Godina izdanja: 2014
ISBN: 978-86-7403-212-1
Autor: Domaći
Jezik: Srpski

RATOMIR MILIKIĆ

IZMEĐU EVROPE I NESVRSTANOSTI - Jugoslavija i Savet Evrope: 1960-1980

Izdavač - Institut za savremenu istoriju, Beograd

Godina - 2014

244 strana

25 cm

Edicija - Biblioteka Studije i monografije

ISBN - 978-86-7403-212-1

Povez - Tvrd

Stanje - Kao na slici, tekst bez podvlačenja



SADRŽAJ:
Predgovor
Uvod

NESVRSTANI NA PRVOM MESTU 1960-1971
Odnosi SKJ sa evropskim socijalistima
Iskorak u pravcu nesvrstavanja
Hronologija sastanaka na vrhu
Pokreta nesvrstanih
Hronologija odnosa SFRJ - EEZ šezdesetih godina
Skupština Saveta Evrope kao forum saradnje Istoka i Zapada

PONOVNA SARADNJA U POSLEDNJOJ DECENIJI TITOVE VLADAVINE 1971-1980.
U svetlu KEBS-a
Poseщa Miloša Minića Parlamentarnoj skupštini Saveta Evrope
Poseщa Miloša Minića Savešu Evrope, januar 1975: jugoslovensko viđenje
Ka saradnji parlamenata
Prilog: 24. zasedanje PSSE, 28. januar 1975.

Izvori i literatura
Registar ličnih imena
Skraćenice
Beleška o autoru


`Monografija dr Ratomira Milikića, naučnog saradnika u Institutu za savremenu istoriju, svojevrsni je nastavak interesovanja autora za temu odnosa Jugoslavije i Saveta Evrope (SE). Struktura knjige se bazira na hronologiji, a njen centralni deo obuhvata dve decenije koje autor odvojeno proučava. U predgovoru autor iznosi i cilj monografije, koji se ogleda u produbljivanju razumevanja spoljne politike u vreme Hladnog rata. U uvodnom delu objašnjava ulogu i strukturu Saveta Evrope, a potom i specifičnosti Jugoslavije u ovom periodu dajući kratak hronološki pregled odnosa Jugoslavije i SE.

Prva celina naslovljena je Nesvrstani na prvom mestu 1960–1971. Njen početak uglavnom govori o pogledima Saveta Evrope i Zapada na prilike unutar Jugoslavije tokom 60-ih, gde je naročit akcenat na okolnostima važnim za saradnju SFRJ i SE. Posle kratkog dela o odnosima Jugoslavije i evropskih socijalista autor prelazi na razvoj nesvrstanosti kao pravca u jugoslovenskoj spoljnoj politici, gde se naročito izdvaja samit u Beogradu 1961. Posle hronološkog pregleda sastanaka i skupova nesvrstanih od 1955. do 1989, sledi razmatranje položaja Jugoslavije u svetu krajem 50-ih i početkom 60-ih godina. Sa posebnom pažnjom analizira prilike u Jugoslaviji tokom 60-ih, pre svega pitanje Ustava iz 1963, decentralizacije zemlje i nacionalnih odnosa. Pošto je odnose Jugoslavije i Saveta Evrope tokom 60-ih godina stavio u kontekst približavanja SE istočnoevropskim zemljama u tom periodu, Milikić daje kratak hronološki pregled odnosa Jugoslavije i Evropske ekonomske zajednice (EEZ) tokom 60-ih godina. Pri tome, posebno ističe odnose Jugoslavije i Saveta Evrope 60-ih u kontekstu približavanja SE istočnoevropskim zemljama.

