ISBN: Ostalo
Godina izdanja: 1998.
Autor: Domaći
Jezik: Srpski

Podgorica 1998. Tvrd povez, ćirilica, 664 strane.
Posveta autora.
Knjiga je odlično očuvana.
R10


Shodno koncepciji ove, u osnovi autobiografske monografije, sav priloženi materijal odabrali smo i poređali tako da svaki njegov naslovljeni odjeljak istovremeno predstavlja cjelishodno monografsko poglavlje. Stoga je u prvom poglavlju, po kome je knjiga naslovljena, okvirno predstavljena njena temporalno - biografska matrica čiji nastavak će biti objavljen u drugoj knjizi. On obuhvata period od gotovo četiri potonje decenije. U njemu će, između ostalog, biti nastavljeno kazivanje o golootočkom vremenu, zatim o godinama studenstskog i profesorskog života i rada, posebno o podužim boravcima na naučnom usavršavanju i istraživanjima u Sovjetskom Savezu, posebno u Rusiji, kao i o krupnim zbivanjima i promjenama koje su se u međuvremenu dogodile.
U drugom poglavlju - ”Govori i prilozi” hronologizirali smo one manje i veće celine i fragmente koje na određen način ukazuju na raznovrsnosg autorovih naučnih i stručnih interesovanja, na jednoj, i poglavito sinhronih i aktuelnih javnih, društvenih i patriotskih angažovanja, na drugoj strani. Poglavlje je uglavnom koncipirano po uzoru Cvijićevih knjiga - ”Govori i članci” .
U dva naredna poglavlja - ”Putopisa i zapisa” i ”Intervjua`izdvojili smo one priloge i primjre za koje smo smatrali da mjerom svoje komplementarnosgi mogu da ukažu na one aspekte autorovih preokupщija iz kojih se mogu vidjeti njegove izvjesne kreativne i u ovom slučaju simbiotičke, obrazovne, stručne i umjetničke preferetщje. Intervjui, pak, su, najčešće samrt po sebi apostrofirana ispovijedanja i aktuelizovana rasuđivanja i zaključivanja. Između raspoloživih izdvojili smo ova tri, smatrajući da i okš mogu biti svrsishodni dio u opštem sadržaju i porukama ove knjrte.
U sledećem poglavlju koje obuhvata dio augorove prepiske, takođe najvećim dijelom hronološki poređane, naznačene su one motivacije koje u određenom smislu spektralno osvjetljavaju, kako svijet autorove intime, tako u dobroj mjeri njegovu aktivnosg i veze sa prijateljima, saradnicima, istaknutim ličnosgima i raznt.t insgitucijama. U kriterijumu za njen izbor upugili smo se primjerom P.A.Rovinskog, čiju smo obimnu prepisku proučavali i njen znatni dio objavili u svojoj knjizi o njemu. Bez te prepiske, naše poznavanje Pavla Apolonoviča bilo bi u mnogome osiromašeno.
U korpusu priložene dokumentacije, pored ključnog dokumenta iz koga se vidi ko je, kako, kada i zašto odnosno lice naložilo da se novembra 1949. godine uhapsi moj otac, o čemu se u prvom poglavlju ove knjige detaljno govori, posebno skrećemo pažnju na dopise koji se tiču ”Inštituta za narodnostna vprašanja” u Ljubljani, zatim na one u kojima je riječ o progonima nepravdama i konfinaciji moje ličnosti, koja je uslijedila poslije moga govora u Botunu, kao i na predloge i dopise vezane a CANU. Prepiska sa odnosnim Institutom u Ljubljani ukazuje na činjenicu da prilog o stanovništvu Crne Gore, koji nakon toliko vremena objavljujemo u ovoj knjizi, tada nije mogao biti objavljen zato što su to spriječili organi unutrašnjih poslova. To je bilo vrijeme podle organizovane hajke protivu mojih političkih stavova i javnih “ prestupa` . Inače, cjelovito posmatrana, priložena dokumentacija čini veoma bitni dio ove monografije.
Najbitnijim, pak, prilogom i poglavljem smatramo biobibliografsku studiju uvaženog kolege i istaknutog stvaraoca doktora Dušana J. Martinovića, pripremljenu povodom odnosnog autorovog radnog jubileja. Kažemo najbitnijim zato što ona motivaciono utemeljuje razloge i potrebu da ovakva monografija bude objavljena. Za mene je ovo prilika da se poznatom pregaocu doktoru Dušanu J. Martinoviću najsrdačnije zahvalim za uložene napore da ova njegova biobibliografska studija bude tako uspješno urađena. Posebno želim da mu zahvalim na biografskim dopunama koje je u odnosu na onu prethodnu, pripremljenu u povodu 60-godšnjice moga života (objavljenu u Glasu Srpskog geografskog društva 1990. godine), u ovoj studiji učinio.
U završnom poglavlju iskazana su osjećanja moga dubokog pijeteta, poštovanja i žalosti za mojim najbližim i najmilijim, za zaslužim i uglednim prijateljima, za uzornim drugovima, saradnicima i saborcima. Opraštajući se od njih, isticao sam dignitet njihove čovečnosti, hrabrosti i odlučnosti, njihovu nesebičnost, patriotsku odanost, čovjekoljublje, duhovno, moralno i stvaralačko bogatstvo. S druge strane, u znaku nemirenja i otpora demonstrirao sam odgovornost i osudu onih činilaca samovolje, bezakonja, nasilja, terora i tiranije, koji su mnogim čestitim, poštenim i slobodoumnim patriotima nanijeli nemjerljivo zlo. Prizivao sam istinu, pravdu i slobodu kao presudne činioce za sreću svakog čovjeka i ljudske zajednice uopšte.
Zato i sada, na kraju, kličem:
Neka istina i pravda, i samo istina i pravda, budu Bog slobodnog čovjeka!
Ovoj sintagmi je neophodno aktuelizovano dodati riječi
D.Ćosića: ”Zločin veći od zločina je ravnodušnost prema zločinu. “
U Podgorici, januara 1998.
P.S.R.