ISBN: Ostalo
Godina izdanja: 1989
Autor: Domaći
Jezik: Srpski

Boško Matić : NA SPOREDNOM KOLOSEKU , Stručna knjiga 1989, str. 166.
Priče o UDBI posle drugog rata i udbaškim aktivnostima.
Očuvanost 3; korica malo pohabana.

Boško Matić (Bajina Bašta, 19. januar 1926 — ) bio je učesnik Narodnooslobodilačke borbe, pravnik, publicista, književnik i društveno-politički radnik SFR Jugoslavije i SR Srbije.

Rođen je 19. januara 1926. godine u Bajinoj Bašti. Odrastao je u Užicu, gde je do 1941. godine završio osnovnu školu i nižu gimnaziju, a njegovo dalje školovanje tokom ratnih godina prekinula je okupacija Kraljevine Jugoslavije. U članstvo Saveza komunističke omladine Jugoslavije (SKOJ) primljen je 1940. godine.

Učesnik je Narodnooslobodilačke borbe od 1941. godine. Bio je član aktiva SKOJ-a u Užičkoj gimnaziji i kao takav je uključen u rad omladinske grupe koja je sakupljala oružje, ali i agitovala u korist Narodnooslobodilačkog pokreta (NOP). Po oslobođenju Užica i stvaranja Užičke republike, Matić je dodeljen Borbi, te angažovan na poslovima klasiranja i rasturanja partizanske štampe. Njegova želja je, međutim, bila da ode na front i u tome je sa 15 godina, kao relativno mlad dečak, uspeo, uprkos protivljenju i njegovih drugova, ali i njegove majke. Stupio je u Užički partizanski odred, kao borac. Istakao se u borbama protiv četnika u Požegi, selu Karanu, kod Užica i u borbama za Kosjerić.

Početkom 1942. godine, sa borcima svog Odreda, stupio je u redove Druge proleterske udarne brigade. Sa brigadom je učestvovao u gotovo svim borbama koje je vodila, uključujući borbe za Jajce, bitku za Kupres, borbe za Livno, borbe tokom Četvrte i Pete neprijateljske ofanzive, na Kopaoniku, tokom Beogradske operacije, na Sremskom frontu i u završnim operacijama za oslobođenje Jugoslavije, 1945. godine. Tokom rata je tri puta ranjavan.

Rat je počeo kao običan borac, a završio kao politički komesar Prve čete Četvrtog bataljona Druge proleterske udarne brigade. Kao omladinski rukovodilac, učestvovao je na Prvom kongresu Antifašističke omladine Jugoslavije, kada je ustanovljen Ujedinjeni savez antifašističke omladine Jugoslavije (USAOJ), decembra 1942. godine u Bihaću.

Posle oslobođenja Jugoslavije, 1945. upućen je na rad u Odeljenje za zaštitu naroda (OZN). Do 1970. godine je radio u Službi državne bezbednosti (UDB/SDB), gde se nalazio na odgovornim pozicijama. Paralelno sa radom u organima bezbednosti, završio je gimnaziju i diplomirao na Pravnom fakultetu Univerziteta u Beogradu.

Nosilac je Partizanske spomenice 1941. i drugih jugoslovenskih odlikovanja. Imao je čin majora JNA u rezervi.
Publicistički i literarni radUredi

Od 1975. godine Matić se bavio publističkim radom. Napisao je 1976. scenario za film Boško Buha, iz kojeg 1980. godine nastaje i istoimena TV serija[2], a Dečje novine iz Gornjeg Milanovca su scenario objavile u formi knjige. Napisao je i veliki broj feljtona za Večernje novosti, Mladost, Pobjedu, Oslobođenje, itd. na različite društveno-političke teme, od kojih se ističu: „Masoni”, „Iz izdaje u izdaju” (o delovanju Milovana Đilasa), „U zaštiti revolucije” (o radu organa bezbednosti i hvatanju Draže Mihailovića), „U mreži zavere” (Informbiro i Beogradski univerzitet), „Deca ratnici” i „Dnevnik prekinut kuršumima”.

Napisao je i sledeća sećanja iz rata: „Susret sa ratnom fotografijom”, „Nestašni heroj”, „Hiljadu devetstotina četrdeset prve”,, „Pismo majci” i „Između mostova”. Ova dela su objavljivana u književnom časopisu Mostovi, kao i časopisima Mladost, 4. juli, Vesti iz Užica i dr. Na anonimnom konkursu Fronta, Matićeva priča „Gola kolona” je dobila jednu od nagrada i objavljena.

Napisao je i književna dela: „Krcun. Životopis Slobodana Penezića Krcuna” (1983), za koje je dobio Nagradu „4. juli” i nagradu Skupštine opštine Titovo Užice (iz fonda „Krcun”), „Prota — krst i petokraka prote Milana Smiljanića” (1985), „Na sporednom koloseku” (1989) i „Oj, Užice — spomenica Udruženja Užičana u Beogradu” (1998).

Dve starije sestre, Vera i Nada, su takođe bile učesnice Narodnooslobodilačke borbe od 1941. godine. Obe su poginule kao borci Druge proleterske udarne brigade, a Nada je 6. jula 1953. godine Ukazom predsednika FNRJ Josipa Broza Tita proglašena za narodnog heroja Jugoslavije. Otac Vukašin je odveden u nemačko zarobljeništvo i ubijen je u logoru Mauthauzen.