ISBN: Ostalo
Godina izdanja: 1850 - 1899.
Jezik: Nemački
Kulturno dobro: Predmet koji prodajem nije kulturno dobro ili ovlašćena institucija odbija pravo preče kupovine
Tematika: Religija i duhovnost
Autor: Strani

odlično stanje

extra retka knjiga

1879.





Katolicizam ili rimokatolicizam (grč. καθολικισμός; lat. catholicismus — katolicizam) je pojam koji označava hrišćansku vjeroispovijest, odnosno denominaciju organizovanu u vidu Katoličke crkve. Pojam katolicizam obuhvata sve aspekte postojanja i delovanja Katoličke crkve, počevši od njenih teoloških učenja i eklesioloških doktrina, preko liturgijske i obredne prakse, do raznih organizacionih, religijsko-političkih i religijsko-socijalnih aspekata i moralnih načela.[1]

Katolicizam je nastao kao rezultat Velikog raskola (1054),[2] odnosno odvajanja Rimske crkve od vaseljenske Pravoslavne crkve. Osnovni uzrok raskola bilo je zapadno učenje o dvostrukom ishođenju Svetog Duha (Filiokve).[3] Nakon konačnog raskola, Pravoslavna crkva je zadržala izvornu katoličnost, dok je Rimska crkva postala poznata pod nazivom Katolička crkva.

Pojam katolicizam ne treba mešati sa pojmom katoličnost koji se odnosi na sabornost kao jedno od četiri obeležja Crkve.[4]


Sadržaj
1 Katolička crkva
2 Doktrina
2.1 Osnovne odlike
2.2 Obredi
2.3 Odlike latinskog obreda
3 Rasprostranjenost
4 Kritika pravoslavnih
5 Vidi još
6 Reference
7 Literatura
8 Spoljašnje veze
Katolička crkva[uredi | uredi izvor]
Za više informacija pogledajte: Katolička crkva
Katolička crkva se sastoji iz 23 zasebne crkve — Zapadne crkve i 22 istočne katoličke crkve. Na čelu Katoličke crkve se nalazi rimski biskup — papa. On ima nad Crkvom apsolutnu vlast. Pri upravljanju Crkvom pomažu mu nadleštva Rimske kurije. Istu vlast imaju i svi biskupi sazvani na ekumenskom saboru.

Osnovna administrativna podjela svih autonomnih crkava je podjela na biskupije, koje se kod istočnih katoličkih crkava nazivaju eparhije. Biskup u svojoj biskupiji ima uglavnom svu vlast, ograničenu jedino crkvenim pravom i papskom vlašću.

Doktrina[uredi | uredi izvor]
Doktrina katolicizma zasniva se na Bibliji i Svetom predanju, koje uključuje određena pravila vaseljenskih sabora. Osnovna pravila su izložena u Katihizisu Katoličke crkve (lat. Catechismus Catholicae Ecclesiae), a sve ostalo kanonsko pravo je sistematizovano i izloženo u Kodeksu kanonskog prava.

Osnovne odlike[uredi | uredi izvor]
Katolička crkva ima razna doktrinalna pravila od kojih su neka zajednička sa drugim hrišćanskim vjeroispovijestima, a neka specifična za katolike:

vjera u direktno i neprekinuto organizaciono nasleđe od prvobitne Crkve koju je osnovao Isus Hristos;
vjera da je Crkva nosilac jedinstva i sveukupnosti učenja Isusa i njegovih apostola;
korišćenje svetih slika, sveća, muzike i svete vode u obredima;
vera da je evharistija istinski tijelo i krv Hristova;
razlikovanje dve vrste divljenja prema svetima: latria je klanjanje Bogu, a dulia svecima;
vera u mogućnost „isterivanja duhova“ (egzorcizam);
vera u nepogrešivost pape (dogmat o papskoj nezabludivosti);
dogmat o bezgrešnom začeću Djeve Marije;
veliko poštovanje Djeve Marije (hyperdulia);
neraskivost svete tajne braka; postoji samo mogućnost priznanja o nevaženju braka;
poštovanje mučenika, svetaca i blaženika razlikujući način obožavanja;
učenje o čistilištu;
učenje o indulgencijama;
učenje o dvostrukom ishođenju Svetog duha filiokve;
centralizovana crkvena organizacija, nasuprot pravoslavnim autokefalnim i autonomnim crkvama;
monarhistička vlast rimskog pape nad cijelom Crkvom.
Obredi[uredi | uredi izvor]

Katolička misa
U Katoličkoj crkvi postoji sedam svetih tajni:

krštenje;
brak;
miropomazanje (konfirmacija);
evharistija;
ispovijed;
osvećenje ulja;
sveštenstvo.
Postoji nekoliko bogoslužbenih obreda: latinski obred, drugi zapadni obredi i istočni liturgijski obredi. Latinski obred koristi Zapadna crkva.

