ISBN: Ostalo
Godina izdanja: 1987
Jezik: Srpski
Autor: Strani

Autor - osoba Marcuse, Herbert, 1898-1979 = Markuze, Herbert, 1898-1979
Naslov Um i revolucija : Hegel i razvoj teorije društva / Herbert Marcuse ; [s engleskog preveo Ivo Vidan]
Jedinstveni naslov Reason and Revolution
Vrsta građe stručna monog.
Ciljna grupa odrasli, ozbiljna (nije lepa knjiž.)
Jezik srpski
Godina 1987
Izdanje [2. izd.]
Izdavanje i proizvodnja Sarajevo : `Veselin Masleša`, 1987 (Novi Sad : Budućnost)
Fizički opis 370 str. ; 20 cm
Drugi autori - osoba Vidan, Ivo, 1927-2003 = Vidan, Ivo, 1927-2003
Zbirka ǂBiblioteka ǂLogos
ISBN 86-21-00076-8 (karton)
Napomene Prevod dela: Reason and revolution
Bibliografija: str. 357-366
Registar.
Predmetne odrednice Hegel, Georg Vilhelm Fridrih, 1770-1831 -- Filozofija
Teorija društva
Filozofija – Pozitivizam

Sama definicija svakog `klasičnog` dela je da ono ne samo da će uvesti novu dubinu i pravac misli, već i da će njegovi originalni uvidi izdržati. Kada se prvi put pojavio 1940. godine, „Razum i revolucija“ Herberta Markuzea (1898-1979) bio je hvaljen zbog svog dubokog i neiskrivljenog čitanja Hegelove društvene i političke teorije. Danas je uvažavanje Markuzeovog rada ostalo visoko, aktuelnije nego ikada ranije.
U kontekstu koji se brzo menja posle hladnoratovske političke realnosti, nema boljeg vodiča od Markuzea do toga gde smo bili i šta bismo mogli da očekujemo. Kako je dobro razumeo, turbulentni i spektakularni politički događaji uvek su se odvijali unutar kanala koje je ranije postavila politička teorija; i podjednako je razumeo da je Hegelova često necenjena i neshvaćena teorija ta koja je zapravo postavila temeljni put modernog političkog života.
Srećna je kombinacija imati proučavaoca Markuzeove briljantnosti i lucidne iskrenosti koji se bavi izvorima i posledicama Hegelove društvene teorije.


Herbert Markuze (nem. Herbert Marcuse; Berlin, 19. jul 1898 — Štarnberg, 29. jul 1979) je bio nemački politički filozof, sociolog i teoretičar društva i jedan od osnivača Frankfurtske škole. Kao izbeglica iz nacističke Nemačke od 1934. živeo je u SAD. Razvio je oblik neomarksizma koji se u velikoj meri zasnivao na učenjima Hegela i Frojda. Postao je čuven šezdesetih godina dvadesetog veka kao vodeći mislilac nove levice i guru studentskog pokreta. Opisao je razvijeno industrijsko društvo kao sveobuhvatan sistem represije koji je ugušio raspravu i apsorbovao opoziciju. On nije polagao nade u proleterijat već u marginalizovane grupe poput studenata, etničkih manjina i žena kao i u zemlje Trećeg sveta (siromašne zemlje).

