Godina izdanja: 2002
ISBN: 86-379-0810-1
Autor: Domaći
Jezik: Srpski

Autor - osoba Cajić, Radisav, 1926-2016 = Cajić, Radisav, 1926-2016
Naslov Bibliografija Srpske književne zadruge : 1993-2002 / Radisav Cajić
Vrsta građe knjiga
Jezik srpski
Godina 2002
Izdavanje i proizvodnja Beograd : Srpska književna zadruga, 2002 (Bor : Bakar)
Fizički opis 514 str. ; 20 cm
Drugi autori - korporacija Srpska književna zadruga (Beograd)
Zbirka Srpska književna zadruga ; ǂkolo ǂ94, ǂknj. ǂ627
(karton)
Napomene `Štampano o stodesetogodišnjici Srpske književne zadruge u Beogradu 2002.` --> nasl. str.
Tiraž 500
Registri.
Predmetne odrednice Srpska književna zadruga (Beograd) -- Izdanja -- 1993-2002 -- Bibliografije

Srpska književna zadruga je naša najstarija izdavačka ustanova i jedna od retkih kulturnih institucija srpskog naroda osnovanih u XIX veku koje su uspele da se održe do danas, uprkos teškoćama i iskušenjima kroz koje su prolazile.
Osnivači
Srpska književna zadruga osnovana je 29. aprila 1892. godine (16. aprila po starom kalendaru) u Beogradu, u zgradi tadašnje Srpske kraljevske akademije, u Brankovoj ulici broj 15. Njeni osnivači bili su: Stojan Novaković, Jovan Jovanović Zmaj, Ljubomir Stojanović, Ljubomir Kovačević, Svetislav Vulović, Milan Jovanović Batut, kao i drugi tadašnji značajni srpski pisci i naučnici. Za prvog predsednika Zadruge izabran je istoričar, državnik i filolog Stojan Novaković, a za potpredsednika pesnik Jovan Jovanović Zmaj, koji je i autor čuvenog znaka SKZ. Kroz dugu istoriju, koja povezuje čak tri veka, uvek su na čelu Zadruge bili najznačajniji srpski pisci i naučnici. Čuvajući tradicionalne i prepoznatljive vrednosti, Zadruga je uvek bila otvorena prema novim pravcima i strujama u književnoj, teorijskoj i naučnoj misli, držeći se najviših estetskih i izdavačkih kriterijuma u svom radu.
Iz Pravila SKZ
Osnivači su potpisali Pravila Srpske književne zadruge kao glavni osnivački akt, u kojima je naglašeno da se SKZ osniva „u nameri da pomogne pravilnije širenje odabranih dela iz lepe književnosti i iz opšte korisne pouke i tako da stvara knjižnicu za sve redove naroda“.
U drugoj tački Pravila stoji da će se Srpska književna zadruga starati: „da kritički priređuje izdanja starijih i novijih književnika srpskih, da izdaje izabrana dela iz suvremene lepe i opšte korisne književnosti, da prednjači izborom u prevođenju i pozajmici iz slovenskih, inostranih i klasičnih književnosti, da u opšte pripomogne širem razviću narodne književnosti, olakšavajući izdavanje i širenje knjiga svima sredstvima koja joj budu na raspoloženju“.
Osnovni organ Srpske književne zadruge je Skupština. Prva Skupština SKZ održana je 22. maja (9. maja po starom kalendaru) 1893. godine. Na njoj je Stojan Novaković izgovorio poznate reči, da su osnivači Srpske književne zadruge „ostavljali na stranu sve što bi nas moglo deliti“, da bi, s druge strane, „jače potražili ono što nas može zbližiti i sastaviti“, što je ostao jedan od osnovnih principa u našem radu do danas.
Ustanovljeno je da će Zadruga svake godine izdavati po jedno kolo knjiga, koje „ne može obuhvatiti manje od šest knjiga ni manje od šest štampanih tabaka” u knjizi. Tako je stvorena prva biblioteka SKZ – „Kolo“, jedna od najstarijih živih biblioteka u Evropi, prepoznatljiva po svojim plavim koricama. Do danas je izašlo 114 kolâ Srpske književne zadruge, sa preko 750 naslova. „Kolo“ je lična karta SKZ, u njemu je sadržana srpska istorija, kultura, nauka, književnost, umetnost, naša i svetska klasika i naša i svetska savremenost.
