ISBN: Ostalo
Autor: Domaći
Godina izdanja: K110 / 314
Jezik: Srpski

Spoljašnjost kao na fotografijama, unutrašnjost u dobrom i urednom stanju!

Milko Kos, slovenački istoričar i geograf, * 12. decembar 1892., Gorica, tada Austrougarska, † 24. mart 1972, Ljubljana.

Rođen je u porodici istoričara Franca Kosa, srednjoškolskog profesora u Gorici, i Marije Sbuelz, furlanskog porekla. Njegov brat je bio kasniji slikar Gojmir Anton Kos. Studirao je istoriju i geografiju na Univerzitetu u Beču i unapređen je 1916. 1915–17 studirao je na Institutu za austrijska istorijska istraživanja, a 1918–20 radio je u komisiji za rešavanje arhivske baštine za Sloveniju.

U godinama 1919-24 zaposlen je u tadašnjoj Nacionalnoj studijskoj biblioteci (današnji NUK) u Ljubljani i godinu dana (1921/22) studirao je na Ecole nationale des chartes u Parizu. 1924. postao je docent Univerziteta u Beogradu, a zatim oktobra 1925. vanredni profesor pomoćnih istorijskih nauka Univerziteta u Zagrebu. Nakon odlaska Ljudmila Hauptmanna u Zagreb, 1926. godine postao je profesor srednjovekovne istorije i pomoćnih istorijskih nauka na Fakultetu umetnosti Univerziteta u Ljubljani. 1934. postao je redovni profesor, bio je dekan 1936/37, a od 1941. do penzionisanja 1965. (u intervalima) šef instituta odn. Odeljenje za istoriju na FF; predavao je do 1967. Tokom Drugog svetskog rata (između 1941. i 1945.) bio je rektor Univerziteta u Ljubljani, zatim do 1948. njegov prorektor.

Učestvovao je u naučnom objavljivanju izvora za slovenačku istoriju (Conversio Bagoariorum et Carantanorum, 1936; Brižinski spomeniki, 1937; Urbarji salzburške nadškofije, 1939; Urbarji slovenskog primorja, 2 dela: 1948, 1954), kao i za hrvatsku, srpsku i mađarsku istoriju, proučavao istarske dokumente, zemljišne knjige (narodno sudstvo, seljački teret), istoriju pojedinih mesta ili okruga. Većinu svog vremena posvetio je srednjovekovnoj kolonizaciji današnje slovenačke teritorije; povezivao je lokalna imena sa podacima o arheološkim nalazima i sa dokumentacijom u pisanim izvorima (Srednjeveška Ljubljana: topografski opis grada i okoline, 1955), Građa za istorijsku topografiju Slovenije za Kranjsku do 1500, 1975). Napisao je obris celokupne slovenske istorije (Istorija Slovenaca, 1927) i prikaze nekih krajeva (Slovensko primorje do 18. veka), a njegovo najvažnije delo je prvi pokušaj sinteze slovenačke srednjovekovne istorije (Istorija Slovenaca od naseljavanja do petnaestog veka) Takođe je učestvovao u grupnim radovima, uključujući Stanojevićevu Nacionalnu enciklopediju (1925-29), Istoriju naroda Jugoslavije I (1953), Enciklopediju Jugoslavije (1954-71) i Ekonomsku i socijalnu istoriju Slovenaca: Istorija agrarne industrije I. (objavljena 1970. kao prva knjiga dugoročnog projekta Leksikon ekonomske i socijalne istorije Slovenaca, koji je osmislio Milko Kos 1951.).

Od kraja 1930-ih do svoje smrti, važio je za vodećeg slovenačkog istoričara. Od 1934. do 1941. (45) bio je predsednik Muzejskog društva za Sloveniju, a posle rata od njegovog osnivanja (ili preimenovanja) 1946. do 1948. bio je predsednik, a zatim dugogodišnji potpredsednik Istorijskog društva za Sloveniju, koje ga je 1968. imenovalo počasnim članom. isto važi i za Muzejsko društvo u Škofjoj Loki i na Ptuju).

Njegova bibliografija obuhvata preko 350 dela. Takođe je obrazovao niz značajnih slovenačkih istoričara. Za svoj naučni rad dobio je Prešernovu nagradu 1955. godine, Univerzitet u Ljubljani dodelio mu je počasni doktorat 1969., a bečki 1966. godine.

Od 1928. bio je član Naučnog društva za humanističke nauke u Ljubljani, 1938. imenovan je među članove osnivače AZU ili. Slovenačka akademija nauka i umetnosti (SAZU), čiji je generalni sekretar bio više od dvadeset godina (1938/39. I od 1950. Do svoje smrti) i član saveta jugoslovenskih akademija. Takođe je postao dopisni član Slavističkog instituta u Pragu (1936), Jugoslovenske (JAZU, Zagreb, 1937), Češke (1937), Poljske (PAU, Krakov, 1948) i Srpske akademije (SANU, 1961) i član Instituta za austrijska istorijska istraživanja u Beču (1953).

Od 1977. godine, Istorijski institut Milka Kos pri ZRC SAZU nosi njegovo ime. 1982. godine postavljena je bista u Aleji velikaša u Novoj Gorici.