Godina izdanja: 2011
ISBN: 978-86-6053-092-1
Jezik: Srpski
Autor: Strani

Naslov Izgubljen u kući smeha : proza za štampanje, snimanje, glas uživo / Džon Bart ; preveo sa engleskog Igor Cvijanović
Jedinstveni naslov Lost in the funhouse. srpski jezik
Vrsta građe kratka proza
Ciljna grupa odrasli, opšte (lepa književnost)
Jezik srpski
Godina 2011
Izdanje 1. izd.
Izdavanje i proizvodnja Zrenjanin : Agora, 2011 (Novi Sad : Budućnost)
Fizički opis 243 str. ; 21 cm
Drugi autori - osoba Cvijanović, Igor, 1979- (prevodilac) (autor dodatnog teksta)
Zbirka ǂBiblioteka ǂAgora ; ǂknj. ǂ66
Sadržaj: Piščeva napomena (7-8); Putovanje noćnim morem (11-22); Ambroz, njegov beleg (23-45); Autobiografija: svojeručno snimljena proza (46-50); Poruka u vodi (51-69); Molba (70-85); Izgubljen u kući smeha (86-114); Eho (115-121); Dve meditacije (122): 1. Nijagarini vodopadi (122); 2. Jezero Iri (122); Naslov (123-132); Glosolalija (133-134); Životna priča (135-149); Menelajada (150-191); Anonimijada (192-229); Sedam dodatnih piščevih napomena (230-232). Hodnici Bartijade / Igor Cvijanović (233-240). Beleška o autoru (241-242).
(karton)
Napomene Prevod dela: Lost in the funhouse / John Barth
Tiraž 1.000.
Str. 233-240: Hodnici Bartijade / Igor Cvijanović
Beleška o autoru: str. 241-242.

Izgubljen u kući smeha (Lost in the Funhouse, 1968) je zbirka kratkih priča američkog autora Džona Barta. Ove postmoderne priče su izrazito autorefleksivne i smatraju se značajnim primerom metafikcije.

