ISBN: Ostalo
Godina izdanja: 1987
Autor: Domaći
Jezik: Srpski

Autor - osoba Šerbedžija, Rade, 1946- = Šerbedžija, Rade, 1946-
Naslov Promjenljivi / Rade Šerbedžija ; [ilustracije Ljuba Popović ; fotografije Enes Midžić, Aleksandar Sedlak]
Vrsta građe knjiga
Jezik srpski
Godina 1987
Izdavanje i proizvodnja Subotica : `Subotičke novine`, 1987 (Subotica : Minerva)
Fizički opis 68 str. : ilustr. ; 24 cm
Drugi autori - osoba Popović, Ljuba, 1934-2016 = Popović, Ljuba, 1934-2016
Midžić, Enes
Sedlak, Aleksandar
Zbirka ǂEdicija ǂOsvit
(Broš.)

Sin svog nevremena
Pjesnik se imenuje: on je Promjenljivi! Time ova zbirka već od prvih stranica ima značajni identitet: onaj koji govori zna (ili pretpostavlja) kako se zove ili kako hoće da ga zovu. Postupak i stav posve neuobičajen: pjesnik se kod nas inače skriva iza obrazine apstraktnog, odnosno ne ličnog, što će reći da nalazi alibi u općim mjestima sentimenta ili misaonosti. Ovdje to nije slučaj: Rade Šerbedžija od prve nastupa kao imenovani subjekt pjesme i kao njen autor. On izmješta svoju (glumačku) osobnost u ono što se mijenja: on se transcendira, ne samo kao pjesnik. Pjevač „traži svoj izgubljeni prostor“, ali i presvlači svoju kožu poput zmije. On je - Promjenljivi! Ta će se tema trajno vraćati u ovim iznenađujućim stihovima. R. Šerbedžije, posebno u ciklusu „Psiha“. Jer, Promjenljivi je onaj koji ima masku i koji zna kada je i kako i zašto skinuti. Ali, ispod maske koju glumac skida na kraju predstave preostaje još ona (da li jedina?) koju on nosi kao „privatna“ osoba. A da li glumac uopće ima svoju .privatnosti, to je pitanje koje se ne može izbjeći povodom autora ove zbirke? Nisu li u njemu tisuće tuđih riječi i emocija, nije li on prožet riječju i dušom onih čije stihove interpretira. Utoliko je važnije biti Promjenljivi, kazuje ovdje R. Šerbedžija.
No, to nije „promjenljivost“ nekoga koji bi se na silu htio otrgnuti rutini svakidašnje profesije. Da je samo lako, ne bi Šerbedžija svlačio masku kao рo uobičajenom „šminkanju“ nakon svake predstave, trudeći se da se predstavi kao netko drugi, tj. kao onaj koji zapravo jeste. Takva teatralna gesta strana je Promjenljivome, jer on sumnja da su ispod (njegove) kazališne krinke i sve ostale maske čvrsto srasle. – Igor Mandić


