Godina izdanja: 2006
ISBN: 86-7157-333-8
Autor: Domaći
Oblast: Pčelarstvo
Jezik: Srpski

Autor - osoba Kulinčević, Jovan, 1928- = Kulinčević, Jovan, 1928-
Naslov Pčelarstvo / Jovan Kulinčević
Vrsta građe knjiga
Jezik srpski
Godina 2006
Izdanje 5., dopunjeno izd.
Izdavanje i proizvodnja Beograd : Partenon, 2006 (Beograd : Primal)
Fizički opis 322 str. : ilustr. ; 24 cm
(broš.)
Napomene Autorova slika
Tiraž 500
O autoru: str. 313
Bibliografija: str. 305-311.
Predmetne odrednice Pčelarstvo

PREDGOVOR
Knjiga Pčelarstvo namenjena je širokom krugu čitalaca – od početnika preko iskusnih pčelara pa do studenata i stručnjaka iz oblasti pčelarstva.
Za razliku od prethodna tri izdanja, ovo je prošireno novim sadržajima i saznanjima iz pčelarske prakse i nauke.
Savremeno pčelarstvo predstavlja integralni deo poljoprivrede i neposredno utiče na prinose u toj važnoj grani putem ukrštenog oprašivanja različitih biljaka.
Proizvodnja zdrave hrane od koje zavisi opstanak ljudi na Zemlji usko je povezana sa direktnim proizvodima pčelarske privrede kao što su med i drugi pčelinji proizvodi.
Da bi se neko bavio pčelarstvom, neophodno mu je da raspolaže što potpunijim znanjem, jer su uslovi za gajenje medonosnih pčela sve teži zbog sve većih promena u životnoj sredini koje su u velikoj meri negativne po tog, za čoveka, najkorisnijeg insekta.
Radi bolje preglednosti, knjiga je podeljena na poglavlja, i to: uvod, biologija medonosne pčele, tehnologija pčelarenja, košnice, oprema i pčelinjaci, kratak pregled radova na pčelinjaku po mesecima, organizacija proizvodnje meda na većim pčelinjacima, selekcija pčela i proizvodnja matica, pčelinji proizvodi, pčelinja paša, pčele i životna sredina i pčelinje bolesti, terapija sa preventivom. Pored navedenih poglavlja, poseban dodatak o prestrukturiranju pčelarstva daje neke ideje u vezi sa daljim razvojem pčelarstva u nas. Jedan broj prikazanih novih recepata na bazi pčelinjih proizvoda uključenje u dodatak o kozmetici.
U uvodu se daje osvrt na značaj pčelarstva kao privredne delatnosti i na mogućnosti bavljenja pčelarstvom različitih kategorija stanovništva. Kratak pregled istorijata pčelarstva omogućava čitaocu da se upozna sa najznačajnijim momentima u razvoju saznanja o pčelama i primeni naučnih rezultata u ovoj delatnosti.
U poglavlju o biologiji medonosnih pčela ukazano je na mesto medonosne pčele u životinjskom svetu, kao i na današnju rasprostranjenost najvažnijih ekonomskih rasa medonosne pčele.
U izlaganju o genetičkim razlikama u ponašanju i podeli rada u košnici i van košnice pokušalo se da sva ta razmatranja budu što konciznija, ali dovoljno jasna i razumljiva za prosečnog čitaoca.
Posebna pažnja poklonjena je tehnologiji pčelarenja, u koju su uključene sve najvažnije operacije koje se obavljaju na pčelinjacima, kako u praktič¬nim zahvatima početnika, tako i već iskusnih pčelara.
U poglavlju koje se odnosi na košnice, opremu i pčelinjake opisana su najzastupljenije vrste košnica u nas i ukazano je na nedostatak standarda, što uzrokuje šarolikost u opremi, a to neminovno dovodi do smanjenja ekonomičnosti pčelarenja.