Na početku druge celine, Ponovna saradnja u poslednjoj deceniji Titove vladavine 1971– 1980, autor potencira značaj angažmana SFRJ pri OEBS-u, naročito u vremenu osnivanja ove organizacije 1975. godine. Autor i ovde izlaže prikaz stanja u SFRJ, posmatrajući ga ne samo iz jugoslovenskog već i iz sovjetskog i zapadnog ugla. Od svih pitanja naročito se ističu tzv. hrvatsko proleće, smena liberala u Srbiji, Ustav iz 1974, ekonomska situacija. Posle hronološkog pregleda odnosa EEZ i SFRJ tokom 70-ih, autor ponovo razmatra odnose Jugoslavije i OEBS-a. Nakon kratkih konstatacija o položaju Jugoslavije u novim političkim prilikama u drugoj polovini 70-ih, bavi se događajem koji je imao veliki značaj za odnose Saveta Evrope i SFRJ. Reč je o poseti Miloša Minića, saveznog sekretara za spoljne poslove, Parlamentarnoj skupštini SE 1975. Pri tome, Minićeva poseta je analizirana na bazi izvora nastalih radom SE i izvora jugoslovenske provenijencije. Poseta je uzvraćena već 1976. dolaskom generalnog sekretara Saveta Evrope Kana Akermana u Jugoslaviju. Autor teži da ovu posetu, kao i posetu Minića PSSE, posmatra – osim iz ugla odnosa Saveta Evrope i SFRJ – i iz ugla uloge Jugoslavije u OEBS-u i Pokretu nesvrstanih. Kao i u razmatranju ranijih odnosa Saveta Evrope i SFRJ, Milikić donosi zaključke o značaju ove posete. Dalji razvoj odnosa Saveta Evrope i SFRJ ilustruje primer međuparlamentarne saradnje koja je započela 1977. posetom predsednika Komiteta za spoljnu politiku Savezne skupštine SFRJ Mihaila Javorskog PSSE. Ističući na kraju značaj odnosa Saveta Evrope i SFRJ Milikić drugu celinu završava prilogom o obraćanju Miloša Minića u Parlamentarnoj skupštini SE 28. januara 1975.

Monografija Ratomira Milikića je plod višegodišnjeg izučavanja odnosa Jugoslavije i Saveta Evrope. Najveći značaj knjige ogleda se u njenom doprinosu razumevanju kompleksnosti spoljne politike socijalističke Jugoslavije u svim izazovima Hladnog rata od 1960. do 1980, gledano kroz odnose Jugoslavije sa Savetom Evrope i Pokretom nesvrstanih. Ona predstavlja i veoma solidan uvod u celokupnu spoljnu politiku Jugoslavije u datom periodu, zbog čega početnicima ali i iskusnim istraživačima na ovom polju istoriografije može biti vrlo korisna. Važnost prikazivanja unutrašnjeg stanja u Jugoslaviji u ovom periodu ogleda se pre svega u razumevanju odnosa Jugoslavije i Saveta Evrope. Naročito ako se uzmu u obzir tekovine na kojima počiva SE, poput demokratije i slobode govora, gde između ostalog treba tražiti razlog zbog kojeg Jugoslavija nikad nije postala punopravna članica Saveta Evrope, ostavši na nivou tehničke saradnje sa ovom organizacijom. U svom istraživanju autor je koristio objavljenu i neobjavljenu arhivsku građu, domaće i strane provenijencije (francusku, američku, britansku), štampu, periodiku i sećanja. Vredan je pomena i širok spektar domaće i strane literature korišćen u izradi dela. (Miloš Čorbić)`



Ako Vas nešto zanima, slobodno pošaljite poruku.

Vladimir Bakarić Dimče Belovski Džemal Bijedić Dragan Bogetić Vili Brant Leonid Brežnjev Đuzepe Vedovato Miomir Gatalović Aleksandar Grličkov Savka Dabčević Kučar Ljubodrag Dimić Stane Dolanc Mihailo Đurić Milorad Ekmečić Mihajlo Javorski Stane Kavčič Georg Kan Akerman Franc Karasek Edvard Kardelj Henri Kisindžer Bogdan Krekić Ričard Krempton Velimir Mijović Miloš Minić Veljko Mićunović Gamal Abdel Naser Džavaharlal Nehru Marko Nikezić Kosta Nikolić Ričard Nikson Kvame Nkrumah Aleksandar Pavlović Momčilo Pavlović Latinka Perović Ranko Petković Branko Petranović Konstantin Koča Popović Aleksandar Ranković Predrag Simić Zlatko Sinobad Alojzije Stepinac Svetislav Ćeća Stefanović Sukarno Mirko Tepavac Josip Broz Tito Lujo Tončić Sorinj Miko Tripalo Aleksandar Fira Božidar Frangeš Bruno Haler Nikita Hruščov Srđan Cvetković Krste Crvenkovski Mirko Čanadanović