Godina izdanja: Ostalo
ISBN: Ostalo
Jezik: Nemački
Autor: Strani

Afrika : Reise durch einen sich wandelnden Kontinent
Kaufmann Herbert
Published by Frankfurt a.M. : Büchergilde Gutenberg, 1954

Lepo očuvano sa originalnim omotačem

Lep dizajn knjige

Putovanje kroz Afriku
Ilustrovano

Retka knjiga

Afrika je drugi kontinent na svetu po broju stanovnika, kao i po površini. Sa 30.244.050 km² (uključujući i ostrva koja joj pripadaju) čini 20,3% ukupne površine zemlje. Na afričkom kontinentu živi više od milijardu i 200 miliona stanovnika, što čini oko jedne sedmine ukupne ljudske populacije. Afrika je tropski kontinent zato što najvećim delom svoje teritorije zahvata tropski pojas i prostire se na približno podjednakom rastojanju od ekvatora ka severu i jugu (to nam potvrđuju najisturenije tačke — najsevernija i najjužnija). Zajedno sa Evropom i Azijom zovemo je Stari svet.

Afrika
Africa (orthographic projection).svg
Površina
30.370.000 km²
Stanovništvo
1.225.080.510
Države
55 + 7 delova država
Stari Rimljani su koristili ime terra Africa — „zemlja Afra“ (plural, od „Afer“) — za severni deo kontinenta, koji odgovara današnjem Tunisu, gde se nalazila rimska provincija Afrika

Afrika je kontinent u kome se nalazi 56 država. Prostire se na 30.244.050 km², uključujući i ostrva.

Od Evrope je odvojena Sredozemnim morem, a od Azije Crvenim morem. Afrika se na severoistoku spaja sa Azijom na Sinajskom poluostrvu, kroz koji je prokopan Suecki kanal). U geopolitičkoj predstavi kontinenata Sinaj (deo Egipta), koji se nalazi istočno od Sueckog kanala, se smatra delom Afrike. Od najsevernije tačke (u Maroku) do najjužnije tačke (u Južnoafričkoj Republici) Afrika je dugačka 8000 km. Sa istoka na zapad, Afrika je dugačka 7400 km. Dužina obale Afrike je 26.000 km.

Države Uredi
Detaljnije: Države Afrike

Regioni Afrike:
Severna Afrika
Zapadna Afrika
Centralna Afrika
Istočna Afrika
Južna Afrika

Politička karta Afrike
AFRIČKI DNEVNIK 1888-1896 - Dragutin Lerman
Fizička karta Afrike