Herbert Markuze (nem. Herbert Marcuse; Berlin, 19. jul 1898 – Štarnberg, 29. jul 1979) je bio nemački politički filozof, sociolog i teoretičar društva i jedan od osnivača Frankfurtske škole. Kao izbeglica iz nacističke Nemačke od 1934. živeo je u SAD. Razvio je oblik neomarksizma koji se u velikoj meri zasnivao na učenjima Hegela i Frojda. Postao je čuven šezdesetih godina dvadesetog veka kao vodeći mislilac nove levice i guru studentskog pokreta. Opisao je razvijeno industrijsko društvo kao sveobuhvatan sistem represije koji je ugušio raspravu i apsorbovao opoziciju. On nije polagao nade u proleterijat već u marginalizovane grupe poput studenata, etničkih manjina i žena kao i u zemlje Trećeg sveta (siromašne zemlje).
Savremeno industrijsko društvo, zahvaljujući neslućenom razvoju proizvodnih snaga, tehnike i tehnologije, čovek je zagospodario prirodom, ali je istovremeno porobio sebe i društvo. Organizacija društvenog života je u znaku totalitarne dominacije i prinude. Međutim, kako to smatra Markuze, ljudi toga nisu svesni jer su posredstvom generisanih potreba izmanipulisani pa imaju utisak da je život koji žive njihov vlastiti izbor, štaviše da su slobodni i srećni.
Preokupirani borbom unutar tržišnog sistema, za što većim materijalnim blagostanjem, oni dobrovoljno prihvataju otuđeni rad i potčinjavanje represivnom mehanizmu kapitalističke proizvodnje. Takvom praksom ljudi su nesvesno sveli celinu svog bivstvovanja, koje ima dvodimenzionalnu prirodu u slobodu i nužnosti, na sferu nužnosti. U savremenom industrijskom društvu je pod znakom tehnološkog napretka zagospodarila „ugodna, uhodana, razumna demokratska nesloboda“. Uspostavljanjem ogromnog aparata proizvodnje i raspodele, društvo se podelilo na mase koje tom mehanizmu služe i vladajuće ekonomske, političke i vojne grupe koje imaju sve poluge društvene vladavine u svojim rukama. Pravni instituti pravde i slobode, izgubili su svoje tradicionalno opravdanje i sadržaj , jer su autonomija, sloboda i politička opozicija lišeni svoje kritičke uloge koju su imali. Savremena civilizacija sa svojom organizacijom, tehnološkom koordinacijom i manipulacijom, posebno preko masovnih medija komunikacija i informacija, uništila je unutrašnju potku ljudskog duha, na kojoj se moglo uzdignuti transcendentno i kritičko mišljenje. Kao posledica toga, ljudi prihvataju ciljeve i vrednosti sistema kao vlastito opredeljenje i spremni su da ga brane, iako često ide na njihovu štetu.
Markuze je posebno, oslanjajući se na Frojdovu psihoanalizu, u tumačenju represivnih mehanizama modernoga društva, skicirao deerotizaciju čoveka kroz povećane seksualne slobode kao polugu koja je otupela mogućnosti za protest i pobunu. Ego se automatizuje, njegove reakcije na instiktivne želje i spoljašnji svet postaju rutinske jer se potiskuje uticaj osećanja i svesti. Promene mentalne strukture čoveka predstavljaju zamajac preobražavanja pojedinaca u masu, kojom upravlja vođstvo putem moćnih kolektivnih organizacija. Demokratija se tu javlja kao puki oblik za neprimetni tehnološki totalitarizam.
Markuzeova shvatanja revolucije
Oslobađanje čoveka od otuđenja i prinude je moguće po Markuzeu, jednom radikalnom revolucijom, koja bi prekinula sa dosadašnjim društvenim razvojem i industrijskom civilizacijom. Ona treba da potisne stare potrebe, svojstvene dosadašnjem načinu života - borbu da se opstane, da se nešto zaradi i da se umesto njih razviju istinske ljudske potrebe: mir, sloboda, lepota, solidarnost i sreća. Tehnika i proizvodnja usmeriće se ostvarenju ljudskih mogućnosti, rad će se pretvoriti u igru i umetničko stvaralaštvo, moć će biti redukovana u korist trajnog mira i slobode.
Markuze je tokom svog misaonog razvoja različito gledao na mogućnost izbijanja revolucije i kandidata za njen nosioce. Do Drugog svetskog rata smatrao je da uslovi za revolucionarni prevrat postoje i da bi je izvela radnička klasa. Nakon rata, pa sve do 60-ih godina XX veka, Markuze je smatrao da u visokorazvijenim zemljama sa kapitalističkom privredom revolucija više nije moguća, jer proizvodne snage ne ugrožavaju taj poredak, već ga samo legitimišu. Radnička klasa je uključena u sistem proizvodnje i više ne predstavlja pretnju po društveni poredak. Treći svet, sa siromašnim narodima i poljoprivrednim proletarijatom, sada predstavlja za njega glavnu udarnu pesnicu i snagu koja bi pružila otpor, jer taj deo čovečanstva u savremenoj civilizaciji najviše trpi izrabljivanje međunarodnog privrednog poretka. Međutim, već sredinom 60-ih sa pojavom društvenih previranja na Zapadu, učestalim štrajkovima radnika i buntom mladih, Markuze ponovo vraća ključnu ulogu radničkoj klasi vođenoj revolucionarnom inteligencijom u borbi protiv slamanja sistema koji drži čoveka u okovima. Svojim kasnijim radovima, posebno je stekao simpatije u studentskim pokretima, koji su potresali zapadni svet 1968 godine.

Bibliografija
Njegova najznačajnija dela su:

Hegelova ontologija i teorija istoričnosti, 1932.
Um i revolucija, 1941.
Eros i civilizacija, 1955.
Čovek jedne dimenzije, 1964.
Kultura i društvo
Merila vremena
MG86