ISBN: Ostalo
Godina izdanja: 1987
Autor: Domaći
Jezik: Srpski

Istorija srpske ćirilice - Petar Đorđević

Na par mesta ima blagih podvlačenja grafitnom olovkom

Temeljna i dragocena studija o razvoju jednog od ključnih elemenata srpskog identiteta – ćirilice.
Profesor Petar Đorđević, jedan od najistaknutijih srpskih paleografa i istoričara pisma, detaljno prati istorijski put srpske ćirilice: od njenih najstarijih tragova, kroz srednji vek, tursko doba, reforme, pa sve do savremenog jezika.
Knjiga je bogata primerima, ilustracijama i naučnom preciznošću, ali pisana jasno i razumljivo.

Obavezno štivo za filologe, istoričare, studente, prosvetare i sve koji poštuju svoje kulturno i jezičko nasleđe.


Petar Đorđević (1904–1981) bio je istaknuti srpski filolog, profesor i akademik, specijalizovan za istoriju jezika, pisma i srpske književnosti starijih epoha.
Njegov rad ostavio je trajan trag u proučavanju srpske paleografije i lingvistike.
Istorija srpske ćirilice smatra se njegovim kapitalnim delom i nezaobilaznim izvorom u nauci o jeziku.



Sadržaj:
Predgovor
ISTORIJA PISMA I PALEOGRAFIJA
Uvodne napomene
Ćirilo i Metodije — osnivači slovenske pismenosti
Crnorizac Hrabar — branilac slovenske pismenosti
O staroslovenskom jeziku
O etničkom poreklu staroslovenskog jezika
Slovensko pismo
Postanak glagoljice
Postanak ćirilice
Slova u funkciji cifara
IZVORI ZA PROUČAVANjE SLOVENSKOGA PISMA DO KRAJA XI VEKA
Spomenci pisani glagoljicom
Spomenici pisani ćirilicom
Epigrafska građa
Ćirilski spomenici pisani u XI veku u Rusiji
Pregled morfoloških osobina ćirilice u spomenicima do kraja XI veka
ŠIRENjE PISMENOSTI U SRPSKIM ZEMLjAMA
Periodizacija istorije srpske ćirilice
Pismo XII veka
Rukopisne knjige, akta i natpisi kao paleografska građa
Postanak srpske grafije i pravopisa
Morfološke osobine
Terminološka pitanja
Pismo XIII veka
Rukopisne knjige kao paleografska građa
Morfološke osobine
Akta kao paleografska građa
Morfološke osobine
Pismo u potpisima i natpisima
Ustav XIV veka
Paleografska građa
Morfološke osobine
Ustav XV veka
Ustav XVI veka
Ustav XVII veka
Razvitak brzopisa u državnim kancelarijama Nemanjića i njihovih naslednika
— Paleografska građa
— Pisari u kancelarijama Nemanjića i njihovih naslednika
— Morfološke osobine
Upotreba brzopisa posle prestanka rada državnih kancelarija
Ustavni tip ćirilice u bosanskoj državi u XIV i XV veku
— Paleografska građa
— Morfološke osobine
UPOTREBA I RAZVITAK SRPSKOGA BRZOPISA IZVAN NjEGOVA MATIČNOGA PODRUČJA
Dubrovnik
— Paleografska građa i pisari .
— Morfološke osobine
— Rukopisne knjige
Bosanska država
— Paleografska građa i pisari
— Grafija i morfološke osobine
Turske kancelarije
Arbanaške kancelarije
Madžarske kancelarije
Upotreba i razvitak brzopisa u pripadnika zapadne crkve od XV veka na području nekadašnje bosanske države i susednih oblasti
Rečenični i pravopisni znaci
— Akcenti i spiriti i drugi nadredni znaci
— Interpunkcija
— Sastavljeno i rastavljeno pisanje reči
— Skraćeno pisanje reči
— Upotreba nadmetnutih slova
— Ligature
Ćirilica u štampanim knjigama u pripadnika istočne i zapadne crkve
Novo doba
Vukova reforma azbuke
Transkripcija srpskoslovenskih tekstova
— Označavanje suglasnika
Transkripcija crkvenoslovenskih i slavenosrpskih tekstova
Literatura i napomene
REPRODUKCIJE
I. Grčko pismo
II. Slovensko pismo do kraja XI veka
III. Početni period formiranja srpske ćirilice XII vek


IV. Razvitak srpske ćirilice posle formiranja brzopisa
V. Štampane knjige.
VI. Novo doba
Ramstar imena
Predmetni registar
Azbučna tablica