ISBN: Ostalo
Godina izdanja: 1989
Autor: Domaći
Oblast: Pravoslavlje
Jezik: Srpski

Naziv: Manastir Ravanica
Autor: Mirjana Ljubinković
Godina izdanja: 1989
Izdavač: Republički zavod za zaštitu spomenika kulture, Beograd
Povez: Mek
Pismo: Ćirilica
Stanje kao na slikama. Odlično očuvano. Unutrašnjost je nekorišćena.

Opis:

Manastir Ravanicu sa crkvom Vaznesenja podigao je knez Lazar između sedamdesetih i osamdesetih godina XIV veka. Ktitorska povelja sačuvana je samo u dva kasnija prepisa, koja nisu istovetna. Po bolonjskom prepisu, ravanička povelja bila je izdata 1376/7, po vrdničkom 1381. godine. Međutim, na osnovu žitija isposnika svetog Romila, koji je živeo u neposrednoj okolini Ravanice i koji je, posle smrti 1375. godine, i sahranjen u Ravanici, zaključuje se da je ravaničko vlastelinstvo već postojalo, ali svakako ne kao završena manastirska celina. Takav manastirski kompleks sa crkvom, pirgom, moćnim utvrđenjem sa sedam kula, trpezarijom, ćelijama, neophodnim ekonomskim i go spodarskim zgradama morao se stvarati godinama. Kao, uostalom, i svi naši ugledni manastiri.

Na osnovu ktitorske kompozicije sa portretima kneza Lazara, kneginje Milice, i dva njihova sina, dečaka Stefana i Vuka, koji su docnije rođeni, završetak radova na celokupnom živopisu Ravanice datirao se kasno: u sam kraj Lazareve vladavine od 1386. do 1388. godine. Ali, posle detaljnih konzervatorskih radova utvrđeno je da je ova kompozicija slikana kasnije preko prvobitnog živopisa, svakako posle kosovske bitke, a najpre kad je pripreman prenos Lazarevih moštiju iz prištinske crkve Vaznesenja u Ravanicu što znači ne pre 1392. godine. Ova, naknadno naslikana ktitorska kompozicija ne može služiti za tačno datiranje prvobitnog živopisa. Ukoliko bi se prihva tila pretpostavka da je povelja bila ispisana na zidu narteksa, onda bi, prema očuvanim njenim prepisima, ravanič ki živopis bio dovršen 1376/7. ili 1381. godine.

Posle kosovske bitke i Lazareve pogibije, na Vidov dan 1389. godine, i prenosa njegovih moštiju u Ravanicu, manastir postaje mesto hodočašća i žiža oko koje se stvara kult kneza Lazara, kosovskog mučenika, a zatim i njegovih saboraca. Među očuvanim pohvalama novom mučeniku