Odlike latinskog obreda[uredi | uredi izvor]
Odlike latinskog obreda su:

obavezni celibat sveštenstva;
krštenje, u većini slučajeva, obavlja se polijevanjem vode na glavu, a ne pogruženjem glave u vodu;
miropomazanje može vršiti jedino biskup (sveštenik može vršiti tu svetu tajnu samo u izuzetnim slučajevima, npr. u slučaju nečije smrtne opasnosti);
pri evharistiji se, po pravilu, koristi beskvasni hljeb;
pričešćivanje mirjana ili tijelom, ili tijelom i krvlju Hrista — i prvo i drugo se smatra za potpuno pričešće; pričešćivanje sveštenstva se vrši uvijek tijelom i krvlju;
dodavanje „i od Sina“ (filiokve) u Simbol vjere. Katoličko učenje uči da Sveti duh ishodi i od Oca i od Sina, nasuprot pravoslavnom učenju da Sveti duh ishodi samo od Oca;
naglašava se značenje riječi Hrista u anafori umjesto epiklezi;
krsti se slijeva nadesno, a ne zdesna nalijevo kako je u vizantijskom obredu (pravoslavlju); i s pet prstiju kao simbol pet rana Hristovih.
Rasprostranjenost[uredi | uredi izvor]

Rasprostranjenost katolicizma u svijetu
Katolicizam je najveća (po broju vjernika) hrišćanska vjeroispovijest. Prema podacima iz 2011, u svijetu postoji oko 1,18 milijardi katolika.

Katolicizam je osnovna religija u mnogim evropskim državama (Francuska, Italija, Španija, Portugal, Austrija, Belgija, Poljska, Češka, Mađarska, Slovačka, Slovenija, Hrvatska, Irska, Malta i dr). U 21 državi Evrope, katolici čine većinu stanovništva, a u Njemačkoj, Holandiji i Švajcarskoj — polovinu.

Na zapadnoj hemisferi, katolicizam je rasprostranjen u cijeloj Južnoj i Centralnoj Americi, u Meksiku, na Kubi, u Kanadi i SAD.

U Aziji, katolici preovlađuju na Filipinima i u Istočnom Timoru, a veliki broj katolika je i u Vijetnamu, Južnoj Koreji i Kini.

Na Bliskom istoku, katolici su prisutni u Libanu (maroniti i dr.).

U Africi, prema raznim ocjenama, živi od 110 do 175 miliona katolika.

Grkokatolicizam (ili katolicizam vizantijskog obreda) rasprostranjen je među Bjelorusima, Slovacima, Mađarima, Rumunima, Ukrajincima, Zakarpatskim Rusinima itd.; a takođe manjim dijelom i među Albancima, Grcima, Bugarima, Srbima i Rusima. Katolici drugih istočnih obreda žive u Indiji, na Bliskom istoku, Egiptu, Etiopiji, Eritreji, Iraku itd.

Kritika pravoslavnih[uredi | uredi izvor]
Kritika pravoslavnih teologa najbolje je iskazana rečima svetog Jovana Kronštatskog u njegovom delu ”Misli o crkvi”:[traži se izvor] „Uzrok svih laži rimokatoličke crkve je gordost i priznanje pape za stvarnu glavu Crkve, i to još nepogrešivu. Odatle sve ropstvo zapadne crkve. Ropstvo misli i vere, lišenost istinske slobode u veri i životu, jer je papa na sve stavio svoju tešku ruku: odatle - lažni dogmati, odatle - dvoličnost i lukavstvo u mišljenju, rečima i delovanju, odatle - razna lažna pravila i ustanove prilikom ispovedanja greha, odatle indulgencije; odatle - unakažavanje dogmata; odatle - fabrikovanja svetaca u zapadnoj crkvi, kao i nepostojećih moštiju, Bogom neproslavljenih; odatle - ustajanje na poznanje Božje (II Kor. 10, 5) i sve vrste protivljenja Bogu pod vidom borbe za veću slavu Božju.` „Pape i papisti su se tako pogordili i poneli da su umislili da kritikuju samoga Hrista, Samu Ipostasnu Premudrost Božju i (pod izgovorom razvoja dogmata) u svojoj gordosti, tako daleko došli da su promenili neke od Njegovih reči, zapovesti i ustanova, koje ne smeju biti promenjene do kraja sveta i veka, na primer, reč o Duhu Svetom, zapovest o Čaši Prečiste Krvi Njegove, Koje su lišili mirjane, ni u šta ne računajući reči apostola Pavla: „Jer kad god jedete ovaj hljeb i čašu ovu pijete, smrt Gospodnju objavljujete, dokle ne dođe“ (I Kor. 11, 26); umesto kvasnog hleba koriste presan“.


















tags:
stari katolicizam katoličanstvo katolička vera crkva katolici