Satelitski snimak Afrike
Ime regiona i
teritorije, sa zastavom Površina
(km²) Populacija
(1. jul 2002. približno.) Gustina stanovništva
(po km²) Glavni grad
Istočna Afrika:
Britanska teritorija Indijskog okeana 60 ~3.500 58,3 Dijego Garsija
Burundi 27.830 6.373.002 229,0 Gitega
Komori 2.170 614.382 283,1 Moroni
Džibuti 23.000 472.810 20,6 Džibuti
Eritreja 121.320 4.465.651 36,8 Asmara
Kenija 582.650 31.138.735 53,4 Najrobi
Madagaskar 587.040 16.473.477 28,1 Antananarivo
Malavi 118.480 10.701.824 90,3 Lilongve
Mauricijus 2.040 1.200.206 588,3 Port Luj
Majot (Francuska) 374 170.879 456,9 Mamudzu
Mozambik 801.590 19.607.519 24,5 Maputo
Reinion (Francuska) 2.512 743.981 296,2 Sen-Deni
Ruanda 26.338 7.398.074 280,9 Kigali
Sejšeli 455 80.098 176,0 Viktorija
Somalija 637.657 7.753.310 12,2 Mogadišu
Tanzanija 945.087 37.187.939 39,3 Dodoma
Uganda 236.040 24.699.073 104,6 Kampala
Zambija 752.614 9.959.037 13,2 Lusaka
Zimbabve 390.580 11.376.676 29,1 Harare
Centralna Afrika:
Angola 1.246.700 10.593.171 8,5 Luanda
Kamerun 475.440 16.184.748 34,0 Jaunde
Centralnoafrička Republika 622.984 3.642.739 5,8 Bangui
Čad 1.284.000 8.997.237 7,0 Ndžamena
Kongo 342.000 2.958.448 8,7 Brazavil
DR Kongo 2.345.410 55.225.478 23,5 Kinšasa
Ekvatorijalna Gvineja 28.051 498.144 17,8 Malabo
Gabon 267.667 1.233.353 4.6 Librvil
Sao Tome i Prinsipe 1.001 170.372 170,2 Sao Tome
Severna Afrika:
Alžir 2.381.740 32.277.942 13,6 Alžir
Egipat 1.001.450 70.712.345 70,6 Kairo
Libija 1.759.540 5.368.585 3,1 Tripoli
Maroko 446.550 31.167.783 69,8 Rabat
Sudan 1.886.068 37.289.406 14,8 ? JS Kartum
Eritreja 121.320 4.465.651 36,8 Asmara
Etiopija 1.127.127 67.673.031 60,0 Adis Abeba
Južni Sudan 619.745 12,9 Džuba
Tunis 163.610 9.815.644 60,0 Tunis
Zapadna Sahara (Maroko) 266.000 256.177 1,0 El Ajun
Teritorije južne Evrope u Severnoj Africi:
Kanarska ostrva (Španija) 7.492 1.694.477 226,2 Las Palmas de Gran Kanarija
Seuta (Španija) 20 71.505 3.575,2 —
Madeira (Portugalija) 797 245.000 307,4 Funčal
Melilja (Španija) 12 66.411 5.534,2 —
Južna Afrika:
Bocvana 600.370 1.591.232 2,7 Gaborone
Lesoto 30.355 2.207.954 72,7 Maseru
Namibija 825.418 1.820.916 2,2 Vindhuk
Južna Afrika 1.219.912 43.647.658 35,8 Blumfontejn, Kejptaun, Pretorija
Esvatini 17.363 1.123.605 64,7 Mbabane
Zapadna Afrika:
Benin 112.620 6.787.625 60,3 Porto Novo
Burkina Faso 274.200 12.603.185 46,0 Uagadugu
Zelenortska Ostrva 4.033 408.760 101,4 Praja
Obala Slonovače 322.460 16.804.784 52,1 Abidžan, Jamusukro
Gambija 11.300 1.455.842 128,8 Bandžul
Gana 239.460 20.244.154 84,5 Akra
Gvineja 245.857 7.775.065 31,6 Konakri
Gvineja Bisao 36.120 1.345.479 37,3 Bisau
Liberija 111.370 3.288.198 29,5 Monrovija
Mali 1.240.000 11.340.480 9,1 Bamako
Mauritanija 1.030.700 2.828.858 2,7 Nuakšot
Niger 1.267.000 10.639.744 8,4 Nijamej
Nigerija 923.768 129.934.911 140,7 Abudža
Sveta Jelena (UK) 410 7.317 17,8 Džejmstaun
Senegal 196.190 10.589.571 54,0 Dakar
Sijera Leone 71.740 5.614.743 78,3 Fritaun
Togo 56.785 5.285.501 93,1 Lome
Ukupno 30.305.053 842.326.984 27,8
Istorija Uredi


Karta Afrike iz 1890. godine
Detaljnije: Istorija Afrike
Smatra se da je Afrika, kolevka čovečanstva, koju su već pre oko 3,5 miliona godina naseljavali preci današnjeg čoveka.[1][2][3]Pre oko 1,8 miliona godina napustio ju je Homo erectus koji se proširio Evropom i Azijom. Do sada najstariji sačuvani primerak to jest posmrtni ostaci modernog čoveka su otkriveni na području Etiopije, a procenjuje se da oni potiču iz 200.000 godina pre nove ere.[4][5][6] Krajem ledenog doba oko 10.500 godine p. n. e. Sahara je postala plodna ravnica u koju su se doseljavali tadašnji ljudi, ali njenim isušivanjem oko 5.000 godina p. n. e.[7] stanovništvo je bilo prisiljeno da se preseli na jug i na sever, na obale Sredozomnog mora.[8][9] Nakon isušivanja Sahare jedino plodno područje s ugodnom klimom postaje Nil (reka) koja se uspešno probija kroz Saharsku pustinju do mora. Uz njene obale nastaje prva velika civilizacija Afrike, Egipatska civilizacija, oko 5 000 godina pre nove ere.[10] Ova civilizacija koja će se uz razne političke prekide i invazije uspešno održati praktično sve do zadnjih dekada stare ere.[11][12] Ona će ostaviti za sobom piramide kao najstarije preživele ljudske spomenike, koji 4000 godina nakon izgradnje još uvek stoje i pokazuju građevinsku domišljatost tog naroda, naroda koji je isto tako izumeo pismo (oko 3300. p. n. e.) i medicinu.[13]

