Godina izdanja: 2011
ISBN: 978-86-87723-16-0
Autor: Domaći
Jezik: Srpski

Posveta Ranka Končara, inače knjiga u odličnom stanju.

Autor - osoba Končar, Ranko, 1938-
Boarov, Dimitrije, 1946-
Naslov Stevan Doronjski : odbrana autonomije Vojvodine / Ranko Končar, Dimitrije Boarov
Ostali naslovi Stevan Doronjski - odbrana autonomije Vojvodine
Vrsta građe knjiga
Ciljna grupa odrasli, ozbiljna (nije lepa knjiž.)
Jezik srpski
Godina 2011
Izdavanje i proizvodnja Novi Sad : Muzej Vojvodine, 2011 (Novi Sad : Stojkov)
Fizički opis 883 str., [32] str. s tablama ; 25 cm
Drugi autori - osoba Nikolić, Vladimir M. (autor dodatnog teksta)
Sadržaj Sadrži i:
Memoarske i dnevničke beleške u notesima Stevana Doronjskog.
(karton sa omotom)
Napomene Tiraž 700
Dokumentarni prilozi: str. 723-859
Na omotu beleške o autorima s njihovim slikama
Napomene i bibliografske reference uz tekst
Summary: str. 609-614
Bibliografija: str. 861-866
Str. 867-878: Registar imena / sačinio Vladimir M. Nikolić.
Predmetne odrednice Doronjski, Stevan, 1919-1981
Vojvodina -- Političke prilike -- 20. v.

Uvodne napomene
Tema ove knjige nije istoriografski proučavana, iako se dugo javlja u prošlosti Vojvodine, ali i njenoj sadašnjosti. Razlozi za to su brojni: politička složenost i istorijska kontroverznost teme, na prvom mestu, koja se dugo i protivrečno reflektuje na shvatanje srpskog državnog identiteta i njegovu unutrašnju organizaciju, ali i sve manji naučni interes za pitanja iz socijalističkog razvoja Jugoslavije. U pitanju je istorijski različito shvatanje karaktera srpske države od strane političkih elita Srbije i pokrajina, s obzirom na istorijske, etničke, ekonomske i kulturne specifičnosti, posebno Vojvodine i njenih težnji da se ustavno izrazi i kao autonomna jedinica jugoslavenskog političkog sistema. S tim u vezi, istorijski su se dugo održavale nedoumice i političke suprotnosti – da li autonomija i kakva autonomija, da li je izraziti samo kroz ustavni sistem Srbije ili i kroz jugoslavenski federalizam, šta su primarni konstitutivni osnovi autonomija – istorijski, etnički, kulturni i drugi.
Svesti ove suprotnosti samo na sukobe konzervativnih i liberalno-demokratskih ustavnih shvatanja ne bi bilo netačno, ali ne bi doprinelo ni razumevanju njihovih stvarnih osnova i istorijskog smisla. Otuda je osnovni cilj koncepcije ovog rada i bio da pruži što više relevantnih istorijskih informacija o političkoj ideji i genezi autonomije Vojvodine, da bi se ona razumela, a ne apriori osporavala ili branila. Naš pristup, naravno, ne znači i naše opredeljivanje za sva mišljenja koja su se u analizi ovih pitanja javljala, već njihovo elaboriranje kroz duži vremenski period – kroz ceo 20. vek, s obzirom na to da se samo na toj osnovi može razumeti istorijska suština autonomije i sve osobenosti i kontroverze koje su se javljale u njenom konstituisanju i razvoju. Toj svrsi poslužile su i sasvim fragmentarne informacije o pojavi ideje autonomije Vojvodine u 19. veku, da bi se sagledalo i njeno istorijsko poreklo kao i političke pobude, odnosno eventualne refleksije na autonomne ideje i tendencije u 20. veku.
Predstavljajući politički portret Stevana Doronjskog, koji je bio najduže na čelu komunističkog vodstva Vojvodine (skoro 13 godina, 1951–1963), a potom i još dve decenije na visokim i najvišim funkcijama u Republici i jugoslavenskoj federaciji, autori su pitanju autonomije dali središnje mesto u svojim analizama. Na takav pristup opredelili su se zbog istorijske dokumentacije koja ovom pitanju pridaje najveću važnost kao pojavi dugog istorijskog trajanja, a kojoj značajan politički smisao i karakter daje i S. Doronjski u drugoj polovini 20. veka. Informacije koje su date nisu naknadne političke reminiscencije, već onovremena kazivanja aktera političkih zbivanja i sukoba. S obzirom na to ova kazivanja imaju primarnu dokumentarnu vrednost za pouzdanije istorijske ocene i mišljenja.
Knjiga je najvećim delom proizašla iz analize privatne zbirke dokumenata, ličnih zapisa i beleški koje je S. Doronjski prikupljao i čuvao za vreme svog dugog i bogatog političkog života. Reč je o obimnoj dokumentaciji primarnog istorijskog karaktera, koja, s obzirom na visoke funkcije koje je imao, može poslužiti i kao prvorazredan istorijski izvor za analize i drugih problema, pre svega političkih i ekonomskih, iz prošlosti Vojvodine, Srbije i Jugoslavije u drugoj polovini 20. veka. Dokumentaciju je autorima ustupio sin S. Doronjskog, Milan Doronjski, i tada se i rodila ideja da se ona iskoristi za pisanje istorijske monografije u kojoj bi i politički portret S. Doronjskog, u skladu sa sadržajem dokumentacije, ali i drugih izvora, bio adekvatno predstavljen.
Iako dokumentacija pruža osnove i za pisanje jedne celovite političke biografije Doronjskog, autori su se opredelili za uži pristup, koji je preciznije određen i samim naslovom knjige. Ovo opredeljenje je usledilo posle svestranog proučavanja sadržaja njegove dokumentarne ostavštine, u kojoj je najveći deo posvećen Vojvodini – njenom ekonomskom, političkom i kulturnom razvoju, a posebno dramatičnoj političkoj borbi za očuvanje njenog autonomnog statusa u šezdesetim godinama 20. veka.
Knjiga je tako i metodološki koncipirana da izrazi istorijske ideje i tendencije koje bi potpunije osvetlile vreme od 1939. do 1981. godine. Iako je autonomija Vojvodine u središtu analiza, autori su se osvrnuli i na aktivnosti Doronjskog u drugim oblastima društvenog života – na prve veze sa komunističkim pokretom, revolucionarni rad, učešće u antifašističkom pokretu (1941–45), na rukovodstvo u omladinskom pokretu Vojvodine i Jugoslavije, aktivnost u političkim životu i razvoju Vojvodine, Srbije i Jugoslavije posle Drugog svetskog rata, borbu za ekonomski razvoj Pokrajine, naročito njene poljoprivrede, industrijske modernizacije, itd. Sve su ovo velike teme, koje nisu bile primarni cilj istraživanja, ali su manje ili više analizirane kao sastavni i važan deo osnovne teme, čime je omogućen i potpuniji uvid u razvoj autonomije Vojvodine. U tom smislu, pogledi Stevana Doronjskog na autonomiju izraz su političkih ideja koje je zastupao u svim tim istorijskim događajima i procesima. Doronjski je autonomiju razumevao i kao srpsku, i kao jugoslovensku i demokratsku pokrajinu.
U Novom Sadu,
19. septembra 2011.
Ranko Končar
Dimitrije Boarov

