ISBN: Ostalo
Godina izdanja: 1977
Jezik: Engleski
Autor: Strani

Erikson Life History and the Historical Moment
Diverse Presentation
1977

One of the most powerful (though deceptively simple) of current ideas is Erik H. Erikson`s insight into the nature of the interrelationships of the psychogenic development of an individual and the historical development of the times.

This insight, present in all his work beginning with Childhood and Society, and particularly examined in Young Man Luther and Gandhi`s Truth, finds full and mature expression in the present book.

Just as Erikson`s notion of the identity crisis has been obscured and confused as it has passed into everyday speech, so too have glib popularizers misused his notions of psychobiography and psychohistory. Thus, this book is of supreme importance, not merely to set the record straight, but more especially to make these vital ideas, central to our time, fully available.

`To deal with life history and history psychoanalytically,` Erikson points out, `means to engage in a kind of circular chronology: our inquiry always points to selected periods in the past which, in throwing new light on the present, suggest new forays into the more distant past.` Consequently, this book opens with autobiography; ranges through discussions of Freud and Gandhi and of the meaning of ideas on womanhood; and concludes with an examination of the role of psychoanalysis in the evolution of ethics.

Erik Erikson (dan. Erik Homburger Erikson; Frankfurt, 15. jun 1902 — Harvič, 12. maj 1994) bio je američko-danski psihoanalitičar jevrejskog porekla. Tokom svog višedecenijskog rada bavio se dečjom psihoanalizom, odnosom društva i ličnosti i analizom istorijskih ličnosti. Poznat je po teoriji psihosocijalnog razvoja čoveka i uvođenju termina kriza identiteta.
Erik Erikson je rođen u Frankfurtu u Nemačkoj. Eriksonov pravi otac, poreklom Danac, napustio je njegovu majku Karlu pre njegovog rođenja. Majka Karla, poreklom Jevrejka, samostalno ga je podizala prve tri godine. Zatim se udala za dr Teodora Hombergera i preselila u Karlsrue u južnoj Nemačkoj. Njegova majka i očuh su dugo godina čuvali detalje njegovog rođenja u tajnosti. U osnovnoj školi su ga ismevali zbog nordijskog izgleda, a u gimnaziji zbog jevrejskog porekla. Njegovi biografi smatraju da je upravo to razlog njegove zainteresovanosti za krizu identiteta.

Nakon završetka gimnazije, nastavio je školovanje u Beču kod Ane Frojd. Po završetku psihoanalitičke obuke dobio je sertifikat Bečkog psihoanalitičkog društva. U to vreme upoznao je Džoan Serson sa kojom je imao troje dece.

Nakon dolaska nacista na vlast, napustio je Beč i otišao u Kopenhagen, a zatim u Boston. U SAD, gde mu je ponuđeno mesto na Harvardskom medicinskom fakultetu, započeo je privatnu psihoanalitičku praksu.

Kasnije je predavao na Jejlu i Univerzitetu Kalifornije. Nakon što je dobio američko državljanstvo, zvanično je promenio ime u Erik Erikson. U svojim knjigama je pisao o uticaju kulture na ličnost i analizirao istorijske ličnosti, među kojima Maksima Gorkog, Adolfa Hitlera i dr. Za knjigu Gandijeva istina dobio je Pulicerovu nagradu. Godine 1950. napustio je Kalifornijski univerzitet. Narednih dvadeset godina proveo je na klinici u Masačusetsu i na Harvardu. Nakon povlačenja posvetio se pisanju. Umro je u snu u 92. godini života.

Teorija
Erik Erikson je ego-psiholog frojdovske orijentacije. To znači da prihvata osnovne Frojdove ideje, ali takođe prihvata i ideje o egu koje su dodali pristalice Sigmunda Frojda. On je više pisao i govorio o društvenom i kulturnom uticaju na čoveka, a manje o biološkom uticaju.

Epigenetski princip razvoja
Erik Erikson je najpoznatiji po svojoj razradi Frojdove teorije stadijuma razvoja. Prema Eriksonu, razvoj čoveka se odvija po epigenetskom principu. Prema tom principu, ličnost se razvija kroz osam stadijuma. Napredovanje razvoja kroz stadijume zavisi od uspeha u prethodnim stadijumima.

Svaki stadijum sadrži određene razvojne zadatke koje treba ispuniti pre njegovog okončanja. Prelaz iz jednog u drugi stadijum praćen je psihosocijalnim krizama, koje se sastoje iz dva dela. Npr, infantilnu psihosocijalnu krizu čini „poverenje-nepoverenje“. Erikson kaže da mora da se uspostavi ravnoteža između dva dela (u navedenom slučaju između poverenja i nepoverenja).

Trajanje stadijuma ima optimalno vreme, tj. do prelaza iz jednog u drugi stadijum ne dolazi naglo. Takođe nije moguće usporiti tempo niti zaštititi decu od zahteva koje postavlja život. Za svaki zadatak postoji određeno vreme.

Ukoliko uspešno prođemo određeni stadijum, mi sa sobom nosimo psihosocijalnu vrlinu ili snagu koja nam pomaže u prolasku kroz druge stadijume. Sa druge strane, ukoliko neuspešno prođemo kroz određeni stadijum, možemo razviti maladaptacije i malignitete koji mogu ugroziti budući razvoj. Malignitet je najnepovoljniji jer uključuje previše negativnog i premalo pozitivnog (npr. previše nepoverenja). Malignacija nije toliko nepovoljna. Ona uključuje previše pozitivnog, a premalo negativnog (npr. previše poverenja).

