Godina izdanja: 2024
ISBN: 978-86-6053-415-8
Autor: Domaći
Jezik: Srpski

Autor - osoba Pavlović, Živojin, 1933-1998 = Pavlović, Živojin, 1933-1998
Naslov Belina sutra / Živojin Pavlović
Vrsta građe esej
Jezik srpski
Godina 2024
Izdanje 1. izd.
Izdavanje i proizvodnja Novi Sad ; Zrenjanin : Agora, 2024 (Novi Sad : Sajnos)
Fizički opis 378 str. ; 21 cm
Zbirka ǂBiblioteka ǂ“Pogled preko svega“ ; ǂknj. ǂ30
Napomene Tiraž 1.000
Beleška o autoru: str. 373.

Istraživanje umetnosti i stvarnosti u „Belini sutra“
Belina sutra Živojina Pavlovića donosi originalnu i slojevitu analizu odnosa između stvarnog života i umetničkog dela. U ovom kapitalnom delu, koje je prošireno u odnosu na prvo izdanje iz 1983. godine, Pavlović istražuje stvarnost kroz portrete velikih umetnika, među kojima su Tomislav Mijović, Ljuba Popović, Vitomil Zupan, Aleksandar Tišma, Dušan Makavejev i drugi. Tekstovi nadopunjeni esejima o Milanu Kašaninu i slikarskim figurama Ratku Laliću, Petru Omčikusu, Radetu Markoviću i Urošu Toškoviću, pružaju dublji uvid u pitanje izražavanja potisnutih slojeva stvarnosti u umetnosti. Pavlovićev stil odlikuje se smelim pristupom bez predrasuda prema umetničkim sredstvima i duhovnim pristupima stvaranju.
Radnja i struktura knjige
Knjiga je sastavljena od tekstova koji su prvobitno objavljeni u izdanju „Prosvete“, sa naknadno dodatim esejima koji proširuju prvobitnu ideju dela. Svaki tekst predstavlja meditaciju o umetnicima koji su, prema Pavloviću, pomerili granice stvarnosti u umetnosti. Autor analizira snagu talenta i duhovnih moći umetnika, kao i njihovu sposobnost da izraze ono što je bilo potisnuto u kolektivnoj svesti. Pavlović, kao stvaralac u književnosti i filmu, iz sopstvenog iskustva približava čitaocima procese umetničkog traganja za istinom.
Recenzije i uticaj knjige
Kako navodi Vuk Krnjević, Živojin Pavlović pokazuje potpuno razumevanje različitih umetničkih izraza i duhovnih pristupa. Njegova analiza problema stvarnosti u umetnosti ističe složenost fenomena izražavanja autentičnih slojeva života, često potisnutih pod društvenim konvencijama. Kritičari ističu da Belina sutra predstavlja dragocen doprinos razumevanju umetnosti u kontekstu našeg kulturnog nasleđa.
Kome je knjiga namenjena
Belina sutra je idealna za čitaoce koji se interesuju za teoriju umetnosti, estetiku, književnu i filmsku kritiku, kao i za sve ljubitelje dela Živojina Pavlovića. Knjiga će posebno privući one koji istražuju duboke veze između stvarnosti i umetničkog izraza.


