ISBN: Ostalo
Autor: Domaći
Jezik: Srpski
Godina izdanja: Tv

Spoljašnjost kao na fotografijama, unutrašnjost u dobrom i urednom stanju!


Petar Pajić (Valjevo, 6. oktobar 1935 – Beograd, 2. avgust 2017)[1] bio je srpski pesnik, prozni pisac i urednik Drugog programa Radio Beograda. Pisao je poeziju, prozu, književnu kritiku i satiru. Zastupljen je u antologijama i zbornicima savremene srpske i jugoslovenske lirike, a neke od pesama nalaze se i u đačkim čitankama.[2] Pripada neosimbolistima srpske književnosti. Bio je član uprave Udruženja književnika Srbije (2007), jedno vreme član žirija za nagradu „Desanka Maksimović”,[3] kao i član Udruženja za kulturu, umetnost i međunarodnu saradnju „Adligat”, u kome se danas nalazi Legat Petra Pajića.


Otac Luka poreklom je iz sela Lještansko u okolini Rogačice, a majka Milanka iz sela Klanica u okolini Valjeva. Imao je dve sestre, stariju Lepu i mlađu Mirjanu, i starijeg brata koji je preminuo pre nego što se Petar rodio. Otac i majka radili su u državnoj pekari, sve do 1959. kada je Luka otvorio privatnu porodičnu pekaru. Iste godine njegov otac kupio je kuću u koju se porodica potom preselila i u kojoj je Petar proveo veliki deo života.[4]

U Valjevu je završio osnovnu školu, a potom i Valjevsku gimnaziju, u kojoj je bio učenik od 1950. do 1954. godine. Svoju prvu pesmu objavio je 1952. godine, kada mu je bilo sedamnaest godina, u valjevskom listu Reči omladine, a godinu dana nakon toga objaviće i prvu pesmu van Valjeva, u nedeljnom listu NIN.[2]

Godine 1954. iz Valjeva odlazi u Beograd i tamo upisuje jugoslovensku i opštu književnost na Filozofskom fakultetu Univerziteta u Beogradu. Zbog bolesti je pauzirao godinu dana studija, te diplomirao 1959. godine.[4] Tokom studija je objavio svoju prvu knjigu pesama „Dan” (1958).


Petar Pajić u mladosti
Ubrzo nakon stečene diplome, Pajić se vraća u Valjevo zbog obećanja o zaposlenju u gradskoj biblioteci „Ljubomir Nenadović`. Međutim, na političkim osnovama ne dobija zaposlenje, te ponovo odlazi u Beograd.[4] Tamo će neko vreme raditi u listu Porodica i domaćinstvo, a potom kao novinar lista Mladost. Već početkom šezdesetih godina zaposlio se u Radio Beogradu, gde je dugo godina ostao kao urednik Drugog programa. Godine 1962. objavio je i drugu knjigu pesama „Ljubav u brdima“. Posebno se ističe pesma u prozi „Lice moga oca”, u kojoj će Pajić, kroz sliku oca koja postaje oličenje otadžbine, najaviti i pripremiti čitavu liniju rodoljubivih i nacionalnih pesama koju će pratiti tokom celog svog stvaralačkog opusa.

„ Ja sam bio u Srbiji,
Srbija je na robiji!
Srbi sede u kafani,
što pijani što poklani.
Srbi leže pored druma
iz glava im niče šuma.
A iz svake srpske glave
teku mutne tri Morave.[5] ”
— Petar Pajić,
Srbija („Srbija je na robiji`, 2002)
U ovom periodu, Pajić je napisao i svoju čuvenu pesmu „Srbija”, čiji stihovi neće biti objavljeni preko trideset godina. Redakcija do redakcije odbijale su štampanje sedmodelne pesme, dok se, s druge strane, ona godinama usmeno prenosila i recitovala u pesničkim krugovima.[6] Tek 2002. godine objavljena je u okviru knjige pesama „Srbija je na robiji`, koja nosi ime upravo po najspornijim stihovima iz same pesme.[7]

Petar Pajić uvrstava se u osnivače neosimbolizma u srpskoj književnosti, zajedno sa Brankom Miljkovićem, Božidarom Timotijevićem, Živoradom Lazićem. Pisao je poeziju, prozu, književnu kritiku i satiru. Tematika rodoljublja i otadžbine provlači se kroz veliki broj njegovih pesama i priča. Kritičari su za Pajića govorili da je „čist lirik, koji na najbolji mogući način spaja tradicionalno i moderno, istorijsko, intimno i metafizičko, težeći ka savršenstvu i besprekornom jezičkom izrazu, čistoti i harmoniji”.[8] Metafizička nota njegovog pesništva posebno se ističe u još jednoj pesmi posvećenoj ocu, „Opelo za Luku Pajića` (Pesme, 1967), koju je pesnik napisao nakon smrti svoga oca. Pajić piše: „Iskustvo tvoje smrti u mojoj krvi; Pomera mi sećanje u vreme pre rođenja” i još „Svoju smrt pobedio si mojim životom; A ja sam svoj život obogatio tvojom smrću”.[9] Za Pajića i njegovu poeziju Matija Bećković rekao je „javio [se] kao dovršen pesnik, pa je teško razlikovati koje je pesme pisao onda, a koje sada”.[1] Njegove pesme zastupljene su u antologijama i zbornicima savremene srpske i jugoslovenske lirike.

Preminuo je 2. avgusta 2017. godine u Beogradu, a sahranjen je 5. avgusta na Novom groblju u Valjevu.[2]

Inicirano je podizanje spomenika Petru Pajiću na planini Povlen u blizini spomenika Radovanu Belom Markoviću.