Godina izdanja: Ostalo
ISBN: Ostalo
Oblast: Biologija
Autor: Domaći
Jezik: Srpski

odlično očuvano






Zbog ekološki povoljnog položaja, Srbija je izuzetno bogata pticama. Područje ove zemlje se u generalnom biogeografskom smislu deli na tri regiona: panonski (pre svega Vojvodina), kontinentalni (ravna područja niže Save) i alpski region (Dinaride). Svaki od tih biogeografskih regiona ima svoj jedinstven živi svet, a tako i zasebnu ornitofaunu.

Jedno od značajnijih izdanja koja se bave pticama Srbije
Trenutno se za prostor Srbije vodi oko 350 vrsta ptica[1] od kojih skoro 250 gnezde ili su gnezdile kod nas, dok ostalih oko 100 vrsta su nam posetioci tokom seobe ili zimovanja (prolaznice, ili na lutanju).
Brojnost i rasprostranjenost
uredi
Opis brojnosti ptica je oblast kojom se konstantno bave ornitolozi, pošto se rasprostranjenje ptica dinamično menja. Na prostoru sadašnje Srbije, do današnjih dana zabeleženo je i potvrđeno prisustvo 351 vrsta divljih ptica. Što se tiče gnezdarica, u periodu 1800-2015. evidentirano je gnežđenje 249 vrsta, od čega se u sadašnjem periodu gnezdi 240 vrsta ptica (Puzović, S. et al. 2016).
Regioni Srbije najbogatiji pticama gnezdaricama su Kosovo i Metohija, severoistočna (Banat) i jugoistočna Srbija (granica sa Bugarskom i Makedonijom).
U najbrojnije gnezdeće vrste ptica spadaju zeba, vrabac pokućar, crnoglava grmuša, poljski vrabac i velika senica, a u najređe ružičasti čvorak, riđoglavi gnjurac, čaplja govedarka i druge (Puzović, S. et al. 2015).
Istorijat proučavanja ptica u Srbiji
uredi
Zahvaljujući pre svega radu entuzijasta, biologa ali i amatera – naročito u odnosu na druge faunističke grupe organizama – ornitofauna Srbije je dobro istražena. Ptice su zanimljiva grupa, čije izučavanje je oduvek privlačilo jedan broj ljudi, koji su iz hobija, a drugi kao profesionalni ornitolozi provodili vreme na posmatranju i popisivanju ptičje faune.

Sova utina
Neka istaknuta imena srpske ornitologije bili su dr S. D. Matvejev (1913-2003)[2], prof. Milorad Marčetić, Rihard Čornai (1903-1984), dr Jožef Mikuška (1942-2006), dr Boris Garovnikov (1929-2014) i drugi.
Ugrožene vrste i njihova zaštita
uredi
Zadatak institucija zaštite prirode, kao i svakog pojedinca jeste da čuva ptice i prirodu od sve većeg pritiska, kao zagađivanje, urbanizacija, hemizacija, nestanak staništa.
Među najznačajnije vrste ptica spadaju one koje su ujedno i najugroženije i predstavljaju prirodnu retkost, kao na primer ptice grabljivice, beloglavi sup, orao krstaš ili stepski soko. Ovo su ptice čija je svetska populacija toliko opala, da svaka država na čijem području u nekom broju opstaju treba da bude ponosna na njih i da ih sa posebnom pažnjom čuva.
Zanimljivosti
uredi

Beloglavi sup
Sledeće zanimljivosti govore u prilog bogatstva Srbije ptičjim svetom:
Među prvim rezervatima prirode, a podstaknuto bogatstvom ptica, je Obedska bara, ukazom Carske komore 1874. godine, samo dve godine nakon proglašenja Jeloustoun parka u SAD.
Taraš u Banatu ima status evropskog sela roda, sa preko 40 aktivnih gnezda ove prelepe ptice.[3]
Svetski `glavni grad` sova je Kikinda.[4] U ovom severnobanatskom gradu svake zime boravi i do 700 jedinki sove utine zbog čega je odlučeno da sove postanu zaštitni znak Kikinde. O fenomenu okupljanja sova čak je i BBC napravio reportažu.[5]
Pre samo 6 decenija Srbiju je nastanjivalo 4 vrste lešinara (bela kanja, orao bradan, beloglavi sup i crni lešinar) od kojih je samo sup spasen od izumiranja. Akcija spašavanja vrste je bila toliko uspešna, da je sup ujedno i jedna od retkih ptica čija populacija danas ne opada, nego zahvaljujući aktivnim merama zaštite raste. Trenutno u Zapadnoj i Jugozapadnoj Srbiji gnezdi oko 140 parova, dok predstoji pokušaj vraćanja supa i u Istočnu, gde je ranije takođe živeo.[6][7]
Literatura