Između 1000 i 300 godine pre nove ere svoje kolonije u severnoj Africi grade stari Grci i Feničani, ali njena budućnost će biti određena tek rimskim osvajanjima tokom kojih su aneksirane sve tamošnje severno afričke države i civilizacije.

U 7. i 8. veku dolazi do arapskog osvajanja Afrike čime se severni deo kontinenta našao pod arapsko-islamskim uticajem. Pre početka nove ere u Nubiji se razvilo kraljevstvo Kuš, te Kraljevstvo Aksum u današnjoj Etiopiji. U zapadnoj se Africi 700. godine razvija kraljevstvo Gana koje traje do 1200. U 8. veku arapski trgovci stvaraju trgovački put preko Sahare s bogatim trgovačkim gradovima. Razmenjuju oruđe i oružje, bakar i konje za zlato, kožu i robove. Oko 1100. javlja se kraljevstvo Benin u zapadnoj Africi koje traje sve do 1897. Oko 1200. se javlja kraljevstvo Mali (traje do 1500), a 1350. kraljevstvo Songaj (koje traje do 1600). Na jugu Afrike 1270. do 1450. traje kraljevstvo Šona. Grad Timbuktu u 14. veku postaje središte trgovačkih puteva koji vode preko Sahare.


Kolonijalna podela Afrike 1914. godine
Ostala većina stanovnika Afrike južno od Sahare bila je izolovana od događaja u severnoj Africi. Bartolomeu Dias oplovljava Rt dobre nade. Evropsku ekspanziju u Africi započeli su Portugalci u 15. veku čime započinje ekonomsko iskorištavanje Afrike. Oni su zauzeli obale kraljevstva Konga i obalu istočne Afrike, te stvorili svoje kolonije u Angoli i Mozambiku. Od 17. veka Britanci su započeli osvajanje obale današnje Gane, a Francuzi su zauzeli ušće rijeke Senegal. God 1652. Svoju koloniju u Južnoj Africi, Kejptaun, stvorili su Holanđani. Već u 16. veku počinje izvoz crnog roblja u Ameriku. U 18. je veku više od 7 miliona Afrikanaca poslano u Ameriku kao roblje, što tamo dovodi do situacije da većinu u mnogim karipskim državama čine osobe koje potiču iz Afrike. Tokom 18. i 19. veka trajala su istraživanja unutrašnjosti Afrike. Britanski istraživači postepeno su otkrivali sve veća i veća područja crne Afrike. Kolonijalno osvajanje Afrike u pravom smislu ostvareno je u 19. veku. Najveće kolonijalne sila postale su Velika Britanija i Francuska, a osim njih kolonizatori su bili i Nemačka, Belgija, Italija, Portugal, Španija. Podela Afrike na kolonije službeno je prihvaćena na Berlinskom kongresu 1885.

Prvi svetski rat koji traje između 1914. i 1918. godine je pored ostalog bio i rat za kolonije pošto je jedan od zahteva članica centralnog saveza bio preraspodela kolonija, pošto su se te novostvorene države kasno pojavile na političkoj sceni da bi sudelovale u podelama 19. vijeka. Poraz Nemačke u ratu je ujedno označio podelu malenog broja njenih kolonija među pobednicima, ali to za tamošnje afričko stanovnoštvo prolazi bez ikakvog značaja. Drugi svetski rat koji se s izuzetkom severnoafričkih arapskih država/kolonija vodio izvan ovog kontinenta ipak dovodi do velikih promena. S jedne strane kod mobilizovanih afrikanaca kao i tamošnje novostvorene političke elite dolazi do nacionalnih buđenja, a s druge strane evropske kolonijalne velesile Francuska i Ujedinjeno Kraljevstvo su praktično bankrotirale, tako da na početak afričkih zahtjeva i pobuna nisu uspele da odgovore. Rezultat toga postaje dekolonizacija Afrike, to jest tamošnje kolonije postaju nezavisne iako s njihovom ekonomijom u stvarnosti i dalje upravljaju bivši kolonijalni gospodari. Tokom šezdesetih godina 20. veka te ranije kolonijalne velesile su „darovale“ svim svojim bivšim kolonijama nezavisnost tako da početkom sedamdesetih jedini kolonijalni gospodari ostaju Portugal (Angola i Mozambik) i Španija (Zapadna Afrika), koje daju nezavisnost u trenutku kada ih padaju fašistički režimi. Njihovim povlačenjem jedini kolonijalni gospodari u Africi postaju sami afrikanci, to jest Južna Afrika koja daje nezavisnost Namibiji 1990. godine i Eritreja koja se izborila za samostalnost od Etiopije 1991. godine. Trenutačno posljednja afrička kolonija je Zapadna Afrika koju nakon španskog napuštanja osvaja, a ubrzo potom i masovno naseljava Maroko.

