Jezik: Srpski

Ho

Spoljašnjost kao na fotografijama, unutrašnjost u dobrom i urednom stanju! Povez popustio, stranice sve na broju.

Strip je priča predstavljena nizom slika praćenih tekstualnim dijalogom i objašnjenjima.[1][2] U skorije vreme postoje i stripovi samo u slikama, bez teksta.

Danas se obično strip smatra vrstom umetnosti, čak je poznat i kao „deveta umetnost“ i kategoriše se da pripada likovnim, dramskim i književnim vrstama umetnosti. Sredinom 20. veka došlo je do snažne polarizacije angloameričkog stripa na superherojske i novinske stripove (comics) i na nezavisni strip, koji insistira na supkulturnoj tradiciji, odnosno grafički roman (graphic novels).[3] Međutim, postoje teoretičari koji se ne slažu s tim i strip smatraju narativnom, ali ne i književnom formom.[4]

Razlikuju se više žanrova stripa: naučna fantastika, fantastika, superheroji, vestern, pustolovni, horor, erotski, komični i kriminalistički strip.

Istorijat
Koreni likovnog pripovedanja nalaze se u pećinskom slikarstvu evropskog gornjeg paleolita, da bi kroz istoriju strip dobio više svojih oblika: narodne grafike, freske, žitijne ikone, novinski strip, stripske sveske i albumi, murali i veb-strip.

Začetkom stripa se smatra još Trajanov stub na kom je uklesan niz slika koji čini priču, a slične tvorevine su pronađene i u Staroj Grčkoj i Starom Egiptu u hijeroglifima i na tapiserijama. Sa pronalaskom štamparske prese počeo je da se razvija i crtež uz tekst. U početku su slike bile isključivo verskog karaktera, da bi u 17. i 18. veku strip postao pretežno satiričan i komičan.[5]

Moderni svetski strip je počeo da se formira u današnjem obliku sredinom 19. veka. Strip se danas u nekim zemljama kao što su Francuska, Italija, SAD, Japan, Srbija i druge zemlje bivše SFRJ, tretira kao visoka umetnička forma, društveno je omiljen i izučava se na akademskom nivou.

Najstariji nacrtani superheroj je Supermen koji je nastao u prvoj strip knjizi 1938. godine. Nacrtao ga je Džo Šuster, a doradio Džeri Sigl. Supermen je ubrzo postao vrlo popularan, a u stripove je uveden novi žanr sa superherojima. Veliku popularnost je stekao i strip sa Piterom Parkerom, koji je bio srednjoškolski štreber, a nakon ujeda radioaktivnog pauka se transformisao u Spajdermena, čoveka pauka. Strip sa Spajdermenom je izašao 1962. godine, a kreirao ga je Stiv Ditko. Jedan od najpoznatijih crtača stripova je Alan Mur, dok je Frenk Miler poznat po mračnim stripovima. Stripovi su nekad poslužili i kao osnove filmova, kao što je režiser Robert Rodrigez snimio film po stripu Grad greha.



Danas postoje tri glavna centra stripa koja imaju potpuno različite tradicije i nastanak stripa. Centri se dele prema državama i razlikujemo centre u Francuskoj i Belgiji, u Japanu i SAD.



Japanski strip je mlađi od centara i u Evropi i Americi, ali i najveći od ova tri centra. Japanski stripovi manga čine 40% ukupnog štampanog materijala u Japanu. Svaki mesec izlazi oko 350 strip-magazina i oko 500 stripova. Izdaju se u sveskama od dvestotinak stranica (tankobon), a nije neobično da serija dosegne i do 10.000 stranica i zbog toga se u japanskim stripovima akcenat stavlja na radnju, dok je crtež sporedan. Poseban fenomen japanskog centra stripa je dodžinši, ogromno tržište amaterskih stripova.[10]

Najpoznatiji autor je Osamu Tezuka koji je napisao stripove Astro Boj i Blekdžek.

Centar u Sjedinjenim Američkim Državama
Vidi još: Američki strip
U SAD masovna potrošnja stripova nastala je tek pojavom superheroja, koji i danas čini osnovu američke industrije stripa.

Sredinom 20. veka došlo je do snažne polarizacije angloameričkog stripa na superherojske i novinske stripove (comics) i na nezavisni strip, koji insistira na supkulturnoj tradiciji, odnosno grafički roman (graphic novels).[3] Postoji razlika između comic books, koje se prodaju u formi sveščica od dvadesetak stranica i smatraju se razbibrigom, i grafičkih romana, koji su u obliku albuma i pravljen su ca umetničkim pretenzijama.[11]

Glavni članak: Grafički roman
Najslavniji autor Američkog centra je Frenk Miler, autor stripova kao što su Povratak Crnog Viteza, Grad greha.

Poznati svetski izdavači stripa su: Marvel, DC, Dargo i Serđo Boneli editore.[12]

Strip u Srbiji
Kultura stripa je kod nas stekla popularnost delimično kroz strane, a delimično kroz naše stripove poput: Faktor 4, Divlja magija, Dikan, Mirko i Slavko, Ket Klou, Generacija Tesla, Borci sumraka, Kobra (strip), Vekovnici i Tehnotajz.

Istorijat razvoja domaćeg stripa

Dobrosav Bob Živković, smatra se srpskim najpoznatijim ilustratorom. Bavi se stripom, karikaturom i grafičkim dizajnom
Od 21. oktobra 1934. u Srbiji su počele da se objavljuju prevedene moderne strane novinske crtane priče, a već početkom 1935. je nastalo prvi originalni strip na srpskom jeziku autora Vlaste Beklića. Stripove na domaćem jeziku su u ovih nekoliko godina predratne epohe štampala dva domaća časopisa: Mika Miš i Mikijevo carstvo, a iz tog perioda je ostao veoma mali broj originala.

Nakon rata, 1945. godine, novouspostavljeni komunistički režim zabranio je strip kao štampanu formu. Pedesetih godina se on pojavio na nekoliko mesta, ali pošto nikakve reakcije od strane vlasti nisu stizale, strip je lako pronašao tržište i ponovo postao redovna štampa. Kroz strip posle Drugog svetskog rata su stvarali mnogi umetnici iz različitih grafičkih disciplina, a prvenstveno karikaturisti. Stil stripa se menjao, a veliki uticaj promeni pristupa kreiranja je imala omladinska štampa koja je kroz različite publikacije uvela avangardu u strip. Devedesete godine obeležene građanskim ratom ponovo su dovele do prekida izdavanja domaćeg stripa u do tada najvećim neprikosnovenim velikim izdavačkim kućama, a u tom periodu domaći strip je izdavalo samo nekoliko malih alternativnih izdavača.