Autor: Domaći
ISBN: ostalo
Godina izdanja: ostalo
Jezik: Srpski

Dimitrije Vujadinovic

Malo poznati detalji junaštva i tragedije branilaca Beograda u Prvom svetskom ratu.

Beograd je, inače, bio poprište prve bitke u Velikom ratu i najviše je rušen i najžešće branjen grad u Evropi. Kosti 5.000 branilaca Beograda iskopane su s poprišta bitaka tek deceniju posle rata i sahranjene u spomen-kosturnicu na Novom groblju. Ona je, kao i monumentalni spomenik, podignuta dobrovoljnim prilozima preživelih ratnika i tadašnje beogradske opštine.

Kosturnica je, kao i one na Zejtinliku i na Krfu, napravljena da potomstvo može da dođe i pokloni se senima junaka. Preživeli branioci su je predali 1931. godine na star

anje beogradskoj opštini. Danas su, kao i decenijama ranije, vrata kripte zaključana i nijedna sveća ne osvetljava mrak u kome počivaju heroji odbrane Beograda, prvog bombardovanog i sračunato rušenog evropskog grada u 20. veku.


NA dan objave rata 28. jula 1914. u Beogradu nije bilo vojske. Dunavska divizija je povučena iz kasarni u Donjem gradu Beogradske tvrđave, naredbom Pašićeve vlade koja se sklonila u Niš, a nije odlučila da li treba braniti prestonicu.

Beograđani su se samoorganizovali. U kafanama „Zlatni top“ i „Zlatna moruna“ prijavljivali su se kao dobrovoljci starim četničkim vojvodama iz balkanskih ratova. Sa finansijskom stražom Savskog pristaništa uveče, 28. jula, zauzeli su položaje na beogradskim obalama od Ade Ciganlije do dunavskog keja.