ISBN: Ostalo
Godina izdanja: 1977
Jezik: Hrvatski
Autor: Strani

Sloboda 1977

odlična očuvanost


Miroslav Krleža (1893–1981) – književno-istorijski okvir

Miroslav Krleža je centralna figura hrvatske i jugoslovenske književnosti XX veka. Njegovo delo obuhvata poeziju, prozu, dramu, esejistiku i publicistiku, a odlikuju ga kritika buržoaskog društva, rata, nacionalizma, klerikalizma i intelektualne licemernosti, uz snažan modernistički i ekspresionistički izraz.

1. Poezija i Balade Petrice Kerempuha

Ova knjiga predstavlja vrhunac Krležine poezije.
„Balade Petrice Kerempuha“ (1936) napisane su na kajkavskom dijalektu i spadaju među najznačajnija dela južnoslovenske lirike.
Kroz lik narodnog lirskog govornika Petrice, Krleža daje viševjekovnu hroniku stradanja potlačenih, uz grotesku, ironiju i istorijski pesimizam. Ovo delo je jedinstven spoj narodne tradicije i moderne poetike.

2. Hrvatski bog Mars, Hrvatska rapsodija, Galicija

Ova prozna djela pripadaju ratnom ciklusu inspirisanom Prvim svjetskim ratom.
Krleža prikazuje rat kao apsurdnu klanicu u kojoj običan čovek strada zbog imperijalnih i nacionalnih mitova.
Posebno je važan antiratni, antimilitaristički stav, redak i hrabar u vreme nastanka ovih tekstova.

3. Glembajevi – uvodna proza i drame

Ciklus o porodici Glembaj predstavlja jedan od vrhunaca južnoslovenske drame.
Kroz raspad jedne zagrebačke buržoaske porodice, Krleža analizira moralnu trulež kapitalističke elite, licemerje, kriminal i duhovnu prazninu.
Drame (Gospoda Glembajevi, U agoniji, Leda) imaju snažan uticaj evropske psihološke drame i ekspresionizma.

4. Povratak Filipa Latinovića (roman)

Prvi veliki moderni roman hrvatske književnosti.
Roman tematizuje krizu identiteta intelektualca, povratak u provinciju i sukob umetnika sa palanačkom sredinom.
Prisutni su snažni psihološki monolozi i uticaji evropskog modernizma (Prust, Džojs).

5. Na rubu pameti (roman)

Satiričan i intelektualno angažovan roman o sukobu pojedinca i društva.
Glavni junak, intelektualac, suprotstavlja se moralnoj izopačenosti elite i biva marginalizovan.
Roman je važan kao kritika totalitarnih mentaliteta i građanskog konformizma.

6. Deset krvavih godina i politički eseji

Ovi tekstovi pripadaju angažovanoj esejistici.
Krleža analizira političke i društvene lomove između dva rata, uz oštru kritiku dogmatizma, nacionalizma i ideološke isključivosti.
Ovaj korpus pokazuje Krležu kao javno angažovanog intelektualca.

7–8. Banket u Blitvi (roman, I–III)

Politički roman alegorijskog tipa.
Izmišljena država Blitva služi kao model za analizu diktature, korupcije i moralnog sunovrata vlasti.
Ovo delo se često poredi s Kafkom i Orvelom i predstavlja vrhunac Krležine političke proze.

9–10. Eseji I – jugoslavenske teme
Eseji II – evropske teme

Eseji pokazuju Krležu kao enciklopedijski obrazovanog mislioca.
Piše o književnosti, kulturi, politici i istoriji, povezujući jugoslovenski prostor s evropskim kulturnim tokovima.
Ovi tekstovi su ključni za razumevanje njegovog idejnog i estetskog sistema.

Zaključak

„Izabrana djela“ u deset knjiga predstavljaju zaokruženu sliku Krleže kao modernističkog pisca, kritičara društva i jednog od najznačajnijih intelektualaca južnoslovenske kulture.
Njegov rad stoji na raskršću nacionalne tradicije i evropske moderne, čineći ga i danas izuzetno aktuelnim.