ISBN: Ostalo
Godina izdanja: 2019.
Autor: Domaći
Jezik: Srpski

Beograd 2019. Tvrd povez, ćirilica, bogato ilustrovano, format 23×21 cm, 227 strana.
Knjiga je, bukvalno, kao nova.


Doprinos u odbrani Kraljevine Srbije dali su srpski sportisti iz Kraljevine Srbije, sa područija Austrugarske monarhije, te iz prekookeanskih zemalja. Srpski sportisti su u ratnim dejstvima bili izuzetno požrtvovani, hrabri i uspešni, naglašava autor, što dokazuje broj stradalih i ranjenih. Iako rukopisom nisu obuhvaćeni svi srpski sportisti koji su učestvovali u Velikom ratu, najvći broj njih jeste. O njihovim doprinosima saznajemo iz biografija značajnog broja srpskih sportista-heroja o kojima je Dejan Gavrilović na kraju rukopisa dao posebne priloge.
Ugledanje na evropske modele fizičkog vežbanja u civilnim i vojnim školama, Srbija je rano, još U Velikoj školi Ivana Jugovića otvorenoj 1808. u Beogradu, počela da primenjuje u okviru fizičkog va spitanja razne borilačke veštine. Sa razvojem ustanove vojske, procesa koji je naročito inteziviran u poslednjoj četvrtini 19. veka, uticaj vojske na pojavu i razvoj sporta Kraljevine Srbije bivao je sve izraženiji.
Uočivši ovu vezu, Gavrilović je naučno dokazao u kojim se sve segmenitima taj uticaj ogledao, obradivši pritom delovanje mnogih društava i pokreta, poput sokolstva, društva Dušan Silni, ali i Olimpijskog pokreta, te zasebnih disciplina kao što su bili streljaštvo, boks ili mačevanje.
Pripremiti jedno seljačko društvo, u kojem se tokom čitavog 19. veka 90% stanovništva bavilo zemljoradnjom, za ratna pregnuća i nacionalno oslobođenje bio je veoma složen proces. U njemu su fizičko vežbanje i razvijanje različitih borilačkih veština imali posebno mesto. Zato je autor jedno poglavlje posvetio razvoju nacionalnog duha u srpskim društvima i pokretima. U tom procesu aktivno su učestvovali istaknuti srpski intelektualci koji su se školovali na prestižnim evropskim univerzitetima. Dr. Vladan Đorđević, dr Laza Popović i dr Miloš Borisavljević, širili su kulturu fizičkog vežbanja, krčeći mu put ka stalnom mestu u obrazovnom sistemu. Namera im je bila da se oformi zdrava, jaka i izdržljiva nacija koja će moći da iznese teške nacionalne i državne zadatke. Uz intelektualne, moralne i duhovne kvalitete, jaka volja, fizička spremnost i izdržljivost bili su oličenje najviših društvenih vrednosti. Zato su, kako ističe autor, svečanosti sa fizičkim vežbanjem vrlo često u sebi objedinjavale književne, istorijske, religijske, ali i vojničke sadržaje.
Centralni deo rukopisa nosi naziv »U oslobodilačkim ratovima«. Članovi srpskih društava za fizičko vežbanje stali su odbranu Kraljevine Srbije dajući svoj doprinos i tokom Balkanskih, i tokom Prvog svetskog rata. Tada se na delu mogao videti pravi učinak višedecenijskog rada na razvijanju i jačanju fizičkog vežbanja kao takvog, uključujući i raznorodne borilačke discipline.
Vrlo zanimljiva celina jeste i ona koja je posvećena sportu u Velikom ratu. Iz nje saznajema kako se u trenucima predaha od ratnih napora i stradanja ipak nalazilo vremena za razne sportske i borilačke akrivnosti.
Rukopis Dejana Gavrilovića Srpski sportisti u Velikom ratu naučno je zasnovan na bogatoj i raznorodnoj izvornoj osnovi. Pisan je jasnim i jednostavnim stilom, prilagođen je širokoj čitalačkoj publici, spremnoj da sa polja politike i diplomatije skrajne svoja interesovanja na jedno novo i malo poznato polje.
Iz recenzije
Prof. dr Suzana Rajić
Filzofski fakultet, Odeljenje za istoriju