Stadijumi psihosocijalnog razvoja
Erikson je proširio broj stadijuma sa pet, koliko je opisao Frojd, na osam. On je Frojdov genitalni stadijum stavio u period adolescencije i dodao još tri stadijuma odraslog doba, jer se, prema Eriksonu, razvoj ličnosti nastavlja i nakon adolescencije.

Erikson je dosta pisao i govorio o odnosu generacija ili uzajamnosti (njegov termin). Frojd je govorio da roditelji dramatično utiču na decu, a prema Eriksonu, i deca utiču na svoje roditelje. Pogodan primer za tu tezu je majka koja je još uvek u adolescenciji.

Prvi stadijum (poverenje --- nepoverenje)
Naziv stadijuma: oralno-motorni
Trajanje stadijuma: od rođenja do 1. godine
Psihosocijalna kriza: poverenje --- nepoverenje
Glavno pitanje: Da li je društvo pouzdano ili nije?
Razvojni zadatak: društveno vezivanje; razvitak senzornih, perceptivnih i motornih funkcija
Psihosocijalne vrline: nada, vera
Maladaptacije i maligniteti: senzorna poremećenost (previše poverenja) --- povučenost (previše nepoverenja)
Značajne veze: sa majkom
Drugi stadijum (autonomija --- stid i sumnja)
Naziv stadijuma: analno-muskularni
Trajanje stadijuma: od 1. do 3. godine
Psihosocijalna kriza: autonomija --- stid i sumnja
Glavno pitanje: Da li mi treba pomoć drugih ili ne?
Razvojni zadatak: kretanje; razvoj mašte; razvoj govora; samokontrola
Psihosocijalne vrline: snaga volje, odlučnost
Maladaptacije i maligniteti: impulsivnost (previše autonomije) --- kompulsivnost (previše stida i sumnje)
Značajne veze: sa oba roditelja
Treći stadijum (inicijativa --- krivica)
Naziv stadijuma: genitalno-lokomotorni
Trajanje stadijuma: od 3. do 6. godine
Psihosocijalna kriza: inicijativa --- krivica
Glavno pitanje: Koliko sam moralan?
Razvojni zadatak: razrešenje Edipovog kompleksa; rani razvoj moralnosti; razvoj samopoštovanja
Psihosocijalne vrline: usmerenost ka izvršenju ciljeva, hrabrost
Maladaptacije i maligniteti: bezobzirnost (previše inicijative) --- inhibiranost (previše krivice)
Značajne veze: sa užom porodicom
Četvrti stadijum (marljivost --- inferiornost)
Naziv stadijuma: latencija
Trajanje stadijuma: od 6. do 12. godine
Psihosocijalna kriza: marljivost --- inferiornost
Glavno pitanje: Da li sam dobar u onom što radim?
Razvojni zadatak: priajteljstvo; učenje veština; timska igra; samoprocenjivanje
Psihosocijalne vrline: kompetentnost
Maladaptacije i maligniteti: jednostrana virtuoznost (previše marljivosti) --- inertnost (previše inferiornosti)
Značajne veze: sa susedstvom i školom
Peti stadijum (identitet --- konfuzija identiteta)
Naziv stadijuma: adolescencija
Trajanje stadijuma: od 12. do 18. godine
Psihosocijalna kriza: identitet --- konfuzija identiteta
Glavno pitanje: Šta je moj cilj u životu?
Razvojni zadatak: telesno sazrevanje; emocionalni razvoj; pripadnost vršnjačkim grupam; polni odnosi
Psihosocijalne vrline: vernost, lojalnost
Maladaptacije i maligniteti: fanatizam --- neprihvatanje (prevelika konfuzija identiteta)
Značajne veze: sa vršnjacima
Šesti stadijum (bliskost --- izolacija)
Naziv stadijuma: mlado odraslo doba
Trajanje stadijuma: od 18. do 40. godine
Psihosocijalna kriza: bliskost --- izolacija
Razvojni zadatak: stabilne veze; rađanje dece; rad
Psihosocijalne vrline: ljubav
Maladaptacije i maligniteti: promiskuitetnost (previše bliskosti) --- okretanje sebi (previše izolacije)
Značajne veze: sa bračnim drugom i prijateljima
Sedmi stadijum (plodotvornost --- stagnacija)
Naziv stadijuma: srednje odraslo doba
Trajanje stadijuma: od 40. do 65. godine
Psihosocijalna kriza: plodotvornost --- stagnacija
Glavno pitanje: Da li ću ikad uraditi nešto korisno?
Razvojni zadatak: negovanje emotivne veze ili braka; upravljanje karijerom i domaćinstvom; roditeljstvo
Psihosocijalne vrline: briga
Maladaptacije i maligniteti: hiperekstenzija (previše plodotvornosti) --- odbacivanje
Značajne veze: sa ukućanima i saradnicima
Osmi stadijum (integritet --- beznadežnost)
Naziv stadijuma: zrelo doba
Trajanje stadijuma: od 65. godine do smrti
Psihosocijalna kriza: integritet --- beznadežnost
Razvojni zadatak: unapređenje intelektualne snage; usmeravanje energije na nove stvari i radnje; promena ugla gledanja na smrt
Psihosocijalne vrline: mudrost, razboritost
Maladaptacije i maligniteti: sujeta (previše mudrosti) --- duboki očaj (previše beznadežnosti)
Značajne veze: sa čovečanstvom (eng. mankind) ili „svojom vrstom“ (eng. `my kind`)

RETKO u ponudi

psihoanaliza, kriza identiteta