Dragoljub Živojinović U potrazi za imperijomItalija i Balkan početkom XX vekaTvrdi povezIzdavač AlbatrosU potrazi za imperijom – Italija i Balkan početkom XX veka je četvrta knjiga poznatog istoričara akademika Dragoljuba R. Živojinovića koju je objavio „Albatros plus“. U njoj su obrađene političke i socijalne prilike u Evropi, posebno na Balkanu nakon balkanskih ratova, uoči, u toku i nakon Prvog svetskog rata. Glavna pažnja je posvećena pretenzijama Italije na istočnom Jadranu, ili današnjem „Zapadnom Balkanu“. Italija je nakon iako zakasnelog ujedinjenja uporno nastojala da se svrsta u red velikih evropskih sila, pa su italijanski kolonijalisti i imperijalisti bacali su stalno poglede na prostore bližim Italiji koji su bili u Austro-Ugarskoj, nastanjeni pretežno slovenskim, nemačkim i italijanskim življem.Rat je bio prilika da Italija ostvari sve ono što je smatrala da joj je bilo neophodno: nove teritorije, strateške granice, dominaciju na Jadranskom moru. U pitanju je bila Albanija, Crna Gora, Dalmacija i ostrva, Rijeka, Trentino, Trst. Ono što nije bilo moguće pripojiti moralo je biti neutralizovano.Na kraju rata Italija se našla u otvorenom sukobu sa SAD, s jedne i novostvorenom Kraljevinom Srba, Hrvata i Slovenaca, s druge strane. Novu državu Kraljevinu SHS Italija je doživljavala kao prepreku svojim namerama u Dalmaciji, Crnoj Gori i Albaniji. Posebno je bio otvoren i oštar sukob oko Crne Gore i njenog očuvanja kao nezavisne države. Ujedinjenje Crne Gore sa Srbijom bilo je u suprotnosti sa namerama Italije. U tom cilju, italijanska vojska i mornarica pripremile su „Božićnu pobunu“ u Crnoj Gori u nameri da spreče to ujedinjenje. Kasnije je potpisana i italijansko-crnogorska Vojna konvencija kojom je Italija nameravala da okupi crnogorske izbeglice i uputi ih u Crnu Goru. Sve do potpisivanja Rapalskog ugovora (u novembru 1920) Italija je odbijala da prihvati ujedinjenje Crne Gore sa Srbijom.Sukobi oko Dalmacije, Istre i ostrva izazvali su još veću uzbunu. Italijanske kopnene i pomorske snage okupirale su deo Dalmacije do Knina i Drniša i ostrva u srednjem u severnom Jadranu. Zavele su strog režim okupacije i preduzimale oštre mere prema protivnicima italijanske okupacije Dalmacije.Pregovorima u Rapalu i potonjim potpisivanjem ugovora povučene su granice između Italije i Kraljevine SHS.7/2