Godina izdanja: 1983
ISBN: 2-282-30231-1
Jezik: Francuski
Autor: Strani

Paris: Denoël/Gonthier 1983 444 strane

očuvanost 4

Oblast: filozofija, esejistika, politička i moralna misao
Žanr: filozofski i politički eseji

Knjiga u kojoj Levi brani stav da intelektualac mora imati principe – čak i onda kada su nepopularni, rizični ili politički „nekorisni“.

Centralno pitanje glasi:
postoje li moralni i politički principi koji ne smeju biti žrtvovani pragmatizmu, ideologiji ili „istorijskoj nužnosti“?

Za Levija, odgovor je nedvosmisleno – da.

Tematske celine

1. Odbrana moralnog apsoluta

Kritika relativizma i cinizma savremene politike

Uverenje da postoje granice koje se ne smeju preći

Ljudska prava kao neprikosnoven princip

Levi se suprotstavlja ideji da „cilj opravdava sredstvo“.

2. Intelektualac i odgovornost

Uloga angažovanog intelektualca

Protiv „neutralnosti“ kao prikrivene ravnodušnosti

Intelektualac kao svedok, a ne kao ideolog

Bolje je, po Leviju, pogrešiti iz principa nego biti u pravu bez njih.

3. Kritika totalitarnih ideologija

Nasleđe marksizma, maoizma i drugih „velikih narativa“

Ideologija kao zamena za mišljenje

Totalitarizam kao logička posledica apsolutizovane ideje

Ovo je nastavak njegove rane kritike „crvenih mitova“.

4. Politika, zlo i istorija

Zlo nije istorijska nužnost

Odgovornost pojedinca ne nestaje u „velikim procesima“

Istorija nije alibi

Ovde se oslanja na Arend, Levinasa i Kamija.

5. Evropa, Jevrejsko pitanje i sećanje

Antisemitizam kao stalna pretnja

Pamćenje Holokausta kao moralni temelj Evrope

Univerzalnost jevrejskog iskustva kao etičke lekcije

6. Polemički ton

Tekstovi su često:

oštri

polemički

lični

Levi namerno izbegava „akademsku neutralnost“

Ključni pojmovi

princip (kao etička granica)

angažman

odgovornost

univerzalna prava

anti-totalitarizam

Značaj knjige

✔ tipičan primer Levijeve „javne filozofije“
✔ važna za razumevanje uloge intelektualca posle 1968.
✔ spaja filozofiju, politiku i moral
✔ kontroverzna, ali uticajna

Ukratko

Questions de principe je knjiga koja tvrdi da bez principa nema ni prave politike, ni istinske slobode, ni dostojanstva intelektualca. Levi ne nudi sistem, već etički stav: misliti, govoriti i delovati bez alibija.