Stevan Doronjski (1919–1981) bio je visoki funkcioner u bivšoj SFRJ.

Reč je o knjizi koja je ne samo biografija Doronjskog, već je to knjiga koja osvetljava period socijalističke Jugoslavije, kojem u našoj istoriografiji nije posvećeno dovoljno pažnje, rekao je na promociji istoričar Slobodan Bjelica.
Recenzent knjige Aleksandar Kasaš rekao je da je pitanje autonomije Vojvodine „bilo i ostalo važno” i ocenio da je to i političko i ekonomsko pitanje.
On je objasnio da su se autori oslanjali na istorijsku građu i na direktne dnevničke beleške Doronjskog.
Novinar Dimitrije Boarov rekao je da u Vojvodini nije stvar u „separatizmu”, već u želji Vojvodine i Vojvođana da budu saslušani, da imaju uticaja na državnu politiku u zajednici u kojoj se nalaze.
„Vojvođani ne žele da budu provincijalizovani, a pogotovo ne žele da budu ekonomski raubovani”, kazao je Boarov.
Istoričar Ranko Končar rekao je da je Vojvodina jedini deo jugoslovenske države koji posle 1945. godine ekonomski zaostaje.
„Prvo zbog svoje ekonomske strukture, odnosno zbog poljoprivrede a potom zbog toga što je ona bila žitnica Jugoslavije, pa se zbog toga u nju ne ulaže. Drugo, Vojvodina je potpuno lišena svake industrijalizacije”, kazao je Končar.
Stevan Doronjski bio je, između ostalog, član Predsedništva SFRJ i predsednik Vlade Vojvodine.

autonomija vojvodine vojvodina istorija

MG142 (NS)