ISBN: Ostalo
Godina izdanja: 1973
Autor: Domaći
Jezik: Srpski

Mitar Đurišić - Sedma crnogorska omladinska brigada
Vojnoizdavački zavod, Beograd, 1973
342 str.
tvrdi povez
stanje: vrlo dobro

SADRŽAJ
VOJNO-POLITIČKA SITUACIJA U CRNOJ GORI KRAJEM 1943. GODINE 5
Prvi dio: FORMIRANJE 7. BRIGADE I NJENE BORBE DO OSLOBOĐENJA CRNE GORE
PRVI OMLADINSKI KONGRES I ODLUKA O FORMIRANJU 7. OMLADINSKE BRIGADE 17
PRVI BORBENI ZADACI BRIGADE 28
- U rejonu Bijelog Polja 28
- Na prilazima Podgorici 31
NAPAD NA NEPRIJATELJEVE GARNIZONE U DOLINI RIJEKE ZETE 46
BORBE U PIPERIMA, U REJONU NIKŠIĆA I BIJELOG POLJA 58
OSLOBOĐENJE BERANA 71
BORBE U BIHORU I PEŠTERU 87
NA ODMORU PREMA PODGORICI 113
U DURMITORSKOJ OPERACIJI 121
- Njemačko-četničke pripreme za operaciju 121
- Odbrambena dejstva 7. brigade od Podgorice do Vojnika 123
- Uništenje četničkog „gvozdenog puka` 139
PONOVO U DOLINI LIMA 155
Konačno oslobođenje Berana 165
Dalji neuspješni napadi na Mateševo 174
BORBE U SANDŽAKU I U DOLINI DRINE 177
- Čišćenje južnog Sandžaka 177
- Oslobođenje Čajniča i Goražda 181
- Oslobođenje Sjenice i Peštera 186
- Na odmoru u rejonu Bijelog Polja 197
ZAVRŠNE BORBE ZA OSLOBOĐENJE CRNE GORE 202
- Ponovo u Pešteru 202
- Poslednje borbe na teritoriji Crne Gore 204
Drugi dio: BORBE 7. BRIGADE OD OSLOBOĐENJA CRNE GORE DO KRAJA RATA
U SARAJEVSKOJ OPERACIJI 221
- Pripreme za pokret ka Sarajevu 221
- Zadatak 3. divizije i pokret ka Sarajevu 222
- Napad na Goražde i borbe na komunikaciji Goražde — Sarajevo 226
- Njemački protivnapad ka Trnovu i borbe južno od Sarajeva 241
- Oslobođenje Ilidže 247
OD OSLOBOĐENJA SARAJEVA DO KRAJA RATA 256
- Pripreme za pokret i napad na garnizone u dolini Une 256
- Borbe za oslobođenje Karlovca 261
- Borbe poslije kapitulacije Njemačke ¸269
IZVORI I LITERATURA 285
SPISAK POGINULIH BORACA 287

Sedma crnogorska omladinska brigada `Budo Tomović` formirana je 30. decembra 1943. u Kolašinu, naredbom štaba Drugog udarnog korpusa NOVJ. Od osnivanja do kraja rata borila se u sastavu Treće udarne divizije NOVJ.

Prema informaciji štaba 2. korpusa od 28. novembra 1943. brigada je trebalo da ima oko 800 boraca, a u sastav, pored postojećeg Omladinskog bataljona trebalo je da uđe i 170 boraca Durmitorski, 130 boraca Zetskog, 100 boraca Lovćenskog, 50 boraca Nikšićkog i 180 boraca Komskog NOP odreda. Formiranje je predviđeno za 20. decembar u Pljevljima. Međutim, pošto su Pljevlja u međuvremenu zauzeli Nemci, brigada je formirana u Kolašinu, a na dan formiranja bilo je prisutno samo oko 600 boraca. Sastav brigada kompletiran je tokom narednih nedelja.

Brigada je u sastavu svoje divizije učestvovala u borbama protiv nemačkih, četničkim i snaga muslimanske milicije pod komandom štaba 21. armijskog korpusa Druge oklopne armije. Tokom operacije Frilingservahen brigada se istakla u protivnapadu snaga NOVJ i 5. maja 1944. ponovo je oslobodila Berane nakon tronedeljne okupacije.

Tokom operacije Ribecal brigada je učestvovala u upornoj odbrani od nemačko-četničkih napada uzletišta Brezna kod Nikšića sa kojeg su saveznici u bolnice u Italiji 22. avgusta 1944. evakuisali 1.059 ranjenika NOVJ. Nakon okončanja evakuacije, 7. omladinska brigada u protivnapadu je uništila četnički Gvozdeni puk, nanevši mu, prema izveštaju brigade, gubitke od oko 350 mrtvih i oko 180 zarobljenih.

Tokom Proboja Armijske grupe E oktobra i novembra 1944. 7. omladinska brigada učestvovala je u zadržavajućoj odbrani i bočnim napadima u oblasti Sjenice. Nakon toga, krajem novembra i u decembru 1944, bila je angažovana u vrlo oštrim borbama protiv proboja nemačkog 21. korpusa i četnika Pavla Đurišića iz Podgorice, a tokom januara 1945. u njihovom gonjenju prema Sarajevu.

Nakon učešća u Sarajevskoj i Karlovačkoj operaciji, brigada je ratni put okončala 11. maja 1945. kod Zidanog Mosta, gde je u sastavu divizije prinudila na predaju i razoružala glavninu 7. SS divizije i delove 22. i 11. vazduhoplovne poljske divizije, kao i veću grupu snaga NDH i četnika. Brigada je zarobila komandanta 7. SS divizije, ratnog zločinca Avgusta Šmithubera.

Prema prikupljenim podacima objavljenim u monografiji brigade, tokom rata poginulo je 439 boraca brigade čiji su biografski podaci dati u monografiji.
izvor:wiki