Godina izdanja: 2010
ISBN: 978-86-7348-436-5
Oblast: Ezoterija
Jezik: Srpski
Autor: Strani

Pun naziv: „Knjiga proroka Enoha: prevod izvornog izdanja iz 1883.” – Ričard Lorens
Izvorno delo: „The Book of Enoch the Prophet” – Richard Laurence
Prevod: Mirjana Pantoš
Izdavač: Esotheria (Beograd)
Pismo: Latinica
Broj strana: 202
Povez: Broš
Visina: 21 cm
Stanje: NOVA

Enoh ili Henoh (hebr. חנוך) - potomak Set, sin Jaredov, unuk Malelelilov i otac Metuzalemov, bio je sedmi starozavetni patrijarh. U petom poglavlju Postanja stoji da je Enoh, „išao pred Bogom“, i živeo 365 godina, nakon čega „nije umro, već ga je Bog uzeo“ (Prva Mojsijeva 5:22-24), oslobađajući od smrti izazvane gresima predaka, a kao nagradu za pobožnost. Pravoslavni hrišćani veruju da će se Enoh zajedno sa Svetim Ilijom (Eliiahu) pojaviti prilikom Hristovog drugog dolaska.

Enoh se pominje i u Kuran u islamskoj tradiciji kao Poslanik Idriz. Prema nekim islamskim svedočenjima, on je izumeo astronomiju, krasnopis i aritmetiku.

Postoji nekoliko apokrifnih knjiga koje nose ime Enoh. Najpoznatija je `1 knjiga Enoha“, koju drugačije zovu jednostavno `Knjiga Enohova`. Ona se pominje i navedi u spisima mnogih Otaca Crkve, uključujući Tertulijana, Origena, Klimenta Aleksandrijskog, Justina Filozofa i druge.

Knjiga `The Book of Enoch the Prophet` predstavlja prevod i adaptaciju drevnog jevrejskog religijskog teksta poznatog kao Knjiga proroka Enoha, koji se ne nalazi u kanonu Biblije kod većine hrišćanskih crkava, ali ima značajnu ulogu u etiopijskoj pravoslavnoj tradiciji. Tekst potiče iz perioda između 3. veka pre nove ere i 1. veka nove ere, a sadrži mistične vizije, proročanstva i tumačenja nebeskih tajni koje je, prema predanju, Enoh primio od Boga. Knjiga se bavi padom anđela, kaznom nad njima, poslednjim sudom i dolaskom Mesije, ali i složenim opisima nebeske hijerarhije i kosmologije.

U ovom izdanju iz 1821. godine, Ričard Lorens, koji je u to vreme bio profesor hebrejskog jezika na Univerzitetu u Oksfordu, preveo je Knjigu proroka Enoha sa etiopskog jezika (ge`ez) na engleski. Njegov prevod je prvi koji je učinio ovaj tekst dostupnim širem zapadnom čitalaštvu. Lorens je tekst opremio uvodom, beleškama i objašnjenjima koja pomažu u razumevanju istorijskog i teološkog konteksta, ali i lingvističkih izazova prevoda. Ovim prevodom Knjiga Enoha je počela da utiče na biblijska istraživanja i eshatološke rasprave u 19. veku.

Knjiga je podeljena na nekoliko odeljaka, od kojih svaki ima poseban ton i temu. `Knjiga budnih` opisuje pad anđela čuvara, njihovo mešanje sa ljudima i posledice koje su izazvale, uključujući rađanje divova – Nefilima. `Knjiga parabola` donosi proročanske vizije o dolasku Pravednog, koji će suditi svetu. `Knjiga astronomska` izlaže drevno shvatanje kretanja Sunca, Meseca i zvezda, sa teološkim značenjem. `Knjiga snova` i `Poslanica Enoha` sadrže vizije budućih događaja i moralne pouke.

U svojim proročanstvima Enoh govori o uništenju zla, proslavljanju pravednika i večnom carstvu koje će uspostaviti Mesija. Posebno zanimljiv deo su detalji o kosmologiji – opis nebeskih dvorova, tokova reka na nebu, mesta gde duše pravednih i zlih čekaju sud, i načina na koji Bog upravlja svetom. Knjiga spaja apokaliptični ton sa poetskim slikama, stvarajući delo koje je istovremeno mistično i moralno poučno.

Ovaj tekst je imao velikog uticaja na kasnije hrišćanske i jevrejske apokaliptične spise, uključujući Otkrivenje Jovanovo, a mnoge njegove slike i ideje mogu se prepoznati u Novom zavetu. Ipak, Knjiga Enoha je odbačena iz većine biblijskih kanona verovatno zbog kontroverznih tvrdnji o anđelima i njihove interakcije sa ljudima, što je odstupalo od kasnijeg dogmatskog učenja. Etiopska crkva, međutim, i dalje je smatra nadahnutim tekstom.

Ričard Lorens (1760–1838) bio je irski anglikanski sveštenik i biblijski naučnik. Studirao je na Trinity College u Dablinu, a kasnije je postao profesor hebrejskog jezika u Oksfordu i rektor katedrale u Armi. Njegova stručnost u biblijskim jezicima i interesovanje za apokrifne spise doveli su ga do rada na Knjizi Enoha, koja je u to vreme bila skoro nepoznata u Evropi.

Lorens je bio među prvim evropskim učenjacima koji su prepoznali značaj etiopijske verzije Knjige Enoha, jer su prethodne reference na taj tekst uglavnom dolazile iz citata kod crkvenih otaca, a sam rukopis se smatrao izgubljenim. Njegov prevod otvorio je vrata kasnijim istraživanjima, a iako su kasniji prevodi donekle ispravili njegove greške, njegovo delo ostaje istorijski prekretnica u proučavanju apokrifne literature.

Pored prevoda Knjige Enoha, Lorens je objavio i druga teološka i lingvistička dela, uključujući studije o starozavetnim proročanstvima i hebrejskom jeziku. Bio je poznat po svom konzervativnom pristupu tumačenju Svetog pisma, ali i spremnosti da istražuje nekanonske izvore kada je smatrao da oni mogu osvetliti biblijski kontekst.

Njegov rad na Knjizi Enoha inspirisao je kasnije prevodioce i istraživače, kao što su R. H. Charles i George Schodde, koji su ponudili detaljnije i preciznije verzije teksta. Ipak, Lorens ostaje pionir koji je prvi doneo ovaj drevni apokaliptični spis u ruke zapadnog čitaoca, čime je izazvao i teološke rasprave i novo interesovanje za jevrejsku apokaliptiku.

Do danas, Knjiga Enoha ostaje predmet fascinacije kako među vernicima tako i među istraživačima, a prevod Ričarda Lorensa se i dalje čita, kako iz istorijskih razloga, tako i zbog njegovog doprinosa otkrivanju jednog od najtajanstvenijih spisa drevnog sveta. Lorensovo ime je zauvek povezano sa povratkom ovog teksta u javnu svest i njegovim mestom u proučavanju religijske istorije.






{KTJ30.31}
tags: Sveto pismo, Stari zavet, Novi zavet