ISBN: Ostalo
Autor: Domaći
Godina izdanja: K266
Jezik: Srpski

Spoljašnjost kao na fotografijama, unutrašnjost u dobrom i urednom stanju! Posveta!

Zdravko Pečar (Čakovec, 2. februar 1922 — Rovinj, decembar 1993) bio je novinar i ambasador SFRJ u Maliju.

Za vreme Drugog svetskog rata bio je član redakcije lista „Naprijed”, a posle oslobođenja bio je urednik listova „Politika”, glavni urednik „Međunarodne politike” i dopisnik „Borbe” iz Egipta i nekih drugih afričkih zemalja. U Institutu za izučavanje radničkog pokreta bio je samostalni istraživač (1963—1967). Kao novinar i publicista objavio je niz članaka i rasprava iz oblasti međunarodnih odnosa i međunarodne politike. Od 1967. godine je u diplomatskoj službi.

Nosilac je većeg broja odlikovanja, kako jugoslovenskih, tako i stranih.

Njegova žena bila je Veda Zagorac. Zahvaljujući njihovoj kolekciji umetničkih predmeta osnovan je Muzej afričke umetnosti (Beograd).


Zdravko Pečar rođen je 2. februara 1922. godine u Čakovcu, Kraljevina Srba, Hrvata i Slovenaca. Njegov otac Franjo bio je vlasnik trgovačke radnje. Majka mu se zvala Marija. Na osnovu fotografija iz njegove zaostavštine očito je da je imao bezbrižne dečačke i mladićke dane, koje je provodio na izletima, u pozorišnoj trupi i na moru.[1]

U Zagrebu je 1940. godine završio „Prvu klasičnu gimnaziju viteškog kralja Aleksandra I Ujedinitelja”, u koju je došao iz Varaždinske gimnazije, gde mu nije prijala „strogost franjevaca.”[1] Zaposlio se kao „umni nadničar” kod Rudarskog glavarstva u Zagrebu pred kraj 1940. godine, odakle su ga već 22. aprila 1941, odmah po preuzimanju vlasti, ustaše otpustile. Verovatno kao „sumnjivi element” (Pečar je pristupio SKOJ-u tokom školovanja), odveden je u logor NDH gde je bio zatočen od avgusta do septembra 1941. godine.[1]

Drugi svetski rat
Zdravko Pečar je tvrdio da je u NOB, i to u Prvu zagrebačku udarnu grupu, stupio 15. novembra 1941. godine. Iste godine, 6. decembra, upisao je Pravni fakultet u Zagrebu. Krajem 1941. i početkom 1942. godine Pečar je bio najpre u partizanskim odredima, a zatim na oslobođenoj teritoriji. O sličnosti ideja koje je delio sa svojom suprugom Vedom govori to da je u rat poneo samo „Balade Petrice Kerempuha” Miroslava Krleže. Od samog početka NOB-a Pečar uglavnom radi u propagandi i piše za partizanske listove, najpre za „Naprijed”.

Rat provodi u izveštavanju sa različitih krajeva, naročito iz Slavonije. Učestvovao je u nekim većim borbama, poput bitke za Ludberg, koju su partizani izgubili, a Pečar je bio među malobrojnim preživelima. Ranjen je u napadu nemačkog aviona kod Voćina u Slavoniji 1943. godine. Rat završava u činu kapetana, te izveštava sa granica nove Jugoslavije.[1]

Nakon Drugog svetskog rata

Zdravko Pečar sa mirovnim snagama Ujedinjenih nacija tokom Suecke krize

Zdravko Pečar predaje svoje akredativno pismo kao ambasador Jugoslavije
Posle rata postaje urednik „Politike” (1945-1946). Upisao je istoriju kao vanredni student na Filozofskom fakultetu u Beogradu (1946) gde je i diplomirao 1951. godine. Bio je urednik lista „Rad” (1947-1950). Radio je i pri uredu za informacije hrvatske vlade u Zagrebu od 1950. do 1952. godine. Osnovao je prestižni list „Međunarodna politika”. Od 1952. do 1962. godine Pečar je bio dopisnik svih najuticajnijih listova i agencija Jugoslavije („Borbe”, „Tanjuga”, „Politike”) s Bliskog istoka i Afrike.

Doktorirao je istoriju 1964. godine i radio u Institutu za izučavanje međunarodnog radničkog pokreta. Prešao je u SSIP (Savezni sekretarijat za inostrane poslove) 1967, nakon čega je bio ambasador u više afričkih zemalja u sledećih deset godina. Godine 1967. Pečar je postavljen za ambasadora SFRJ u Maliju, sa akreditacijama u Obali Slonovače i Gornjoj Volti. Godine 1973. postavljen je za ambasadora SFRJ u Gani, sa akreditacijama u susednim zemljama.

Bio je prvi direktor Radio Jugoslavije, važne institucije u jugoslovenskoj nesvrstanoj politici i propagandi. Na dužnost je stupio 1. januara 1978, da bi s tog mesta otišao u penziju 31. decembra 1984. Bio je i strastveni lovac. Govorio je engleski i francuski jezik, takođe je razumeo italijanski i ruski jezik. Posle razvoda od Vede Zagorac ponovo se oženio i sa suprugom Jasminom Pečar dobio kćerku. Bio je nosilac više jugoslovenskih i afričkih odlikovanja. Zdravko Pečar umro je u Rovinju 1993. godine.

