ISBN: Ostalo
Godina izdanja: 1990.
Autor: Domaći
Jezik: Srpski
Oblast: Voćarstvo

Dušan Gvozdenović, Mihailo Davidović -Berba i čuvanje voća
Izdavač: Nolit, 1990.
Broj strana: 280
Poslednjih decenija je došlo do značajnih promena u tehnologiji čuvanja voćnih plodova. Metode čuvanja se usavršavaju u cilju smanjenja gubitaka koji se javljaju od berbe do potrošnje. Prema ispitivanjima mnogih autora, ovi gubici mogu iznositi i do preko 80% od mase svežih plodova. S obzirom na činjenicu da vrednost uskladištenih plodova višestruko narasta u lancu od berbe do prodaje, ekonomske posledice gubitka mase i kvaliteta mogu biti vrlo ozbiljne. Problem je utoliko ozbiljniji ukoliko je veća vrednost robe.

U razvijenim voćarskim zemljama zato postoji i dobro razvijena mreža hladnjača, kao i sistem transporta koji odgovara osobinama pojedinih voćnih vrsta.

Sezonski karakter potrošnje voća se skoro gubi zahvaljujući razvijenoj tehnici hlađenja u toku čuvanja i transporta, jer se sezona potrošnje može produžiti uvozom voćnih plodova iz veoma udaljenih područja.

Osnovni cilj čuvanja voćnih plodova jeste da se proces zrenja i razgradnje biljnih tkiva što je moguće više uspori, u da se pri tom njihova upotrebna vrednost ne smanji. Pri tome treba imati na umu da se procesi zrenja, ukoliko su u poodmakloj fazi, vrlo teško mogu usporiti, bilo promenom temperature, bilo regulisanjem sastava vazduha. Tipičan primer za to su požuteli plodovi kruške ili banane.

Otkriće toka disanja, a naročito klimakterijskog disanja plodova (Kidd F. i West C.) i uticaja promene sastava vazduha na fiziološke i biohemijske promene bili su osnova za uvođenje najsavremenijih tehnologija čuvanja.

Pored kontrolisane atmosfere (KA), koja je šire uvedena u praksu pre oko 3 decenije, u novije vreme se javljaju i usavršeni načini ove metode čuvanja voćnih plodova. Tako se u poslednje vreme sve više koriste metode čuvanja plodova u atmosferi sa malo kiseonika (LO), sa vrlo malo kiseonika (ULO), sa malo etilena (LE), sa vrlo malo etilena (ULE), kao i metode brzog uspostavljanja KA uslova (RKA), stresno male količine O2 (ILOS) i druge. Zajedničko svim ovim metodama jeste duže čuvanje plodova uz najmanji gubitak, bez promene kvaliteta i duže trajanje plodova posle iskladištenja (chelf life).

Baveći se ovom problematikom više godina, primetili smo da iz te oblasti nema dovoljno stručne literature u našoj zemlji, što se i potvrdilo interesovanjem koje je izazvalo prvo izdanje ove knjige. S obzirom da je ono rasprodato, prihvatili smo se pisanja novih tekstova i izbora novih ilustracija koji predstavljaju značajne dopune i saglasni su sa sugestijama stručnjaka koji se bave ovom problematikom.

U rukopis za drugo izdanje ugrađena su najnovija saznanja stranih i domaćih naučnika i praktičara, te smatramo da će knjiga biti još korisnija kako za stručnjake, tako i za studente voćarstva i tehnoloških nauka. Ona je utoliko značajnija što su pojedina poglavlja originalan doprinos poboljšanju tehnologije čuvanja voćnih plodova visoke vrednosti.

Prof. dr Dušan Gvozdenović
Dipl. inž. Mihailo Davidović