ISBN: Ostalo
Godina izdanja: 1989.
Autor: Domaći
Jezik: Srpski

Prva crnogorska brigada Narodne odbrane: sjećanja i dokumenta


Podgorica 1989. Tvrd povez, ćirilica, ilustrovano, 925 strana.
Knjiga je veoma dobro očuvana.
R22



Prva crnogorska brigada Narodne odbrane formirana je sredinom avgusta 1944. godine u jeku neprijateljske ofanzive „Ribecal” u Crnoj Gori, poznate kao Durmitorska operacija. Međutim, još od druge polovine maja formirani su pri komandama područja bataljoni i čete OZN-e koji su po formiranju Štaba Brigade ušli u njen sastav. Tada je znatan dio Crne Gore bio oslobođen, ali su Njemci još uvijek držali najvažnije gradove i saobraćajnice. Na oslobođenim teritorijama funkcionisali su organi nove narodne vlasti, od seoskih, mjesnih, opštinskih i sreskih narodnooslobodilačkih odbora do Crnogorske antifašističke skupštine narodnog oslobođenja (CASNO). Funkcinisale su i sve društveno-političke organizacije NOP-a na čelu sa Pokrajinskim komitetom KPJ za Crnu Goru i Boku. Tako su praktično već bile izvojevane osnovne tekovine oružane revolucije kroz koje se postepeno afirmisala Crna Gora kao ravnopravna federalna jedinica u novoj Jugoslaviji.
Za razliku od drugih brigada NOV, Prva crnogorska brigada Narodne odbrane formirana je sa zadatkom da prvenstveno vodi borbu protiv ostataka unutrašnjeg i spoljnjeg neprijatelja, da neposredno obezbjeđuje tekovine revolucije i stvora uslove za nesmetano funkcionisanje svih organa i institucija NOP-a. No, kako Crna Gora još nije bila oslobođena, sve jedinice Prve brigade, zajedno sa jedinicala NOV, uzele su vidnog učešća u borbama protiv okupatora i njegovih saradnika za konačno oslobođenje Crne Gore. Poslije konačnog oslobođenja od okupatora, na teritorije Crne Gore još uvijek se skrivalo oko 1.000 saradni ka okupatora: četnika, crnogorskih separatista (zelenaša), balista, vulentara, špijuna i drugih sa kojima se trebalo definitivno obračunati.
Operativno područje i zona odgovornosti Prve briga de bila je čitava teritorija Crne Gore, ali su, prema potrebi, pojedine jedinice u toku i po završetku rata, uzele učešća u izvođenju akcija u Sandžaku, Hercegovini, Bosni, Kosovu i Metohiji pa i u susjednoj Albaniji...


Zbornik je koncipiran u sedam poglavlja.
U prvom poglavlju grupisani su osnovni članci u kojima se obrađuju pitanja od značaja za Brigadu kao cjelinu.
U drugom poglavlju štampani su radovi u kojima su obrađeni istorijati ili borbeni putevi za svih osam bataljona Brigade, računajući tu i Granični.
U trećem poglavlju grupisani su članci svih bataljona u kojima se obrađuju pitanja iz perioda do oslobođenja Crne Gore, koliko je to bilo moguće odvojiti.
U četvrtom poglavlju su radovi o akcijama jedinica od oslobođenja Crne Gore do prve polovine 1947. GODINe, kada je Brigada preformirana u puk.
U petom poglavlju štampani su članci iz života i rada u svim jedinicala od formiranja Brigade do 1947. godine.
U šestom poglavlju grupisani su svi članci koji se odnose na borbeni put, život i rad Samostalnog bataljona KNOJ-a kao i bataljona koji je iz sastava Brigade upućen u Beograd u sastav 2. beogradske brigade KNOJ-a. Na zahtjev boraca ovih bataljona, Uređivački odbor je odlučio da ih štampa u ovoj knjizi.
U posljednjem sedmom poglavlju dati su spiskovi poginulih boraca Brigade i spiskovi boraca 1, 3. i 7, bataljona za koje su redakcije uspjele da takve spiskove pripreme, kao i drugi prilozi.