Kratak pregled radova na pčelinjaku po mesecima namenjen je pčelarima početnicima i onima koji nisu spremni ili nemaju vremena za čitanje detaljnijih izlaganja. Onim pčelarima koji rade sa većim brojem pčelinjih društava namenjeno je poglavlje o organizaciji proizvodnje meda na većim pčelinjacima. Poseban naglasak dat je pripremi pčelinjih društava za iskorišćava- nje glavne paše i obezbeđenje prostora za smeštaj i preradu nektara u nastavcima košnice.
S obzirom na važnost selekcije i proizvodnje matica za pčelarstvo, ukazano je na značaj i mogućnosti unapređenja te delatnosti putem povećanja produktivnosti zasnovane na promenama genetskih karakteristika medonosnih pčela. Opisana je jedna od najčešće primenjivanih metoda proizvodnje matica koja se u programu rada „Apicentra” DOO Beograd koristi već duže vremena.
Posebno je ukazano na mogućnosti i dostignuća u selekciji pčela na otpornost prema različitim vrstama bolesti medonosnih pčela, u čemu veliku ulogu ima njihovo ponašanje. To se osobito odnosi na sklonost odraslih pčela da iz saća i košnice brzo uklanjaju ostatke uginulog legla kao izvora zaraze.
Pčelari treba da budu osposobljeni ne samo da proizvedu što veće količine pčelinjih proizvoda već i da se upoznaju sa njihovom vrednošću kao prirodnih proizvoda i očuvanju te vrednosti.
I pored ograničenog prostora, pokušano je da se o pčelinjoj paši daju najosnovnije informacije kako u pogledu vrsta biljaka, tako i o iskorišćavanju njihovih potencijala lučenja nektara u različitim uslovima.
Pošto su pčele neodvojive od naše životne sredine, posebna pažnja po-svećena je različitim aspektima tog problema. U prvom redu to se odnosi na ulogu pčela u ukrštenom oprašivanju voćaka i drugih poljoprivrednih kultura kao i spontanog bilja u životnoj sredini. Data su osnovna uputstva vezana za sam raspored i lociranje pčelinjih društava na plantažama, kao i za zaštitu pčela od trovanja hemijskim sredstvima koja se koriste u poljoprivredi.
Na stavovima koji se zasnivaju na najnovijim istraživanjima ukazano je na mogućnosti korišćenja medonosnih pčela kao indikatora zagađenosti životne sredine. Isto to se odnosi na mogućnost utvrđivanja prisustva nekih minerala u zemljištu preko analiza polena sakupljenog od strane pčela u određenom području.
Jedno od najvažnijih poglavlja, koje zauzima i najviše prostora u ovoj knjizi, tretira problem pčelinjih bolesti, parazita i neprijatelja pčela.
Izuzetan značaj je poklonjen pčelinjem krpelju (grinji) Varroa destructor (Varroa jacobsoni). U prvom redu to se odnosi na suzbijanje tog parazita i njegovu ulogu kao vektora virusnih, a moguće i drugih pčelinjih bolesti.
Isto tako izložena je dijagnostika, terapija i preventiva najglavnijih bakterijalnih, gljivičnih, virusnih i drugih pčelinjih bolesti.
Prestrukturiranju savremenog pčelarstva kao i viziji njegove budućnosti poklonjena je dužna pažnja jer, kao i u drugim poljoprivrednim delatnosti- ma, nužne su promene kojima će se omogućiti rentabilnije pčelarenje.
Imajući u vidu, između ostalog, interesovanje lepšeg pola za kućnu proizvodnju nekih vrsta kozmetike, dat je veći broj kozmetičkih recepata u kojima su zastupljeni med, pčelinji vosak i polen. Na taj način se omogućuje širenje upotrebe prirodnih pčelinjih proizvoda.
Knjiga je ilustrovana većim brojem crno-belih fotografija.
Na kraju data je osnovna literatura kojom se autor služio prilikom pisanja knjige. Pored navedenih naslova korišćeno je mnogo naučnih članaka iz stranih časopisa, ali samo jedan deo je uključen u prikazanoj literaturi.
U Beogradu,
Autor
Prof. dr Jovan Kulinčević
MG30 (N)