ISBN: Ostalo
Godina izdanja: 379
Autor: Domaći
Jezik: Srpski

Spoljašnjost kao na fotografijama, unutrašnjost u dobrom i urednom stanju!

Zapisi iz logora Dahau

Dahau je bio nacistički koncentracioni logor, i prvi logor otvoren u Nemačkoj, na mestu napuštene fabrike municije kod srednjovekovnog grada Dahaua, oko 16 km severoistočno od Minhena u Bavarskoj na jugu Nemačke.

Logor je otvoren u martu 1933.[1] i bio je prvi redovni koncentracioni logor koju je osnovala koaliciona vlada nacional-socijalista i Nemačke nacionalne narodne stranke (raspuštena 6. jula 1933). Hajnrih Himler, šef policije u Minhenu, je zvanično opisao logor kao „prvi koncentracioni logor za političke zatvorenike“.[1]


Spomenik u logoru
Dahau je služio kao prototip i model za ostale nacističke koncentracione logore. Njegovu osnovnu organizaciju, raspored i planove zgrada je projektovao komandant Teodor Ajke i primenjen je na ostale kasnije kampove. Ajke je sam postao glavni inspektor za sve koncentracione logore, odgovoran za modeliranje ostalih prema ovom primeru.[2]

Ukupno je preko 200.000 zatvorenika bilo smešteno u Dahau.[3] Veruje se da je 25.613 zatvorenika umrlo u glavnom logoru i još oko 10.000 u okolnim logorima.[4] uglavnom od bolesti, neuhranjenosti i samoubistava. Početkom 1945. pojavila se epidemija tifusa pre njegove evakuacije, od kojeg je umrlo veliki broj slabijih zatvorenika.

Uz mnogo veći logor Aušvic, Dahau je postao simbol nacističkih koncentracionih logora. Dahau je drugi logor koji su oslobodile britanske i američke snage. Tako je postao jedno od prvih mesta gde je zapad bio svedok brutalnosti nacista.

Nastanak
Nacisti su optužili komuniste da žele da izazovu građanski rat nakon požara koji je 27. februara 1933. uništio zgradu Rajhstaga.[5]

Nakon preuzimanja vlasti u Bavarskoj, Hajnrih Himler, tadašnji šef policije u Minhenu, je počeo razgovore sa upravom nekorišćene fabrike baruta i municije. Himler je obišao lokaciju da bi se uverio da li bi se ona mogla iskoristiti za izolovanje zatvorenika. Logor Dahau je počeo sa radom 22. marta 1933. dolaskom oko 200 zatvorenika iz zatvora Štadelhajm i tvrđave Landsberg (gde je Hitler napisao svoju knjigu Majn kampf tokom svog zatočeništva). [1] Himler je novinarima izjavio da novi logor može da drži do 5.000 osoba i opisao ga je kao „prvi logor za političke zatvorenike“[1] koji će se koristiti da se vrati mir u Nemačkoj.[6] Dahau je postao prvi redovan koncentracioni logor koji je osnovala vlada Nacionalsocijalističke nemačke radničke partije i Nemačke nacionalne narodne partije (raspuštena 6. jula 1933).

Logoraši
Uz hiljade drugih jugoslovenskih logoraša, u Dahau su bile zatočene mnoge ugledne ličnosti srpske nacionalnosti. Među njima su bili najpoznatiji velikodostojnici Srpske pravoslavne crkve Patrijarh srpski Gavrilo i episkop (odnedavno i svetitelj te crkve) Nikolaj Velimirović. Uz njih i poznati general Mihajlo Nedeljković (koji nije preživeo Dahau), profesor Beogradskog Univerziteta dr Vladeta Popović, pomoćnik ministra unutrašnjih poslova u vladi generala Simovića, advokat Tripko Žugić, diplomata i generalni konzul Radovan Šumenković, violinista Vlastimir Pavlović Carevac, novinar i prevodilac Nenad Jovanović, španski borac Simo Čučković i mnogi predratni i ratni članovi Komunističke partije Jugoslavije. Glumac, reditelj i književnik Stevo Žigon je dve godine proveo u ovom logoru gde je i naučio nemački jezik. Zbog znanja jezika i poznavanja mentaliteta, vrlo često je kasnije igrao uloge ciničnih i hladnih nemačkih oficira.