Živojin Žika Pavlović bio je jedan od najznačajnijih srpskih reditelja takozvanog crnog talasa jugoslovenskog filma, kao i eminentni književnik, slikar i profesor beogradskog univerziteta.
Život i delo
Rođen je 15. aprila 1933. godine u Šapcu. Detinjstvo je proveo u mnogim gradovima Srbije, a najviše u selu Vratarnici kod Zaječara. Sa devetnaest godina počeo je da piše o filmu i umetnosti za beogradske novine i časopise. Diplomirao je dekorativno slikarstvo na Akademiji Primenjenih umetnosti u Beogradu. Sa dvadeset pet godina režirao je svoj prvi amaterski film „Ljuba Popović“ (1958. godine). Tri godine kasnije završio je svoj prvi igrani film „Žive vode“ iz omnibusa „Kapi, vode, ratnici“ (1962). Za ovaj film, Pavlović je dobio prvu od mnogobrojnih nagrada (specijalna nagrada žirija na filmskom festivalu u Puli). A nagrada filmskih kritičara na festivalu u Katargi (1965. godine) za film „Neprijatelj“, bila je prva međunarodna nagrada koju je dobio.
U svojoj tridesetoj godini objavio je prvu zbirku pripovedaka „Krivudava reka“ (1963. godine). Njegov prvi roman, „Lutke“, objavljen je 1965. godine. Za to delo, Pavlović prima prvu od mnogobrojnih nagrada za kreativno spisateljstvo („nagrada Isidora Sekulić“ 1967. godine).
Živojin Pavlović snimio je 15 filmova i objavio 32 knjige.
Njegovi filmovi su prepozatljivi kako po izrazu, tako i po tematici koju obrađuje. Uglavnom su to socijalne drame, sa glavnim likovima neprilagođenim društvu u kome žive i društvenim prilikama koji vladaju – filmovi sa izrazito kritičkim stavom. Nakon filma „Zaseda“ (1969. godine) bio je žestoko kritikovan od strane zvaničnih vlasti Jugoslavije, tako da je jedno vreme bio u mogućnosti da radi jedino u Sloveniji.
Retrospektive njegovih filmova organizovane su u Pezaru (1983. godine), Larošelu (1985. godine), Parizu (1986. i 1990. godine), Montpelijeu (1990. godine) i Strazburu (1991. godine).
Kao glumac, pojavljuje se samo u jednom dugometražnom igranom filmu „Nacionalna klasa“ reditelja Gorana Markovića, u više nego sporednoj ulozi koja traje svega nekoliko sekundi, ali i u tri kratkometražna filma svojih studenata sa „Akademije Braća Karić“ u Beogradu, na kojoj je bio redovni profesor.
Živojin Pavlović bio je redovni Profesor Fakulteta Dramskih umetnosti u Beogradu.
Kao što je to bio za života, Živojin Pavlović je (i posthumno) jedan od najplodnijih srpskih pisaca. Najubedljivija potvrda toga je (januara 2006. godine) objavljenih šest tomova njegovog „Dnevnika“ u izdanju novosadskog „Prometeja“ i beogradskog „Podijuma“. Obimom od oko 2.500 stranica, i širinom vremenskog raspona (1956-1993), ti dnevnički zapisi - naslovljeni kao „Izgnanstvo I-II“, „Ispljuvak pun krvi“ i „Diarium I-III“, prevazilaze sve što je u tom žanru kod nas do sada napisano i objavljeno. A što je posebno zanimljivo, ni sa ovih šest knjiga dnevnički opus Živojina Pavlovića još nije kompletiran pošto su, pored onih ranije objavljenih – „Belina sutra“, „Flogiston“ i „Otkucaji srca“, javnosti ostali nedostupni dnevnici ispisani posle 1993. godine. Oni tek čekaju izdavača, objedinjeni u celinu pod naslovom „Tragovi boga Marsa“.
Preminuo je 29. novembra 1998. godine u Beogradu.
Njegova ćerka Milena Pavlović danas je poznata srpska glumica.
Filmografija
Žive vode (omnibus Kapi, vode, ratnici, 1962)
Obruč (omnibus Grad, 1963, zabranjen)
Neprijatelj (1965)
Povratak (1966)
Buđenje pacova (1967)
Kad budem mrtav i beo (1968)
Zaseda (1969)
Crveno klasje (1971)
Let mrtve ptice (1973),
Pesma (tv film u 6 epizoda, 1974),
Hajka (1976)
Doviđenja u sledećem ratu (1980),
Zadah tela (1983)
Na putu za Katangu (1987)
Dezerter (1992),
Država mrtvih (1997).
Bibliografija
Knjige pripovedaka
Krivudava reka (1963, 1994)
Dve večeri u jesen (1967)
Cigansko groblje (1972)
Ubijao sam bikove (1985, 1988)
Kriške vremena (1993)
Blato (1999)
Knjige novela
Dnevnik nepoznatog (1965)
Vetar u suvoj travi (1976)
Krugovi (1993)
Knjige proze
Belina sutra (1984)
Flogiston (1989)
Azbuka (1990)
Romani
Lutke; Lutke na bunjištu (1965, 1991)
Kain i Avelj (1969, 1986)
Zadah tela (1982, 1985, 1987, 1988, 1990)
Oni više ne postoje (1985, 1987)
Zid smrti (1985, 1986, 1987)
Lov na tigrove (1988)
Raslo mi je badem drvo (1988)
Vašar na Svetog Aranđela (1990)
Trag divljači (1991)
Lapot (1992)
Biljna krv (1995)
Simetrija (1996)
Dolap (1997)
Knjige eseja
Film u školskim klupama (1964)
Đavolji film (1969, 1996)
O odvratnom (1972, 1982)
Balkanski džez (1989)
Davne godine (1997)
Knjige razgovora
Jezgro napetosti (1990)
Ludilo u ogledalu (1992)
Dnevnici
Ispljuvak pun krvi (1984. zabranjen, 1990)
Otkucaji (1998)
Dnevnici I-VI (2000)
Knjiga epistolarne proze
Voltin luk (sa Goranom Milašinovićem, 1996)
Nagrade
Filmske nagrade
„Zlatna maska“ na I festivalu mediteranskog filma za film „Neprijatelj“ (1965. godine)
„Zlatna arena“ za režiju na filmskom festivalu u Puli za film „Buđenje pacova“ (1967. godine)
„Srebrni medved“ za režiju na festivalu u Berlinu za film „Buđenje pacova“ (1967. godine)
„Velika zlatna arena“ na filmskom festivalu u Puli za film „Kad budem mrtav i beo“ (1968. godine)
„I nagrada za najbolji film“ na festivalu u Karlovim Varima) za film „Kad budem mrtav i beo“ (1968. godine)
„Zlatni lav“ na festivalu u Veneciji za film „Zaseda“ (1969. godine)
„Velika zlatna arena“ i „Zlatna arena“ za režiju na filmskom festivalu u Puli za film „Crveno klasje“ (1971. godine)
„Zlatna plaketa“ za scenario, prema literarnom delu na festivalu u Berlinu za film „Crveno klasje“` (1971. godine)
„Zlatna arena“ za režiju na filmskom festivalu u Puli za „film“ Hajka (1976. godine)
„Velika zlatna arena“, „Zlatna arena“ za režiju i „Zlatna arena“ za scenario na filmskom festivalu u Puli za film „Zadah tela“ (1983. godine)
„Zlatni gladijator“ za film „Na putu za Katangu“ (1987. godine)
„Srebrna mimoza“ za film „Dezerter“ (1992. godine)
„Feliks romulijana“ (lat. Felix romuliana) za životno delo
„Zlatna maslina“ za najbolji film na festivalu mediteranskog filma u Bastiji, za film „Dezerter“ (1992. godine)
Književne nagrade
„Nagrada Isidora Sekulić“ za kreativno spisateljstvo. Za knjigu pripovedaka „Dve večeri u jesen“ (1967. godine)
Andrićeva nagrada za pripovetku. Za knjigu pripovedaka „Kriške vremena“ (1993. godine)
„NIN-ova nagrada“ za roman godine. Za roman „Zid smrti“ (1985. godine)
„NIN-ova nagrada“ za roman godine. Za roman „Lapot“ (1992. godine)

MG167