ISBN: Ostalo
Godina izdanja: 1972
Autor: Domaći
Oblast: rano hrišćanstvo
Jezik: Srpski

Autor - osoba Werber, Eugen B.
Naslov Kršćanstvo prije Krista? / Eugen Werber
Vrsta građe knjiga
Jezik hrvatski
Godina 1972
Izdavanje i proizvodnja Zagre : Liber, 1972
Fizički opis IX, 238 str. : ilustr. ; 20 cm
(Platno)
Napomene Bibliografija: str. 229-232
Predmetne odrednice Rano hrišćanstvo

Eugen Moše Verber rođen je 25. januara 1923. u Subotici, u tadašnjoj Kraljevini Jugoslaviji, u porodici jevrejskog porekla. Odrastao je u multietničkoj i višejezičnoj sredini u kojoj su se preplitali mađarski, nemački i srpskohrvatski jezik, što je od ranog detinjstva oblikovalo njegovu sklonost ka jezicima i prevođenju. Subotička jevrejska zajednica, čija je kulturna tradicija bila bogata i raznovrsna, uticala je na njegovo rano interesovanje za hebrejski jezik, judaističke tekstove i jevrejsku filozofsku misao.
Posle Drugog svetskog rata, Verber je živeo i radio u Beogradu, gde se bavio pozorištem, filmom i novinarstvom, ali je njegovo najznačajnije životno delo bilo vezano za prevođenje i proučavanje jevrejske religijske i književne tradicije. Tokom pedesetih i šezdesetih godina postao je poznat kao jedan od retkih stručnjaka za hebrejski, aramejski i jidiš u tadašnjoj Jugoslaviji. Pored lingvističke veštine, odlikovala ga je i sposobnost da kompleksne tekstove Talmuda, Midraša i biblijskih komentara prevede i tumači na jasan i čitljiv način, prilagođavajući ih čitaocu koji nije imao specijalističko znanje iz judaike.
Njegov prevod „Talmuda“, objavljen početkom osamdesetih godina, predstavlja prekretnicu u predstavljanju jevrejske duhovne tradicije u jugoslovenskom kulturnom prostoru. Time je Verber prvi sistematski preveo odabrane delove tog monumentalnog dela sa hebrejskog i aramejskog jezika na srpskohrvatski, uz opširan uvod o istoriji nastanka Talmuda i detaljne bilješke o terminologiji, simbolici i rabinskoj interpretaciji. U istom duhu radio je i na približavanju *Sarajevske hagade* i drugih ključnih tekstova judaizma savremenom čitaocu, naglašavajući univerzalne teme svetlosti, zakona i sećanja koje povezuju jevrejsku duhovnost sa opšteljudskim iskustvom.
Verber je verovao da prevođenje nije samo prenošenje značenja, već čin posredovanja između kultura i vremena. U svojim bilješkama često je isticao da se hebrejski i aramejski jezik ne mogu razumeti bez poznavanja duhovnog konteksta, jer svaki pojam u Talmudu nosi istorijsko i teološko opterećenje. Na taj način, njegov prevodilački rad imao je i pedagošku i hermeneutičku dimenziju: težio je da omogući razumevanje jevrejskog sveta onima koji mu ne pripadaju, ali i da očuva dostojanstvo i složenost izvornog jezika.
U njegovim prevodima oseća se filološka preciznost i poetska osjetljivost, svojstvena osobi koja je istovremeno bila i umetnik i mislilac. Glumačka karijera, koju je gradio u pozorištu i na filmu, oblikovala je njegovu osećajnost za ritam rečenice, ton i dramatiku dijaloga, što se jasno prepoznaje u njegovim prevodima svetih tekstova.
Eugen Moše Verber bio je most između svetova – između jevrejskog i južnoslovenskog, između orijentalnog i evropskog, između jezika vere i jezika književnosti. Njegov rad imao je izuzetnu važnost za proučavanje judaizma u regionu, jer je generacijama čitalaca prvi put omogućio neposredan uvid u tekstove koji su oblikovali jevrejsku religijsku i filozofsku misao. Osim toga, ostavio je i niz zapisa o istoriji jevrejskih zajednica na prostoru bivše Jugoslavije, kao i o njihovim običajima, praznicima i kulturnim institucijama.
Preminuo je 1. januara 1995. godine u Beogradu. Njegovo ime danas se vezuje za pionirski rad u prevođenju hebrejskih i aramejskih izvora, ali i za širi kulturni napor da se judaizam predstavi kao živa, intelektualna i humanistička tradicija unutar jugoslovenskog kulturnog prostora. Verber je ostao zapamćen kao tihi erudit, most između jezika i vera, čovek koji je, prevodeći svete tekstove, preveo i sam smisao posredovanja – između Boga, reči i čoveka.

MG P33 (N)