Godina izdanja: Ostalo
ISBN: Ostalo
Jezik: Srpski
Autor: Strani
Vrsta: Teorija književnosti

odlično stanje

skz


Kvint Horacije Flak (lat. Quintus Horatius Flaccus, 65–8. god. st. e.) bio je jedan od najvećih lirskih pesnika antičkog Rima, koji je stvarao tokom Avgustovog doba rimske književnosti.



Horacije je rođen 65. godine stare ere u gradu Venuziji u južnoitalskoj pokrajini Apulija. Otac mu je bio neznatnog porekla i slabog imovinskog stanja, ali je svome sinu ipak uspeo obezbediti odlično obrazovanje: Horacije se školovao najpre u Rimu, a zatim u Atini, gde ga je zatekao i građanski rat između trijumvira i Cezarovih ubica. Tu je Horacije stupio u Brutovu republikansku vojsku i kao vojni tribun učestvovao u bici kod Filipa (42. god. st. e.). Sećajući se nakon mnogo godina bekstva Brutove vojske, Horacije koristi književne reminiscencije iz grčke lirike i arhilohovske slike gubitka štita (Od. II, 7, 9–12):

Tecum Philippos et celerem fugam
sensi relicta non bene parmula,
cum fracta virtus et minaces
turpe solum tetigere mento.
Doživeh s tobom filipski brzi beg,
Gde nečasno odbacih od sebe štit,
Kad hrabrost skrši se i ružno
hvališe taknuše bradom zemlju.
Nakon poraza kod Filipa, trijumviri su objavili amnestiju, pa se Horacije vratio u Rim i tu dobio ugledan položaj kvestorskog pisara (scriba). Ubrzo je stekao glas dobroga pesnika te se upoznao prvo s Vergilijem, a preko njega i sa Mecenatom i najzad s Oktavijanom Avgustom.

Mecenat je Horaciju 32. godine stare ere poklonio lepo imanje u sabinskoj zemlji, gde će od tada pesnik radije boraviti nego u Rimu. Horacije je umro ubrzo nakon Mecenata, 8. godine stare ere: pored Mecenata je bio i sahranjen. Horacije je bio izuzetno obrazovan čovek: znao je odlično grčki jezik i književnost, a u mlađim danima pisao je i grčke stihove. Bio je dobro upućen i u filozofiju, naročito epikurejsku i stoičku. Horacije je voleo da bude nazavisan, čak i u odnosu na svoje prijatelje, pa je odbio i Avgustovu ponudu da mu bude lični sekretar.

Epode
Glavni članak: Epode (Horacije)
Sačuvan je celokupan pesnički opus Horacijev. Stvaranje je započeo Epodama (Epodon libri, 17 pesama, izdatih 30. god. st. e.) i Satirama. Epode su nazvane po metričkom obliku, jer su mnoge pisane u distisima (prvih deset u tzv. jampskim epodama, tj. kombinaciji jampskog trimetra i dimetra), od kojih je drugi stih kraći i koji se prema grčkom ἐπῳδός (= pripev) zove versus epodus. Sam Horacije naziva ove svoje pesme Jambima (Iambi), jer se u njima u izvesnoj meri podražava metrički oblik i oštar, satirički ton grčkoga jambografa Arhiloha. Uz snažan protest protiv građanskih ratova koji su u to doba potresali rimsku državu i društvo (npr. Kud, kud, bezbožni srljate? – Quo, quo, scelesti ruitis?), Horacijeva je kritika usmerena na neke tipove rimskoga društva (zelenaše, skorojeviće, književne protivnike, vračare). Osim ovakve kritike – koja nije tako snažna i duboka kao kod Arhiloha – ima u Epodama i elegijskih motiva, a neke epode – u kojima se oseća uticaj Katula i aleksandrijske poezije – predstavljaju zametke kasnije refleksivne lirike Horacijeve. U izboru tema i njihovoj obradi primećuje se Horacijeva težnja da se odmakne od subjektivizma neoterika, te da, kao jedno od sredstava objektiviranja, upotrebi dramski oblik dijaloga ili monologa, u kojem nosilac teme više nije sam pesnik, nego neka osoba koju on prikazuje.

U vreme kada Vergilije u 4. eklogi najavljuje dolazak novog zlatnog veka, Horacije je mnogo pesimističniji: ne samo da vatreno protestuje protiv građanskog rata, nego u 16. epodi takođe najavljuje zlatni vek, ali ne u Italiji, nego na dalekim `blaženim ostrvima`, jer tamo se jedino može pobeći iz Rima koji srlja u sve dublju propast. Druga epoda hvali dražesti jednostavna seoskog života, da bi se pri kraju pesme pokazalo da svu tu modernu zanesenost jednostavnošću predačkoga života izgovara niko drugi do licemerni i lakomi zelenaš (faenerator). Element parodije, koji se otkriva pri kraju epode, te poentiranog preokretanja i komičkog patosa daje specifičnu boju i čitavoj ovoj zbirci pa zahvata i epode s ljubavnom tematikom. Tako se u 11. epodi parodira sentimentalna ljubavna elegija: tu se u oštrim tonovima proklinje književni protivnik, te cela pesma dobija ton izvrnutog propemtikona, tj. pesme kojom se želi srećan put osobi koja odlazi na kakvo putovanje....