Politika

Ekonomija

Demografija Uredi

Detaljnije: Demografija Afrike
Približno 80% Afrikanaca živi južno od pustinje Sahara. Domorodačko stanovništvo podsaharskih zemalja je uglavnom crnačko. Postoje brojne varijacije fizičkih odlika među crnačkim stanovništvom, a najuopštenija podela je na tip Masaji koji su poznati po visokoj građi i na tip Pigmeji koji su među najnižim tipovima na Zemlji.

Bantu jezici su dominantni u zapadnoj, centralnoj i južnoj Africi. U pustinji Kalahari u južnoj Africi, živi narod poznat pod imenom Bušmani.

Na severu Afrike živi brojno stanovništvo koje ne pripada crnačkoj populaciji. Narodi severne Afrike u najvećem broju govore afro-azijskim jezicima. U ove narode spadaju i drevni Egipćani, Berberi, Nubijci koji su proširili civilizaciju iz severne Afrike po antičkom svetu. U 600. godini, Arapi muslimani su sa istoka prešli u Afriku i osvojili čitav region. Berberi su ostali u manjini u Maroku i Alžiru, dok jedan broj Berbera živi i u Tunisu i Libiji. Tuarezi i drugi nomadski narodi su većinsko stanovništvo u saharskim državama.

Narodi poput Etiopljana i Somalijaca se najčešće smatraju crncima, ali istorijski gledano oni su mešanog porekla, i vezani su i za severnoafričku i za podsaharsku kulturu.

Neki delovi istočne Afrike, a naročito ostrvo Zanzibar su prihvatili Arapske i muslimanske doseljenike i trgovce u srednjem veku. Od početka šesnaestog veka Evropljani kao što su Portugalci i Holanđani formirali su trgovačke stanice i utvrđenja duž zapadne i južne obale Afrike. Velik broj Holanđana, Francuza i Nemaca su naselili današnju Južnu Afriku. Njihovi potomci, Afrikaneri, su najveća belačka populacija u Južnoj Africi.

Približno 20% Afrikanaca su pripadnici urođeničkih afričkih religija. Mali broj Afrikanaca poštuje Jevrejsku tradiciju, dok su u najvećem broju hrišćani i muslimani.

Jezici Uredi


Karta Afrike sa jezičkim grupama
Detaljnije: Afrički jezici
Postoje četiri grupe jezika koje pripadaju Africi.

Afro-azijski jezici kao što su berberski i semitski jezici
Niger-kongoanski jezici najveća podgrupa su bantu jezici među kojima je i svahili
Kojsanski jezici Bušmana i Hotentota
Nilo-saharski jezici u ovu grupu spada jezik naroda Masai
Engleski, francuski i portugalski jezik su zvanični jezici u nekim državama.

Kultura Uredi

Detaljnije: Afrička kultura
Mnoge severne države od Egipta do Maroka se smatraju delom arapske kulture. Južno od Sahare postoji velik broj kulturnih područja, od kojih su neki veoma mali. Veliki deo tih kultura se može smatrati delom Bantu kulture.

Spisak afričkih pisaca
Afrička umetnost
Afrički film
Religija Uredi

U Africi postoji mnogo rasprostranjenih religija. Islam 45% i hrišćanstvo 40% su najraširenije religije u velikom broju država dok druge države imaju lokalne religije koje su tradicija pojedinih plemena.