Beograd : Muzej savremene umenosti , Centar za vizuelnu kulturu i informacije, 1984 (Beograd : Srboštampa)
20 str. : ilustr. ; 30 cm
Muzej savremene umenosti , Centar za vizuelnu kulturu i informacije. Ser. Obrazovni rad ; Seminar 1984

Sava Šumanović izložba mrtva priroda Pikaso Matis renesansa svetsko slikarstvo komparativne studije ...



Kosta Bogdanović (Ilidža, 3. jun 1930 — Beograd, 9. oktobar 2012) bio je srpski vajar, istoričar umetnosti, likovni kritičar i teoretičar vizuelnih umetnosti.



Diplomirao je Istoriju umetnosti na Filozofskom fakultetu u Beogradu 1962. godine. Vajarstvo je učio kod Sretena Stojanovića između 1958. i 1961.

Od 1959. godine učestvuje na brojnim kolektivnim izložbama u zemlji i inostranstvu, a prvu samostalnu izložbu održao je 1964. u Beogradu.

Radio je u Muzeju savremene umetnosti u Beogradu od 1967. do 1994. godine gde je bio i v.d. direktor 1985 — 1987. U Muzeju je osnovao 1974. Centar za vizuelnu kulturu i informacije.

Predmet Vizuelna kultura predavao je na Akademiji likovnh umetnosti u Sarajevu 1982 — 1991, a zatim na Akademiji u Banjoj Luci od 1992. Na Akademiji u Novom Sadu predaje Teoriju vizuelne kulture od 1992. godine.

Član je Međunarodnog udruženja umetničkih kritičara (AICA) i ULUS-a od 1962.

Stvaralaštvo
Skulptura
Kada se neki umetnik, poput Koste Bogdanovića koji se skulpturom bavi od 1958. godine, a to nije redak slučaj pogotovo u veku modernizma, istovremeno bavi stvaralaštvom i teorijom stvaralaštva, koja se dakako ne odnosi samo na njegovo vlastito delo već i na pojave u širem likovnom polju, tada je jedan od ključnih problema da se razume šta iz čega proističe: da li je umetnost izraz teorijskog promišljanja umetnosti i umetničkog trenutka vremena, ili možda je plastička forma posledica iskustva koja se stiče iz prakse umetničkog stvaralaštva? Bogdanović spada u one stvaraoce u obema oblastima koji je možda najsvesniji tih stalnih procesa u umetnosti i to saznanje kao trajnu svest redovno reprodukuje u svojim radovima - skulpturama, reljefima, slikama, crtežima. Ta postojanost ovog, među autentičnijim opusima u srpskoj umetnosti i teoriji poslednjih nekoliko decenija od izuzetnog je značaja za pronalaženje i formiranje specifičnog lika naše umetnosti ali, s druge strane, i za njeno uključivanje u aktuelne tokove na međunarodnoj sceni.

Teorijski rad
Uporedo sa traganjem za novim oblicima u svojoj skulpturi Kosta Bogdanović je bio posvećen i istraživanjima i domenu kritičke interpretacije forme, koliko nove toliko i istorijske. Makar površno poznavajući njegov teorijski kompleks koji je on nazvao „vizuelna kultura“ a koji je niz godina predavao kao poseban predmet na likovnim akademijama, istovremeno sa njegovim radom u vajarskom mediju, nije teško proniknuti u osnovne principe njegovog rada na oba polja - i u umetničkoj praksi i u teorijskom diskursu. Ta „svest o bliku“ koja je centralno mesto njegovog teorijskog promišljanja o umetnosti obeležila je njegovu aktivnost na ovom planu. A ona se kreće u krugu temeljnih postavki modernog i savremenog stvaralaštva kojima Bogdanović bezuvetno pripada dokazujući to tokom celokupne karijere uvek se zalažući za otvaranje novih puteva rada i intelektualnih aktivnosti ali sa jednom direkcijom - oni moraju biti odgovorni dokazanim estetičkim principima umetnosti ovog veka koja je redovno deo svog kreativnog kapaciteta crpla iz umetnosti ranijih epoha, dakako u ravni koja je prodirala u novo vreme.


Sava Šumanović (Vinkovci, 22. januar 1896 — Hrvatska Mitrovica, 30. avgust 1942) je bio jedan od najznačajnijih slikara srpske umetnosti 20. veka. Ubrojen je i u 100 najznamenitijih Srba.


Rođen je 22. januara 1896. u Vinkovcima, gde mu je otac radio kao šumarski inženjer, od oca Milutina i majke Perside (1875—1968), rođene Tubić.[1] Kada je imao četiri godine porodica se preselila u Šid. Gimnaziju pohađa u Zemunu, gde počinje da se interesuje za umetnost. Kasnije će se usprotiviti očevoj želji da postane advokat i 1914. u Zagrebu upisati Višu školu za umjetnost i obrt. Ovu školu završava sa najboljim ocenama 1918. Tada počinje da javno izlaže svoja dela.

