ISBN: Ostalo
Autor: Domaći
Jezik: Srpski
Godina izdanja: xxx

Varnava patrijarh srpski - Veljko Đurić Mišina
2009g
246 strana
Udzbenički format
Odlično očuvana

Veljko Đurić Mišina je vredan i iskusan istoričar. Njegovi glavni radovi proistekli su iz kontinuiranog istraživanja golgote Srpske pravoslavne crkve u 20. veku. Upoznat sa životom i delovanjem naših arhijereja, Đurić se oprobao i kao biograf crkvenih ličnosti. Pre biografije patrijarha Varnave (Rosića), kojoj je posvećen naš prikaz, on je u koautorstvu sa Miodragom Blizancem 2004. godine objavio knjigu Patrijarh Gavrilo (Dožić). Dodajmo da su 1997. i 1998. godine štampane Đurićeve biografije Jezdimira Dangića i Momčila Đujića, istaknutih pripadnika četničkog pokreta u Drugom svetskom ratu.

Među ovdašnjim istoričarima postoje oni koji smatraju da se u našoj prošlosti ne može naći mnogo ozbiljnije urađenih biografija crkvenih velikodostojnika, pri čemu takvo stanje delimično objašnjavaju i nedostatkom dostupnog biografskog materijala.[1] Đurićevo mišljenje je donekle slično. Delatnost srpskih jerarha, prema njegovom zapažanju, propraćena je velikim brojem objavljenih radova, istina različite vrednosti. I Đurić za najvažnije delo u ovoj oblasti uzima knjigu vladike Save (Vukovića) Srpski jerarsi od devetog do dvadesetog veka (Beograd-Podgorica-Kragujevac, 1996), izdvojivši uz nju još dve knjige: Srpski patrijarsi srednjega veka Miodraga Al. Purkovića (Minhen, 1974) i Mihailo, arhiepiskop beogradski i mitropolit Srbije Đoke Slijepčevića (Minhen, 1980).

Što se tiče života patrijarha Varnave, Đurić ističe da ga je postojanje nekoliko manjih radova i evidentan nedostatak celovite Varnavine biografije - dve knjige Vladimira A. Majevskog o Varnavi Đurić tretira kao hagiografsko delo korisno za rekonstrukciju patrijarhovog života - podstaklo da pristupi njenom ispisivanju. Ukoliko pođemo od stava da kvalitet jedne biografije u velikoj meri zavisi od prirode biografskog materijala,[2] treba imati u vidu Đurićevo upozorenje da i pored svog zahteva nije dobio nikakve spise od Službe državne bezbednosti o patrijarhu Varnavi, a da u onome što mu je dostavljeno iz Srpske pravoslavne crkve nije našao ništa izuzetno. Na umu valja imati i njegovu ogradu da pored nedostupne arhivske građe, biografija patrijarha Varnave ne predstavlja ravnomernu celinu i zbog istorijskog konteksta njegove smrti.

„Konkordatska kriza i okolnosti Varnavine smrti su, naime, zasenile sve druge činjenice iz života ovog arhijereja“, piše Đurić (str. 9)

***

Docniji patrijarh Varnava, rođen je kao Petar Rosić, 29. avgusta/11. septembra 1880. godine, u Pljevljima, na Usekovanje glave Svetog Jovana Krstitelja. Đurić ističe da je Petar bio dete blage naravi, skromno i omiljeno u porodici. Ljubav prema naciji, veri i tradiciji razvila mu je majka Krsmana. Posle osnovne škole Petar upisuje prizrensku Bogosloviju u kojoj je njegov brat Todor bio nastavnik. Nakon Prizrena odlazi na studije u Petrograd, gde 1905. završava Duhovnu akademiju, zamonašivši se u isto vreme. Jeromonah Varnava (Rosić) upućuje se potom u Carigrad u kome biva postavljen za sveštenika pri Srpskom poslanstvu.