Godina izdanja: 2006
ISBN: 86-7448-308-9
Jezik: Srpski
Autor: Strani

Paideia 2006 201 strana

odlična očuvanost

`Zarobljeni um` (eng. `The Captive Mind`) je najpoznatije delo Česlava Miloša, poljskog nobelovca, napisano 1951. godine nakon što je zatražio azil u Francuskoj. Knjiga predstavlja duboku anatomiju čoveka i intelektualca u totalitarnom sistemu, posebno se fokusirajući na zemlje nekadašnjeg Varšavskog pakta, ali nudeći uvide primenjive na bilo koji oblik totalitarizma.

Glavne teme i sadržaj knjige:

Analiza totalitarizma: Miloš analizira kako totalitarna ideologija, konkretno staljinizam i komunizam u Istočnoj Evropi, utiče na razmišljanje, stavove i ponašanje intelektualaca.
`Ketman` (Ketmanstvo): Centralni koncept u knjizi je `Ketman`, termin preuzet iz islamske tradicije, koji opisuje praksu prikrivanja pravih uverenja i javnog iskazivanja lojalnosti nametnutoj ideologiji radi opstanka ili karijere. Miloš istražuje različite oblike ovog dvoličnog ponašanja.
Portreti intelektualaca: Kroz studije slučaja, opisane pod pseudonimima (kao što su `Alpha`, `Beta`, `Gamma`, `Delta`), Miloš prikazuje stvarne poljske pisce i umetnike koji su se na različite načine prilagodili ili pokušali da se odupru režimu, analizirajući njihove unutrašnje borbe i moralne dileme.
Hipnotički efekat ideologije: Delo istražuje `Novu veru` (komunizam) i njen `hipnotički efekat` na umove ljudi, te kako pojedinci prihvataju ili se pretvaraju da prihvataju zvaničnu dogmu.
Univerzalna relevantnost: Iako je knjiga ukorenjena u iskustvu Hladnog rata, Miloš sugeriše da mehanizmi kontrole uma i `pilule` za umirenje (metaforički i doslovno) postoje i u drugim društvima, nagoveštavajući rađanje novih vidova totalitarizma širom sveta.

`Zarobljeni um` je klasično delo političke publicistike i eseja, koje ostaje relevantno kao studija o ljudskoj psihi pod pritiskom ideološke prisile i propagande.