ISBN: Ostalo
Autor: Domaći
Godina izdanja: K113
Jezik: Srpski

Spoljašnjost kao na fotografijama, unutrašnjost u dobrom i urednom stanju!

Komunisti Jugoslavije 1919-1969
Pero Morača
Slobodan Bosiljčić


Komunistička partija Jugoslavije (KPJ; sl. Komunistična partija Jugoslavije, mak. Комунистичка партија на Југославија), od 1952. godine Savez komunista Jugoslavije (SKJ; sl. Zveza komunistov Jugoslavije, mak. Сојуз на комунистите на Југославија), je bila komunistička partija u Jugoslaviji.

KPJ je osnovana 1919. godine kao najsnažnija KP na Balkanu[2], pod nazivom Socijalistička radnička partija Jugoslavije (komunista) (SRPJ(k)).[3] Nakon velikog uspeha na izborima, zabranjena je i desetkovana policijskom represijom već krajem 1920. godine.[2]

Od 1918. do 1928. godine trajao je `dramatski period` partijskog života, tragično razdob­lje krvavih sudara sa dvorom i generalatom, a isto tako razorne `frakcijske borbe` između ljevice i desnice unutar partijskih redova.[4] Uprkos tome, ilegalna KPJ do 1928. godine održava svoja prva četiri kongresa, a onda u narednih 20. godina ne održava nijedan. U periodu bez kongresa (1928-1948) došlo je do `rigidne staljinizacije KPJ`, koja kulminira sa likvidacijom CK Milana Gorkića 1937. i imenovanjem Josipa Broza za generalnog sekretara 1940. godine.[2]

Tokom drugog svetskog rata od 1941. do 1945. godine, KPJ je predvodila narodnoooslobodilački partizanski pokret, koji je porazio fašističke sile Osovine i njihove domaće saradnike, oslobodivši Jugoslaviju. Od 12.000 predratnih članova KPJ, u ratu je poginulo 9.000.[5]

Nakon oslobođenja, partija je brzo učvrstila svoju moć, promenila iz temelja državno uređenje i uvela socijalizam i jednopartijski sistem u novoj Jugoslaviji. Partija, na čijem čelu je od 1937. do 1980. godine bio Josip Broz Tito, je bila prva komunistička partija na vlasti u istoriji komunističkog pokreta koja se otvoreno suprotstavila zajedničkoj politici koju je diktirao Sovjetski Savez i bila je izbačena iz Informbiroa 1948. godine, kada je Staljin optužio Tita za nacionalizam i skretanje udesno. Nakon unutrašnjih čistki, partija je promenila ime u Savez komunista Jugoslavije i usvojila politiku radničkog samoupravljanja i nezavisnog komunizma, poznatu kao titoizam.

Jugoslovensko društvo je od agrarnog postalo industrijsko društvo, partija radnika i seljaka postala je partija srednjih slojeva, stvoreno je socijalističko građanstvo, a porast potrošnje i životnog standarda pacifikovao je etničke napetosti. Uz sve to, „stvoren je spoljnopolitički identitet“ zasnovan na politici nesvrstanosti, koji je postao „značajan stub jugoslovenske državne ideje“.[5]

Doživotni predsednik Tito je preminuo 1980. godine. Partija se raspala januara 1990. godine, na svom Četrnaestom kongresu, a ubrzo zatim je došlo do građanskog rata i raspada Jugoslavije....


Slobodan Bosiljčić (Ilidža, 1921 — Beograd, februar 2013) bio je novinar i publicista, nekadašnji glavni urednik Radio Beograda, republički ministar Srbije za informisanje 1974-1978 i autor više od 30 dela istorijske publicistike.