U svojim ranim delima, Sava insistira na atmosferi i spretno koristi bojene senke i tanke slojeve boje. Pored slikarstva, bavi se ilustracijom, grafikom i scenografijom. Slikarstvo Save Šumanovića u ovom periodu pokazuje uticaje secesije i simbolizma.

Jeseni 1920. Sava je otišao u Pariz i iznajmio atelje na Monparnasu.[2] Učitelj mu je bio Andre Lot, istaknuti likovni pedagog pravca analitičkog kubizma. U Parizu se družio sa Rastkom Petrovićem, Modiljanijem, Maks Žakobom i drugim umetnicima. Uticaji kubizma su vidljivi u ovoj ali i u kasnijim fazama slikarevog rada. Može se opravdano reći da je ovaj slikarski jezik Sava Šumanović doneo u Srbiju i da njegova dela ostaju najreprezentativniji primer domaćeg kubističkog slikarstva.

Narednih godina živi i slika u Zagrebu. Javnost i kritika ne prihvataju njegova dela, pa se iz protesta potpisuje francuskom transkripcijom na slikama. Godine 1924. piše studije „Slikar o slikarstvu“ i „Zašto volim Pusenovo slikarstvo“, dela koja su polazište za razumevanje njegove estetike. Ponovo boravi u Parizu 1925, gde prihvata uticaje Matisovog slikarstva.


Pijana lađa - delo Save Šumanovića iz 1927.
Godine 1927. Sava Šumanović je naslikao „Doručak na travi“ koji je naišao na odlične kritike u Francuskoj. Nešto kasnije je za 7 dana i noći intenzivnog rada naslikao sliku „Pijana lađa“ koju je izložio na salonu nezavisnih. Inspiracija za sliku je bila istoimena pesma Artura Remboa koja je do njega došla preko Rastka Petrovića koji mu ju je recitovao. Druga inspiracija je bila slika Teodor Žerikoa „Splav Meduza“. Kritičari su ovo delo dočekali sa podeljenim kritikama, a Sava je iscrpljen radom teško podneo one negativne.

Vraća se u Šid 1928, umoran od teških uslova života, rada i loših kritika. U Šidu slika sremske pejzaže. Njegovu samostalnu izložbu u Beogradu kritičari su veoma pozitivno ocenili. Novac od prodaje slika omogućio mu je da ponovo ode u Pariz. Tu nastaju značajne slike: „Luksemburški park“, „Crveni ćilim“, „Most na Seni“. Ova dela karakteriše poetski realizam i umereni koloristički ekspresionizam.

Šumanovićeva dela iz poznijeg perioda se odlikuju svetlim bojama, i lirskom atmosferom. Svoj stil, koji sam naziva kako znam i umem, prilagođava motivu.

Po povratku u Šid, 1930, slika lokalne pejzaže i aktove. Tri godine radi na ciklusu velikih platana „Šiđanke“, a kasnije na ciklusu „Beračice“, posvećenom berbi grožđa.

Za vreme Drugog svetskog rata Šid ulazi u sastav Nezavisne Države Hrvatske i ćirilica je zabranjeno pismo, pa se Sava iz protesta ne potpisuje već samo označava godinu nastanka slike.

Na Veliku Gospojinu, 28. avgusta 1942. godine[3], Savu su, zajedno sa još 150 Srba iz Šida, oko 6 sati ujutru, uhapsile ustaše i odvele u Hrvatsku Mitrovicu (ovaj naziv Sremska Mitrovica je nosila za vreme postojanja NDH). Svi oni su posle mučenja streljani, verovatno 30. avgusta[3], posle čega su sahranjeni u zajedničku masovnu grobnicu.

Njemu u čast ustanovljena je slikarska nagrada Sava Šumanović. Sačuvano je više njegovih pisama upućenih Rastku Petroviću.[4][5][6]


Najveći broj njegovih dela se čuva u Galeriji slika „Sava Šumanović“ u Šidu.[7] U njoj se nalazi više od 400 dela, od kojih 350 ulja na platnu, crteži, pasteli i dokumentacija.[7]

Pijana lađa (akt, Šid 1927)
Doručak na travi (pejzaž, Šid 1927)[8]
Mrtva priroda sa flašama (1926), u vlasništvu banjalučke Zbirke „Terzić“, a čuva se u depou Muzeja savremene umjetnosti Republike Srpske u Banjoj Luci.[7]
Luksemburški park (Pariz)
Crveni ćilim (Pariz)
Most na Seni (Pariz)
Jutro (Pariz 1929)
Šidijanke (ciklus pejzaža, Šid)
Kraj šumarka, (akt, Šid 1935)[9]
Beračice (ciklus nastao pred smrt)
Jedna njegova slika „Kupačica“ od 1927. godine se nalazi u muzeju „Ežen Buden“ u Francuskoj i kulturnoj javnosti u Srbiji je bila nepoznata 85 godina.[10][11] Sedamnaest njegovih dela nastalih u Parizu 1920-1929 izloženo je u Spomen-zbirci Pavla Beljanskog 2013. godine