Posle „Kola“ osnovane su i druge biblioteke: „Zabavnik“ sa izabranim delima svetske klasike, „Poučnik“, „Savremenik“, a posle Drugog svetskog rata i niz novih, prateći savremeno domaće i svetsko stvaralaštvo i odgovarajući na potrebe i interesovanja čitalaca.
Upravljanje
Srpskom književnom zadrugom upravljaju njeni članovi. Upravni odbor ima dva odseka – Književni i Ekonomski, i nekoliko posebnih komisija – za „Kolo“, za članstvo, za pravila. Zadrugine biblioteke imaju uređivačke odbore sastavljene od najpozvanijih stručnjaka za pojedine periode i žanrove književnosti i pojedine oblasti nauke i kulture, tako da se provera vrednosti i značaja primljenih rukopisa i objavljenih knjiga vrši na najdemokratičniji način i u nekoliko neophodnih nivoa.
Priznanja
Među priznanjima koja je Srpska književna zadruga dobila za svoj rad najznačajnija su: Orden Svetog Save prvog stepena, koji je Zadruzi za njenu stogodišnjicu (1992) dodelio Njegova svetost patrijarh srpski gospodin Pavle i Orden Vuka Karadžića prvog stepena, koji joj je za sto desetu godinu rada (2002) dodelio predsednik SR Jugoslavije dr Vojislav Koštunica. Zadruga je dobila Vukovu nagradu, kao i Povelju Matice srpske za doprinos razvoju srpskog jezika.
Od 1992. godine Zadruga dodeljuje Nagradu za životno delo, a dosadašnji dobitnici su: Desanka Maksimović, Radovan Samardžić, Vojislav Đurić, Branko V. Radičević, Milorad Ekmečić, Miodrag B. Protić, Branimir Živojinović, Milorad Đurić, Stevan Raičković i Miodrag Pavlović, Momo Kapor, Milovan Danojlić, Zoran Radisavljević, Ljubomir Simović, Branislav Baćović. Takođe, iz Fonda Dušana Baranina pri Srpskoj književnoj zadruzi dodeljivala se nagrada za delo sa istorijskom temom ili za značajnu istoriografsku studiju.
Čuvar tradicije i ćirilske knjige
Srpska književna zadruga, kao izdavač i ustanova kulture od posebnog nacionalnog značaja, ima i poseban Zakon o Srpskoj književnoj zadruzi, donesen maja 1997. godine u Narodnoj skupštini Srbije. Na taj način se i Srpska književna zadruga pridružila onim malobrojnim ustanovama srpske kulture osnovanim u XIX veku, poput Matice srpske, Srpske akademije nauka i umetnosti i drugih.
SKZ je u vreme osnivanja bila prvi i pravi moderni izdavač među Srbima, sa posebnim mestom i zadatkom u kulturnom prostoru svoga naroda. Njeni osnovni zadaci bili su da objavljuje i širi u narodu najznačajnija dela starije, narodne i savremene srpske književnosti i nauke, kao i da upoznaje srpske čitaoce sa značajnim ostvarenjima svetske književnosti svih vremena. Zahvaljujući svom mnogobrojnom članstvu koje je živelo u nekoliko tadašnjih država, ubrzo je postala stožer okupljanja srpskog naroda preko značajnih kulturnih i književnih vrednosti s kojima ga je upoznavala. Zato je njena misija oduvek bila koliko književna i kulturna, toliko i nacionalna i društvena.
Izdanja Srpske književne zadruge bila su najsigurniji putokaz vrednosti, bogatstva i raznovrsnosti koje poseduje srpska kultura. Danas, kada srpski narod, kao u vreme osnivanja Zadruge, živi u rasejanju širom sveta, njena kulturna, književna i nacionalna misija jednako je neophodna kao što je bila i krajem XIX i u prvim decenijama XX veka.
Duh tradicije i duh savremenosti dva su ključna principa kojima se rukovodi Srpska književna zadruga u svom radu. Krunu svoga nacionalnog i kulturnog rada u poslednjoj deceniji XX veka ostvarila je monumentalnom desetotomnom „Istorijom srpskog naroda“, najobimnijom i najpouzdanijom političkom, ekonomskom i kulturnom istorijom koju Srbi i srpska nauka i kultura imaju.
MG133