Tip: Plakat
Tema: Sport

Originalni plakat na crvenom papiru — II. Češko sokolsko veče, Beogradsko gimnastičko društvo SOKO, 1908. godina (dva komada).

Izuzetno redak originalni plakat iz 1908. godine, štampan u Beogradu na crvenom tanjem papiru, za najavu II Češkog sokolskog veča koje je priredilo Beogradsko gimnastičko društvo “SOKO” povodom oslobođenja 1908. godine. Manifestacija je održana u dvorani Češkog Sokolskog doma u Bosanskoj ulici br. 32, sa programom gimnastičkih i umetničkih tačaka, prema tekstu na plakatu.

Plakat je bogato tipografski oblikovan, sa ilustracijama gimnastičara i sokolskih motiva (discipline, parade, vežbe), karakterističnim za umetničko i patriotsko oblikovanje sokolskih štampanih materijala s početka 20. veka. Na dnu je oznaka Telegram na oglatu zavez — što označava način objave i distribucije.

Štampan je ćirilicom, u više veličina slova, sa zadržanim izrazima tipičnim za predvelikosrpski period. Na poleđini su vidljivi tragovi starog slaganja i oštećenja, ali tekst je u većem delu čitljiv.

Godina i poreklo:
- Beograd, 1908.
- Štampan verovatno u nekoj od tada aktivnih beogradskih štamparija koje su radile plakate za gimnastička i kulturna društva (npr. štamparija Save Petrovića ili Državna štamparija).

Materijal i dimenzije:
- Tanki crveni novinski papir (sličan litografskom), dimenzije približno 60 × 90 cm.
- Tekst crne boje, jednostrana štampa.

Stanje:
Papir je fragilan, sa vidljivim naborima, delimičnim cepanjem po ivicama i manjim gubicima dela teksta, ali ukupni vizuelni utisak i istorijska čitljivost su očuvani. Bez rekonstrukcija. Autentičan primerak. Jedan primerak je pocepan po sredini.

Istorijski značaj:
Ovaj plakat svedoči o delovanju Sokolskog pokreta u Srbiji i njegovim vezama sa češkim sokolstvom početkom 20. veka. Godina 1908. posebno je značajna jer se tada obeležavalo 100 godina od rođenja velikog češkog preporoditelja Miroslava Tyrša i jačale su veze između slovenskih naroda kroz telesnu kulturu i patriotsko jedinstvo. Plakat je istovremeno dokument o društvenom životu Beograda uoči Prvog svetskog rata.

Raritetnost i kolekcionarska vrednost:
Izuzetno redak predmet — s obzirom na prolaznost materijala (tanki papir) i specifičan događaj, gotovo da nema sačuvanih primeraka. Plakati ovog tipa retko se pojavljuju i u muzejskim zbirkama (npr. Arhiv Jugoslavije, Istorijski arhiv Beograda).