ISBN: Ostalo
Godina izdanja: 320
Jezik: Srpski
Autor: Strani

U dobrom stanju!


Redje u ponudi!

Harald Fritzsch (rođen 10. februara 1943. u Cvikau) je teoretski fizičar koji je dao važan doprinos teoriji kvarkova, razvoju kvantne hromodinamike i velikoj standardizaciji standardnog modela elementarnih čestica.

Harald Fritzsch je sin izvođača radova Ericha Fritzsch iz predgrađa Zvickau u Reinsdorfu. Od 1957. do 1961. pohađao je srednju školu `Gerhart Hauptmann` u Zvickau, koju je diplomirao sa srednjom školom. Posle toga je od leta 1961. bio vojnik Narodne armije DDR-a u Kamenzu, gde je bio obučen kao radio-operater u vazduhoplovstvu. Studirao je fiziku od 1963. do 1968. godine u Lajpcigu.

Godine 1968. on i prijatelj su bili inicijatori rizičnog, visoko publicitetskog protesta [1] protiv rušenja 700-godišnje Crkve Pavlina. Fritzsch je zajedno sa svojim prijateljem Stefanom Velzkom u julu 1968. godine uspio odvažnim bjekstvom preko Crnog mora od bivšeg istočnog bloka do Turske. Pomoću vanbrodskog motora odvezli su se od Zlatne plaže severno od Varne do g ofneada južno od granice između Bugarske i Turske.

Nastavio je studije u Minhenu, gdje je radio sa Verner Heisenbergom, a 1971. godine pod vodstvom Heinricha Mittera sa tezom o algebarskoj strukturi promatranih u snažnoj interakciji doktorata. Godinu dana ranije, kao student doktorskih studija, proveo je šest mjeseci na Stanford Linear Accelerator Centru na Univerzitetu Stanford. Ovde je počeo da radi sa Murrai Gell-Mann-om. Po završetku doktorata, proveo je godinu dana u Evropskom istraživačkom centru CERN u Ženevi, gde je ponovo radio sa Gell-Mann. Zatim se preselio sa Gell-Mann na Kalifornijski institut za tehnologiju (Caltech) u Pasadeni.

Fritzsch i Gell-Mann su uveli kvantni broj boja 1971. godine, pri čemu se simetrija boja smatrala egzaktnom simetrijom. Uz pomoć kvantnog broja boja Gell-Mann i Fritzsch zajedno sa Villiamom Bardeen-om bili su u stanju da objasne brzinu propadanja neutralnog piona. Godinu dana kasnije, Fritzsch i Gell-Mann su predložili teoriju kalibra za jaku interakciju [3], koja se danas naziva kvantna hromodinamika i smatra se ispravnom teorijom jake interakcije. Godine 1975. Fritzsch je napisao rad sa Peterom Minkovskim, u kome je grupa SO (10) prvi put diskutovana kao simetrija Velikog ujedinjenja. Ova teorija se danas smatra standardnom teorijom velikog ujedinjenja. U teoriji SO (10), neutrini imaju masu. Otkriće oscilacija neutrina u 1998. godini pokazuje masu neutrina, u skladu sa teorijom SO (10).

Fritzsch je radio i na kompozitnim modelima za leptone i kvarkove, na masenim matricama kvarkova i leptona, na slabim raspadima teških kvarkova, na kosmologiji i na osnovnim konstantama u fizici. Godine 1979. Fritzsch je razvio teoriju masovnih matrica kvarkova i leptona u kojoj pojedini elementi nestaju (nulta tekstura). On može da izračuna uglove mešanja kao funkcije sopstvenih vrednosti mase. Rezultati mogu vrlo dobro opisati eksperimente. Od puštanja u rad akceleratora LHC čestica u CERN-u, Fritzsch je ponovo radio na `kompozitnim modelima` kvarkova, leptona i slabih bozona. Substruktura kvarkova bi uskoro trebala biti otkrivena na LHC-u ako je teorija Fritzsch-a ispravna.