Iako Bartova reputacija poglavito počiva na njegovim dugim romanima, priče „Noćno putovanje po moru“, „Izgubljen u kući smeha“, „Naslov“ i „Životna priča“ iz zbirke Izgubljen u kući smeha nalaze se u mnogim antologijama. Knjiga se prvi put pojavila godinu dana nakon objavljivanja njegovog eseja Književnost iscrpljenosti, u kojem je Bart rekao da su tradicionalni modeli realistične fikcije istrošeni, ali da se ova iscrpljenost sama po sebi može iskoristiti kao inspiracija za buduću generaciju pisaca, navodeći Nabokova, Beketa, i posebno Borhesa kao predstavnike ovog novog pristupa. Zbirka Izgubljen u kući smeha je ove ideje dovela do ekstrema, zbog čega su je kritičari i hvalili i osuđivali.
Kratak pregled dela
Svaka priča se može posmatrati kao zasebna celina, a zapravo neke od njih su objavljene zasebno pre nego što su objedinjene u zbirku. Bart, međutim, insistira na serijskoj prirodi priča, i na tome da se jedinstvo može uočiti u njima kada se posmatraju kao celina. Bart izražava pesimizam u svojim pričama i kaže da se poistovećuje sa „Anonimijadom“.
Pozadina nastanka dela
Kada je Bart pošao na Univerzitet Džon Hopkins 1947. godine, upisao se na jedan od samo dva kursa kreativnog pisanja koji su u to vreme bili dostupni u Sjedinjenim Američkim Državama. Postao je jedan od prvih profesora koji predaju isključivo kreativno pisanje. Priče u delu Izgubljen u kući smeha prikazuju zainteresovanost profesora za forme fikcije.
Izgubljen u kući smeha je Bartova prva knjiga objavljena posle Književnosti iscrpljenosti iz 1967. godine, eseja u kome Bart tvrdi da su tradicionalni načini realističnog pisanja iscrpljeni i da više ne služe savremenom piscu, ali da iscrpljenost tehnika može biti pretvorena u novi izvor inspiracije. Bart je naveo nekolicinu savremenih pisaca, kao što su Vladimir Nabokov, Semjuel Beket, i posebno Horhe Luis Borhes, kao značajne primere.
Neki su ovo delo kasnije počeli da smatraju ranim opisom postmodernizma. Bart je opisao priče iz ove zbirke kao „pretežno poznomodernističke“ i „postmodernističke“.
Uticaji
Horhe Luis Borhes je imao najveći uticaj, kako je Bart priznao u više navrata, naročito u eseju „Književnost iscrpljenosti“. Pored Borhesa i Beket je uticao na Barta.
Istorija objavljivanja
Nekoliko priča napisanih između 1966. i 1968. godine već je bilo zasebno objavljeno.
Bart je jednom prilikom rekao da je svoje knjige pisao u parovima. Zbirka priča Izgubljen u kući smeha je izašla 1968. godine i za njom je usledila Himera 1972, zbirka od tri samosvesne, međusobno povezane metafikcijske novele.
Priče
Zbirka priča započinje „Okvirnom pričom“ u kojoj su „JEDNOM DAVNO“ i „BEŠE PRIČA KOJA JE ZAPOČELA“ ištampani vertikalno, jedan na svakoj stranici prvog lista knjige. Čitalac ovo treba da iseče i spoji krajeve, nakon što papir jednom uvrne u Mebijusovu traku. Na ovaj način se dobija regressus ad infinitum, beskonačno vraćanje, petlja bez početka i kraja.
Za njom sledi „Noćno putovanje po moru“, priča ispričana u prvom licu koja prati ljudski spermatozoid koji je na svom putu da oplodi jajnu ćeliju. Ovo je alegorijska priča o ljudskom životu u zbijenoj formi.
U „Peticiji“ jedan od sijamskih blizanaca, koji je stomakom spojen za bratovljeva leđa, piše peticiju Prajadhipoku, kralju Sijama (današnji Tajland) 1931. godine, žaleći se da njegov brat ne priznaje da on postoji.
Izgubljen u kući smeha počinje sa ,,pričom` koja može da bude isečena i nalepljena kako bi napravila beskonačnu Mebijusovu traku.
U „Meneladi“ Bart šeta čitaoce unutar i van sedam metaleptičkih slojeva. Menelaj očajava kako se priča razvija kroz uzastopne slojeve znakova navoda, jer je jedna priča unutar druge, a potom još jedne.
„Autobiografija“ je namenjena za monofonsku traku i za vidljivog, ali nemog autora.
Tri priče – „Ambroz, njegov beleg“, „Vodena poruka“ i naslovna priča „Izgubljen u kući smeha“ – odnose se na mladića pod imenom Ambroz i članove njegove porodice. Prva priča je ispričana u prvom licu, i vodi do opisa kako je Ambroz dobio ime. Druga je ispričana u trećem licu, i napisana namerno arhaičnim stilom. Poslednja ima najviše elemenata metafikcije od sve tri priče. U njoj narator daje komentare o formi priče i književnim sredstvima, dok se priča razvija.
„Životna priča“ je još jedan metafikcijski komentar na sopstveno pripovedanje. U priči koja je verovatno rasprava između para koji ima probleme u vezi, Bart odbija da pruži detalje poput imena i opisa, i umesto toga samo koristi reči „ispunite praznine“.
U skladu sa podnaslovom knjige – „Proza za štampanje, snimanje, glas uživo“ Bartova „Piščeva napomena“ ukazuje na brojne medije preko kojih se neke od ovih priča mogu preneti. On posebno napominje da se nasnimljeni i/ili živi glas može iskoristiti za priče „Noćno putovanje po moru“, „Glosalija“, „Eho“, „Autobiografija“ i „Naslov“.
Spisak priča
„Okvirna priča“
„Noćno putovanje po moru“
„Ambroz, njegov beleg“
„Autobiografija“
„Vodena poruka“
„Peticija“
„Izgubljen u kući smeha“
„Eho“
„Dve meditacije“
„Naslov“
„Glosolalija“
„Životna priča“
„Menelajada“
„Anonimijada“
Recepcija
Zbirka priča Izgubljen u kući smeha je nominovana za Američku nacionalnu nagradu za književnost, (Bart će ovu nagradu osvojiti svojom sledećom knjigom Himera 1973. godine).
Među Bartovim kritičarima, Džon Gardner koji je u svom delu O moralnoj fikciji (On Moral Fiction) napisao da su Bartove priče nemoralne i lažne jer prikazuju život kao apsurdan.
Maks F. Šulc tvrdi da „Bartova karijera zrelog pripovedača počinje zbirkom Izgubljen u kući smeha“, a Dejvid Morel je nazvao priču „Izgubljen u kući smeha“ „najvažnijim, najprogresivnijim i najuticajnijim kratkim proznim delom američke književnosti u deceniji u kojoj je objavljena“.

Barth, John, američki književnik (Cambridge, Maryland, 27. V. 1930 – Bonita Springs, Florida, 2. IV. 2024). U njegovim romanima isprepleće se, u virtuoznoj verbalnoj igri, filozofsko i tjelesno, satira i često opscen humor. Zanima ga prividna mogućnost čovjekova izbora u svijetu bez apsolutnih vrijednosti. Problematiziranje književnih izričaja i stalni podtekst njegovih djela čine ga istaknutim piscem postmodernizma. Važnija djela – romani: Ploveća opera (The Floating Opera, 1956), Kraj puta (The End of the Road, 1958), Trgovac duhanom (The Sot-Weed Factor, 1960), Giles, jarac-dječak (Giles Goat-Boy, 1966), Pisma (Letters, 1979), Bilo jednom: Ploveća opera (Once Upon a Time: A Floating Opera, 1994); zbirke priča: Izgubljen u luna-parku (Lost in the Funhouse, 1968), Himera (Chimera, 1972).

MG P38 (N)