ISBN: Ostalo
Godina izdanja: 2004
Jezik: Hrvatski
Autor: Strani

Arthur Koestler

Prodajem takođe i TRINAESTO PLEME!

Sonnenfinsternis (na njemačkom: `Pomrčina sunca`), poznatiji pod svojim engleskim naslovom
Darkness at Noon (sh. Mrak u podne), a na prostoru bivše Jugoslavije kao
Pomračenje u podne je roman mađarsko-britanskog pisca Arthur Koestlera originalno objavljen 1940. godine,
poznat kao jedno od najuticajnijih antikomunističkih djela svjetske književnosti,
odnosno prvi značajni književni odraz Velike čistke i progona u Staljinovom SSSR-u.

Iako se u romanu nigdje SSSR, Staljin ili tajna policija NKVD ne spominju po imenu, odnosno radnja se formalno odvija u fiktivnoj zemlji, tadašnji čitatelji su, s obzirom da likovi imaju ruska imena, jasno mogli raspoznati da opisuje nedavne stvarne događaje.
Protagonist je Nicholas Salmanovich Rubashov (Nikolaj Salmanovič Rubašov), sovjetski funkcionar i Stari boljševik koji jednog dana bude iznenada uhapšen i odveden u zatvor gdje se od njega nastoji ishoditi lažno priznanje o subverziji i izdaji sovjetske države. Radnja prikazuje kako ga pri tome isljeđuje njegov stari prijatelj Ivanov, koji ga nastoji uvjeriti da se lažnim priznanjem `žrtvuje za više dobro` te mladi i beskrupulozni Gljetkin koji pri tome koristi mučenje; Rubašov tokom zatočeništva ima prilike razmišljati o svojoj revolucionarnoj karijeri u zemlji i inozemstvu, odnosno kako je u interesu Partije i države prema drugim ljudima bio isto onako bezobziran i nehuman kao što se odnose prema njemu.

Koestler je od 1931. do 1938. godine bio član Komunističke partije Njemačke,
a lik Rubašova je velikim dijelom inspiriran ličnostima koje je osobno znao, a koje su stradale u Velikoj čistki. Nakon što je, time revoltiran, napustio Partiju i postao gorljivi antikomunist, utočište je pronašao u Francuskoj, a potom, nakon njemačke invazije u Britaniji. Tamo je roman prvo napisao na njemačkom jeziku, ali je, na kraju, nakon niza komplikacija, objavljen na engleskom. Izazvao je veliku pažnju, dijelom i zbog toga što su se tada SSSR i Treći rajh, s kojim je Britanija bila u ratu, uslijed pakta Ribbentrop-Molotov držali saveznicima. Čak i kada se SSSR priključio antihitlerovskoj koaliciji, roman je nastavljao dobijati pohvale u britanskoj javnosti, prije svega od Georgea Orwella koji je, poput Koestlera, bio istaknuti anti-staljinist. Smatra se da su lik O`Briena, odnosno završne scene ispitivanja u Orwellovom romanu 1984, svoju podlogu pronašle upravo u Koestlerovom djelu.

Pomračenje u podne je još veću popularnost doživjela u Hladnom ratu.
Uprkos toga, nikada nije bila ekranizirana u Hollywoodu, a što se često tumači neprijateljstvom tamošnjih komunista; Dalton Trumbo, koji će kasnije završiti na crnoj listi se u komunističkom glasilo Daily Worker otvoreno hvalio kako je sabotirao taj projekt. Umjesto toga je 1951. roman adaptiran u istoimenu predstavu na Broadwayu.

Godine 1956. je, pak, u Japanu snimljen istoimeni film, koji je, pak, za radnju imao stvarni kriminalistički slučaj, odnosno cause celebre u toj zemlji;
njegov autor Tadashi Imai je namjerno iskoristio taj naslov kako bi ukazao da praksa policije i pravosuđa u toj nominalnoj demokratskoj zemlji nije nimalo drukčija od staljinskih progona.