Od 1977. do 1978. bio je profesor na Univerzitetu u Vupertalu. Fizičar i dobitnik Nobelove nagrade Richard Feinman posjetio je Fritzsch 1978. godine u Vuppertalu i održao kolokvijum na koji su došli slušatelji iz cijele Njemačke. Godine 1979. Fritzsch se preselio na Univerzitet u Bernu. Od 1980. Fritzsch je profesor na Univerzitetu Ludvig-Makimilians u Minhenu. Fritzsch je punopravni član Berlin-Brandenburg akademije nauka. Fritzsch često radi u CERN-u u Ženevi i na DESI-u u Hamburgu. Počeo je od juna 2008. godine. Od tada radi uglavnom u inostranstvu (SAD, Australija, Kina, Japan, Južna Afrika, Singapur). [4]

Fritzsch je član Gesellschaft Deutscher Naturforscher und Arzte (GDNA). 2003. i 2004. bio je predsjednik ovog društva i vodio veliku GDNA-konferenciju u Passauu. Fritzsch je počasni član Paulinerverein u Lajpcigu, koji je posvećen rekonstrukciji Paulinerkirche. Od 1998. godine zajedno sa Villibaldom Plessasom organizuje konferenciju o kvantnoj hromodinamici i standardnom modelu fizike elementarnih čestica, koja se od tada održava sedam puta u Obervolzu u Štajerskoj. U februaru 2010. Fritzsch je vodio veliku međunarodnu konferenciju na Tehnološkom univerzitetu Naniang u Singapuru povodom 80. rođendana Murrai Gell-Manna. Fritzsch je organizovao Međunarodnu konferenciju o masivnim neutrinima koja se održala u Singapuru u februaru 2015. godine, Međunarodnoj konferenciji o novoj fizici na `Velikom hadronskom sudaraču` (Singapur, mart 2016.), Konferenciji o kosmologiji i gravitacionim talasima u Singapuru (februar 2017.) Konferencija o fizici i kosmologiji čestica u Singapuru (mart 2018).

Njegovi doktorski studenti su Dieter Lust, Ulrich Baur i Marcus Hutter.

Deluj kao publicista
Harald Fritzsch je takođe napravio ime za sebe kao autor popularnih naučnih knjiga. [6] Njegova knjiga `Kvarci`, objavljena u Minhenu 1980. godine, prevedena je na više od 20 jezika. Njegova knjiga o kosmologiji `Od velikog praska do raspada` takođe je bila uspešna.

Sredinom osamdesetih Fritzsch je producirao šestostruku televizijsku seriju `Mikrokosmos` o VDR-u u Kelnu, koja je više puta prikazana u trećim programima nemačkih televizijskih stanica.

Godine 1990. objavio je prvo izdanje svoje autobiografske knjige `Flucht aus Leipzig`, u kojoj opisuje svoj otpor režimu SED-a i kasniji let na Zapad 1968. godine. Knjiga je objavljena 2008. godine od strane Vorld Scientific na engleskom jeziku pod naslovom `Escape from Leipzig`.

U svojim knjigama, objavljenim od 1992. godine, Fritzsch je izabrao retku prezentaciju znanja: Isaac Nevton, Albert Einstein i fiktivni savremeni fizičar Adrian Haller raspravljaju o teškim fizičkim temama. U svojoj knjizi `Formula menja svet`, Njutn, Ajnštajn i Haler razgovaraju o specijalnoj teoriji relativnosti Alberta Ajnštajna. Knjiga `Bent Space-Time` razmatra Ajnštajnovu teoriju opšte relativnosti. Knjiga `Apsolutno nepromenljiva` posvećena je osnovnim konstantama prirode. U knjizi `Grešite, Ajnštajn!` Opisane su rasprave između Alberta Ajnštajna, Ričarda Fejnmana, Adrijana Halera, Vernera Hajzenberga i Isaka Njutna o kvantnoj fizici. U svojoj fiktivnoj knjizi `Elementarne čestice` Fritzsch opisuje današnji standardni model fizike čestica. Knjiga `Mikrokosmos` opisuje diskusije između Alberta Ajnštajna, Murraija Gell-Manna, Adrian Hallera i Isaaca Nevtona o modernoj fizici čestica u kosmologiji. Fritzsch je 2015. objavio udžbenik `Teorija kvantnog polja` na Springer-Verlag-u.

Nagrade
Za svoju uspješnu seriju knjiga Fritzsch 1994. godine nagrađen je medaljom za znanstveno novinarstvo Njemačkog fizičkog društva. Diracova medalja Univerziteta u Novom Južnom Velsu u Australiji dodeljena je Fritzschu 2008. godine. Univerzitet u Lajpcigu dodijelio mu je počasni doktorat 16. maja 2013. godine.