ISBN: Ostalo
Godina izdanja: 2017
Autor: Domaći
Jezik: Srpski

Povez: meki
Izdavač: Nova knjiga bsm, Niš
Obim: 199
Format: 20 x 14
Stanoje Stanojević (24. avgust 1874 - 30. jul 1937), je bio srpski istoričar, prvi srpski enciklopedista, član Srpske kraljevske akademije i redovni profesor Beogradskog univerziteta.

Stanoje Stanojević je rođen 24. avgusta (12. avgusta po Julijanskom kalendaru) 1874. godine u Novom Sadu gde se školovao do velike mature. Studirao je u Beču, a među profesorima su mu bili čuveni naučnici Vatroslav Jagić i Konstantin Jireček. Kao 20-godišnji student svojim radom „Prilošci bibliografiji srbulja` privukao je pažnju profesora Jirečeka, tada najboljeg poznavaoca srednjovekovne istorije Južnih Slovena. Doktorirao je 1896. odbranom teze „Die Biographie Stefan Lazarević`s von Konstantin dem Philosophen als Geschichtsquelle` (Biografija Stefana Lazarevića od Konstantina Filozofa kao istorijski izvor), koju je V. Jagić uvrstio u svoj Arhiv za slovensku filologiju. Po završenim studijama u Beču usavršavao se u Nemačkoj, Rusiji i Turskoj. Kod Fjodora Uspenskog i Karla Krumbahera je obogatio znanje iz vizantologije, koja ostaje njegova velika ljubav celi život, naročito vizantijsko-srpski odnosi. Tokom 1898. i 1899. radi u Ruskom arheološkom institutu u Carigradu gde je bio i profesor u srpskoj gimnaziji.

Stanojević je pisao kritičke osvrte na istoričarska dela, obično veoma oštre, što mu je stvaralo teškoće i neprijatnosti. Izabran je za docenta srpske istorije na beogradskoj Velikoj školi, ali nije potvrđen, jer tadašnji predsednik vlade Vladan Đorđević nije zaboravljao Stanojevićevu negativnu kritiku njegove knjige „Grčka i srpska prosveta` iz 1896. godine. Posle nepotvrđivanja izbora odlazi na usavršavanje u inostranstvo, a u Srbiju se vraća 1900.

Za docenta srpske istorije na Velikoj školi izabran je 1900. godine. Kada je 1905. godine Velika škola prerasla u Beogradski univerzitet, izabran je za vanrednog profesora a 1919. za redovnog profesora Narodne istorije, što je ostao sve do smrti. Za dopisnog člana Srpske kraljevske akademije izabran je 1905. godine a 1920. za redovnog člana.

Već za vreme svoga boravka u Carigradu je započeo rad na delu Vizantija i Srbi, koje je bilo široko zamišljeno, ali od koga su izišle samo dve knjige. Iako je dao nekoliko veoma dobrih istraživačkih radova, naročito u mladosti. Stanojevića uglavnom karakteriše odličan prikazivački dar.

Napisao je više dela iz srpske istorije: Vizantija i Srbi, „Sveti Sava`, Studija o srpskoj diplomatiji, Istorija srpskoga naroda, O južnim Slovenima u VI, VII i VIII veku i druga.

Stanojević se od mladosti aktivno bavio publicistikom i prosvetiteljstvom. Pisao je članke za razne novine, naročito za Politiku čiji je bio jedan od osnivača. Bio je direktor i urednik „Narodne enciklopedije Srba, Hrvata i Slovenaca`, jedinog dela te vrste na našem jeziku koje je štampano ćirilicom i latinicom. To delo ima 4.000 stranica a na njemu je sarađivalo 160 autora.