Zdravko Pečar i Afrika

Pečar intervjuiše Nasera

Pečar sa vojnicima Alžirske oslobodilačke vojske
Opisujući u svojoj kapitalnoj monografiji „Afrika” svoje doživljaje sa ovog kontinenta, Zdravko Pečar kaže: „Bubnjevi već uveliko zovu na uzbunu od Konakrija do Akre, sve do juga Afrike, a beli ljudi kao da ne žele da ih čuju.”[1] Takav jak antikolonijalni diskurs, prelaženje zacrtanih kolonijalnih granica, podrška oslobodilačkoj borbi afričkih naroda i njeno propagiranje, bili su konstantan i istaknut deo tekstova, delanja i mišljenja Vede Zagorac i Zdravka Pečara.[1]

Afrika je u vreme najintenzivnijeg delovanja bračnog para Zagorac-Pečar bila veoma uzbudljivo mesto. Prolazila je kroz „zapanjujuće brzu dekolonijalizaciju” i borba između dva bloka polako se premeštala na taj kontinent.[1] U Egiptu se Pečar smesta istakao; bio je prvi strani novinar koji je intervjuisao generala Nagiba, nominalnog vođu države, odmah posle državnog udara u Egiptu. Prati delovanje nove revolucionarne vlade, intervjuiše Nasera, prvi je foto-reporter koji na tlu Afrike fotografiše Tita prilikom njegove posete Egiptu 1955. godine.[1]

Proizvod zajedničkog rada Zdravka Pečara i Vede Zagorac bila je i prva monografija koja se bavi Egiptom u Jugoslaviji - „Republikanski Egipat” iz 1955. godine.Tri godine kasnije, proširenjem ovog teksta nastala je i kapitalna monografija „Egipat. Zemlja - narod - revolucija”.[1] Pretpostavlja se da se Vedin pisani doprinos ticao ekonomije, kulture i društva, a da je Zdravko pisao o politici, vojsci i istoriji. Godine 1957. Zdravko Pečar je objavio knjigu „Šta se dešava na Srednjem istoku”.

Pošto je francuska vojska od 1956/7. proterala veći deo alžirskih ustanika u susedni Tunis, Pečar je uskoro stigao tamo. Leta 1958. godine on je sa komandantom jednog bataljona Alžirske oslobodilačke vojske prešao francusku utvrdu i proveo dva meseca u bliskom praćenju alžirske borbe. Pečar je u Alžiru bio po partijskom zadatku i prenosio je poruke direktno jugoslovenskom državnom vrhu.

U alžirski rat bila je uključena i Veda Zagorac, takođe na polju propagande. S pozicije atašea za kulturu u jugoslovenskoj ambasadi u Tunisu, ona je doprinela organizovanju ogromne pomoći za alžirski narod.[1]

Svoje najveće putovanje po Africi Pečar je započeo 1959. godine. Tada se susreo sa najznačajnijim vođama afričkog oslobođenja kao što su: Patris Lumumba, Kvame Nkrumah, Holden Roberto, Leopold Sedar Sengor, Džulijus Njerere, Hejstings Kamuzu Banda i drugi.[1]

Godine 1964. Pečar je na Filozofskom fakultetu odbranio disertaciju „Istorija oslobodilačke borbe naroda Alžira”, a ovu je disertaciju kasnije pretvorio u monografiju „Alžir do nezavisnosti”. Knjige „Afrika” iz 1964. godine i „Afrička kretanja” iz 1965. godine predstavljale su dotad najkomletniji uvid u period afričke dekolonizacije, koji su istraživači zainteresovani za Afriku u Jugoslaviji koristili i decenijama kasnije.[1]

Zdravko Pečar i Muzej afričke umetnosti

Zdravko Pečar sa fotoaparatom u Abu Simbelu
Posle decenija provedenih u Africi, 1977. godine Zdravko Pečar i Veda Zagorac približili su se jugoslovenskom vrhu, koji je podržao njihov novi projekat - Muzej afričke umetnosti. Ipak, njih dvoje nisu prisustvovali samom otvaranju Muzeja, već su za tu priliku poslali iz Gane pismo koje je javno i svečano pročitano prisutnima.

Ideja o osnivanju muzeja, prema kazivanju Zdravka Pečara, dobila je prve obrise u razmišljanjima Vede Zagorac. „Ona je težila formiranju reprezentativne zbirke koja bi bila grupisana na jednom mestu i prikazana u celini.” Sam Zdravko Pečar je o sakupljanju predmeta rekao:

Uvek opredeljen za otvoren, jasan, pomalo beskompromisan i bez zadnjih misli, razgovor, sa afričkim prijateljima dobro sam se razumevao. Sada da kažem nešto i o širem poreklu stotina ovih predmeta koje smo Veda i ja dvadeset i više godina tako strpljivo i zdušno prikupljali, bilo zajednički, bilo pojedinačno. Svaki od njih je prošao kroz naše ruke i posle velikih diskusija sa vlasnikom ili malijskim preprodavcem - đulom konačno dospeo i do glavnog grada Jugoslavije - Beograda. A Beograd je za Titova života našao u Africi najpouzdanije i najbrojnije prijatelje i partnere u pokretu nesvrstanih i zato je sa zadovoljstvom pohranio ove lepe predmete, od kojih bi mnogi propali da su ostali na vlažnom tlu svog pšorekla. I još nešto želim da naglasim. Svi predmeti naše zbirke izišli su iz Afrike sa dozvolama i pismenim odobrenjima nezavisnih vlada u nezavisnim državama. Verovatno zato naš muzej i ima u Africi status `najpovlaštenijeg prijatelja`, sa svim atributima privilegija koje uz to idu.[2]

Zdravko Pečar je 1988. godine izabran za počasnog člana Udruženja jugoslovenskih afrikanista, a Muzeju afričke umetnosti je ostavio i svoju arhivu.