Godina izdanja: 2018
ISBN: 978-86-88927-15-4
Autor: Domaći
Jezik: Srpski

Rudnik i Venčac sa okolinom u srednjem veku i ranoj moderni : tematski zbornik radova sa naučnog skupa održanog 21. oktobra 2017. godine u Narodnom muzeju u Aranđelovcu

urednici Siniša Mišić, Dejan Radičević, Marko Šuica

Narodni muzej `Aranđelovac` 2018 326 strana : ilustrovano

„Rudnik i Venčac sa okolinom u srednjem veku i ranoj moderni“ je tematski zbornik radova koji donosi rezultate najnovijih istraživanja o istorijskom razvoju oblasti Rudnika i Venčca. Autori analiziraju privredni značaj Rudnika kao jednog od najvažnijih srednjovekovnih rudarskih i trgovačkih centara Srbije, njegovu ulogu u političkim odnosima srpske države, moćnih vlastelina i Osmanskog carstva. Posebna pažnja posvećena je razvoju naselja, fortifikacija, crkvenih institucija i svakodnevnom životu u selima i varošima ovog područja. Radovi prate i transformacije regiona u ranom novom veku, od osmanske administracije do postepenih društvenih i ekonomskih promena.

Zbornik „Rudnik i Venčac sa okolinom u srednjem veku i ranoj moderni“ ima veliki značaj jer prvi put na sistematičan način povezuje arheološka, istorijska i antropogeografska istraživanja ovog prostora. On osvetljava Rudnik kao jedan od ključnih rudarskih i trgovačkih centara srpske srednjovekovne države, što doprinosi boljem razumevanju njene ekonomske i političke moći. Delo je važno i zato što prati dugoročne transformacije regiona — od kasnog srednjeg veka do osmanskog perioda — pokazujući kako lokalne zajednice preživljavaju velike istorijske promene. Zbornik predstavlja relevantan doprinos savremenoj srpskoj medievistici i pruža pouzdanu osnovu za dalja istraživanja prošlosti Šumadije.

Kratka analiza značaja dela

Ovaj tematski zbornik predstavlja jedan od najznačajnijih savremenih doprinosa proučavanju lokalne istorije Srbije, posebno područja Rudnika i Venčaca, koje je u srednjem veku bilo jedno od strateških, ekonomskih i kulturnih središta srpske države. Njegov značaj se može sagledati u nekoliko ključnih tačaka:

1. Multidisciplinarni pristup

Radovi objedinjuju istorijska, arheološka, antropološka, umetničko-istorijska i ekonomska istraživanja. Taj pristup omogućava da se količina podataka o ovom kraju sagleda šire nego u tradicionalnim istorijskim studijama.

2. Novi uvidi o rudarstvu i trgovini

Rudnik je u srednjovekovnom periodu bio jedno od najvažnijih rudarskih i trgovačkih središta Srbije, a radovi u zborniku dopunjuju naša znanja o:

eksploataciji ruda,

strukturi naselja,

ekonomskoj ulozi srpske države,

prisustvu Dubrovčana i stranih trgovaca,

razvoju lokalnih urbanih celina.

3. Doprinos lokalnoj istoriografiji

Područje Rudnika do sada nije bilo sistematično istraženo u ovolikom obimu. Zbornik stoga popunjava praznine u istoriografiji i predstavlja polazište za buduća istraživanja.

4. Osvetljavanje procesa u ranoj moderni

Pored srednjeg veka, zbornik prati i transformacije u 15–18. veku: osmansku upravu, lokalnu ekonomiju, demografske promene i kontinuitet života u ovom kraju.

5. Naučna vrednost i aktuelnost

Zahvaljujući uglednim urednicima i autorima, delo ima visok naučni kredibilitet i služi kao referentna literatura za istoričare, arheologe, etnologe i istraživače lokalne kulturne baštine.