Godina izdanja: 2023
ISBN: 978-86-82354-02-4
Autor: Domaći
Jezik: Srpski

VLADIMIR KRIVOŠEJEV
RADE RISTANOVIĆ

OKUPIRANA KULTURA - nacisti, kolaboracionisti, muzeji i kulturna dobra u Srbiji tokom Drugog svetskog rata

Izdavač - Društvo za urbanu istoriju, Beograd

Godina - 2023

296 strana

24 cm

ISBN - 978-86-82354-02-4

Povez - Broširan

Stanje - Kao na slici, tekst bez podvlačenja



SADRŽAJ:
Predgovor

UVODNA RAZMATRANJA
Šta je baština?
Baština danas: moderna baštinska delatnost i baštinske institucije u Srbiji
`Da se saberu starine i za potomstvo sačuvaju`: razvoj baštinske delatnosti u Kneževini/Kraljevini Srbiji i Kraljevini Jugoslaviji
Prvi hramovi baštine: osnivanje i istorijat baštinskih institucija
Kulturni `novi svetski poredak`: odnos nacista prema kulturnom dobru

NOVI GOSPODARI SRPSKE BAŠTINE
Pacifikovati i eksploatisati: Uspostavljanje okupacione uprave
Okupatorovi pomoćnici: Komesarska uprava Milana Aćimovića i vlada Milana Nedića
`Knustschutz`: Referat za zaštitu spomenika i umetničkih vrednosti
Izgraditi novi sistem vrednosti: kulturna politika kolaboracionističke uprave

POLAGANJE TEMELJA
Forma legalis, forma essentiali: donošenje najvažnijih pravnih akata
Osnivanje prve srpske kuće za zaštitu baštine: Centralni zavod za čuvanje starina
Oslonac na mlade snage: kadrovi Centralnog zavoda za čuvanje starina
Stvoriti inventar i obnoviti najugroženije: Delatnost Centralnog Zavoda za čuvanje starina
`Stvaranje muzejskog podmlatka`: primanje volontera i muzeološki kursevi
Spiritus movens Miodrag Grbić

MUZEJI PRESTONICE
`Skup neprolaznih vrednosti i bogatstva`: Muzej kneza Pavla
Čuvari narodnog života: Etnografski muzej
`Baza za celokupan naš privredni i poljoprivredni život`: Muzej srpske zemlje
Svedok srpskih pobeda: Vojni muzej
Izlog istorije prestonice: Gradski muzej
Čuvar crkvenog blaga: Muzej Srpske pravoslavne crkve
Razasuto blago: preostali muzeji i zbirke

OKRUŽNA BAŠTINA
Pod posebnom pažnjom nacista:
Istorijsko-etnografski muzej grada Niša
Perspektivni hram kulture u problemima: Muzej Hajduk Veljka u Negotinu
Iz Skoplja u Srbiju: Zoološki muzej
Kultura u ravnici: muzeji u Banatu
Vesnici novih tendencija: prve inicijative za formiranje mreže muzeja
Trostepena mreža: osnivanje novih muzeja 1942/1943
Nacionalni nivo
Okružni nivo
Lokalni nivo
Od planiranog do realizovanog

UMETNOST PREŽIVLJAVANJA
Borba za osnovno: budžet između želja i mogućnosti
`Pet dinara od građana i oficira, a po dva dinara od đaka i vojnika`: oslanjanje na sopstvene prihode
Novac se nađe, ali robe nema: problemi sa nabavkom osnovnih sredstava
Hladne muzejske zime: problemi sa snabdevanjem ogrevom
Nedostatak stručnjaka i kadrovska vrteška
Kultura na kuluku: obavezni rad
Lov na `nacionalno nepouzdane`: borba okupatora protiv ideoloških, političkih i rasnih neprijatelja u muzejima
`Plata redovna, ali nedovoljna`: lični dohodak, dodatni vidovi zarade, unapređenja i bolovanje
Na ivici bede: životni standard muzealaca
`Okupacija nije povoljna klima za održavanje discipline`

OPASNOST, ŠTETA, NOVI POČECI I SELEKTIVNA AMNEZIJA
Saveznička pretnja: mere zaštite protiv opasnosti od napada iz vazduha
Kako naplatiti ono što je neprocenjivo?: procena štete i restitucija
Oslobodioci u prestonici: beogradski muzeji u prvim godinama nakon oslobođenja
Zaborav i delimična obnova sećanja: muzeji u unutrašnjosti zemlje
Projektovani zaborav: odnos prema nasleđu Centralnog zavoda za čuvanje starina

Zaključak
Summary
Prilozi
Izvori i literatura
Indeks imena
Beleška o autorima


`„Okupirana kultura: nacisti kolaboracionisti, muzeji i kulturna dobra u Srbiji tokom Drugog svetskog rata“ knjiga je koja tematski odskače od ustaljenih i isuviše zastupljenih istoriografskih knjiga koje analiziraju vojne operacije, stradanje i otpor. Njeni autori Drugi svetski rat u okupiranoj Srbiji sagledavaju iz sasvim drugog ugla. Horizont ove publikacije predstavlja kultura u njenom izuzetno važnom segmentu zaštiti kulturnih dobara i radu muzeja. Čitajući stranice ove knjige, možete da saznate: kako je osnovana i na koji način je delovala prva srpska institucija koja je imala zadatak da štiti kulturna dobra - Zavod za čuvanje starina; koji muzeji su radili u okupiranoj Srbiji i kakva im je bila delatnost; kako su se borili sa opštom nemaštinom nastojeći da održe i minimum rada; kako je izgledao svakodnevni život u muzejima; kakav životni standard su imali muzealci; koja kulturna dobra su nacisti ukrali i uništili; kakva je bila uloga kolaboracionističkog režima u svim segmentima ove delatnosti; kakav je bio odnos posleratnih vlasti prema ovim institucijama i vodećim ljudima. U heurističkom pogledu ova monografija leži na čvrstim temeljima primarnih istorijskih izvora, većinski nemačke i kolaboracionističke provenijencije.`



Ako Vas nešto zanima, slobodno pošaljite poruku.

Stevan Aleskić Milan Aćimović Aleksandar Bandović Mirko Barjaktarević Nikola Bošković Mitar Vlahović Jovan Joca Vujić Tatomir Vukanović Vojislav Vučković Milutin Garašanin Miodrag Grbić Aleksandar Deroko Borivoje Drobnjaković Dušan Zakić Ivan Zdravković Ljubica Janković Dragi Jovanović Velibor Jonić Pavle Karađorđević Milan Kašanin Radivoje Ljubinković Đorđe Mano Zisi Dejan Medaković Milan Nedić Georgije Orlov Dobrosav Pavlović Branko Popović Svetozar Raičević Albreht Fon Rajsvic Andreas Rot Dobrivoje Stojadinović Bernard Fon Tišovic Harald Turner