Rade Šerbedžija (Bunić kraj Titove Korenice, 27. VII. 1946), jugoslavenski, srpski i hrvatski filmski, televizijski i pozorišni glumac, pjesnik i muzičar, koji je ostvario i zapažene uloge u hollywoodskim produkacijama.
Rođen je u mjestu Bunić kod Korenice u Hrvatskoj, 27. juli 1946. godine u srpskoj porodici, Rade Šerbedžija je suprug Lenke Udovički, s kojom ima kćeri Ninu, Milicu Almu, Vanju. Iz prvog braka ima ćerku Luciju te sina Danila.
Diplomirao 1969. na Akademiji za pozorište, film i televiziju u Zagrebu, nakon čega je ubrzo angažiran u zagrebačkomu Dramskom kazalištu „Gavella“. Nakon toga naizmjenično radi kao slobodni umjetnik, s angažmanom u HNK Zagreb, te ponovno u „Gavelli“. Nadaren, iznimne glumačke tehnike, glumac i racija i temperamenta, sugestivan, vrsne dikcije, s lakoćom izvodeći i fizički najteže scene, pokazao se podjednako uvjerljiv u ulogama klasičnog (npr. Shakespeareovi Hamlet i Richard III) i modernog repertoara (npr. Ibsenov Peer Gynt) - u raznim žanrovima, i u pozitivnim i u negativnim likovima. Dobitnik je mnogih priznanja (triput nagrađen na Sterijinom pozorju, Nagrada „Vladimir Nazor“, Nagrada „Dubravko Dujšin“, Nagrada „Orlando“ na Dubrovačkim ljetnim igrama). Na filmu debitira sporednom ulogom u Iluziji (1967.) K. Papića, dok prvu glavnu - mladića na životnoj prekretnici - tumači u Gravitaciji ili fantastičnoj mladosti činovnika Borisa Horvata (1968.) B. Ivande.
Otada sve češće nastupa u glavnim ulogama dobivajući popularnost i ulazeći u krug najrespektiranijih jugoslavenskih glumaca – u filmovima raspona od ratnih drama do savremene tematike. Tako su početkom 70-ih godina zapažene njegove uloge komunističkog aktivista dezorijentiranog u privatnom životu u Crvenom klasju (1970.) Ž. Pavlovića i seoskog mladića suočenog s nepravdom u Predstavi Hamleta u selu Mrduša Donja (1973.) Krste Papića. U to vrijeme ističe se i u filmovima koji kritički oslikavaju jugoslavensku suvremenost: kao kompozitor kod kojeg prevladava karijerizam (što potvrđuje njegovu sposobnost karakterizacije moralno ambivalentnih osoba) u filmu Bravo maestro (1978.) Rajka Grlića (Zlatna arena u Puli) i u naslovnoj ulozi u Novinaru (1979.) Fadila Hadžića.
Najuspješnija filmska godina za Šerbedžiju je vjerovatno bila 1986. kada sa dvije uloge u filmovima dobivaju titulu najuspješnijih na pulskom festivalu: revolucionara koji se ne snalazi u poratnom vremenu u „Večernjim zvonima“ Lordana Zafranovića (Zlatna arena) i radnika ogorčenog siromaštvom i životnim nedaćama u „Snu o ruži“ Z. Tadića (Velika povelja u Nišu). Velikog radnog potencijala, s uspjehom glumi i na televiziji: u tv-serijama „U registraturi“, Nikola Tesla (u naslovnoj ulozi), Prosjaci i sinovi i Bombaški proces (kao Josip Broz Tito). Godine 1982. dobio je godišnju nagradu australske televizije Sammy za glavnu ulogu u australskoj televizijskoj ekranizaciji drame Oslobođenje Skoplja D. Jovanovića. Objavio je 2 zbirke pjesama: Promjenljivi i Crno, crveno. Bio je predavač scenskog govora i glume na Akademiji za pozorište, film i televiziju u Zagrebu te kao izvanredni profesor glume na Akademiji umetnosti u Novom Sadu. Godine 1992. kao disident hrvatskog nacionalističkog režima odlazi u Maribor pa u svijet gdje se također probio kako sjajan glumac. Unatoč tome što je već glumio u 80-ak filmova distribuiranih uglavnom na području Jugoslavije, proboj u svjetske vode zadobio je filmom „Hanna`s War“ (1988) te filmom „Before the Rain“ (1994.) Milče Mančevskog. Godine 1996, Šerbedžija je igrao oca izbjeglice u filmu „Belma“ te novozelandskog imigranta u filmu „Broken English“. Zatim su uslijedile uloge u vodećim hollywoodskim filmskim ostvarenjima u filmovima „Space Cowboys“, „Mission: Impossible 2“, „Mighty Joe Young“, „Snatch“, itd.
Rade je poznat i po čitanju poezije te pozorišnim predstavama. Pokrenuo je i novi teatar „Ullysses“ u Puli koji je premijeru doživio s predstavom „Kralj Lear“ na Brionima pod režiserskom palicom njegove supruge Lenke. U Rijeci na Akademiji primijenjenih umjetnosti pokreće i vodi studij glume.
Radi s mnogim velikim imenima, a s nekima od njih kao što je Vanessa Redgrave, Phillip Noyce ili Tom Cruise. Radio je i sa slavnim Stanleyom Kubrickom te Clintom Eastwoodom no Rade je ostao dosljedan sebi izjavama kako su „dobri režiseri jednako dobri svugdje na svijetu, a glumci se prepoznaju već pri prvom pogledu“ sjećajući se glumaca s naših prostora kao što su Inge Apelt ili Miodrag Krivokapić. Uz porodicu Šovagović, Šerbedžija sa svojom djecom iz prvog braka, Danilom koji studira film u Americi i Lucijom, dobitnicom Zlatne arene za ulogu u filmu „Polagana predaja“, na dobrom putu ostvariti još jednu jaku „porodičnu manufakturu“ na ovim prostorima.

Filmografija
Prije 1980.
Novinar (1979)
Usijanje (1979) .... Tomo
Živi bili pa vidjeli (1979)
Povratak (1979)
Bombaški proces (1978) (TV) .... Josip Broz
Bravo maestro (1978)
Hajka (1977) .... Lado
Nikola Tesla (1977) (mini) TV serija
U registraturi (1976) TV serija .... Ivica Kičmanović
Pesma (1975) (mini) TV serija
Nocturno (1974) .... Lucio
Obešenjak (1974) (TV)
Užička republika (1974)
Predstava Hamleta u selu Mrduša Donja (1974)
Begunec (1973) .... Ivan
Živjeti od ljubavi (1973) .... Davor
Obraz uz obraz (1972) (mini) TV serija
Poslijepodne jednog fazana (1972.)
Zvezde su oči ratnika (1972.) ... učitelj
Prosjaci i sinovi (1971.) (mini) TV Serija .... Matan Potrka
Putovanje na mjesto nesreće (1971.) .... Vlatko
U gori raste zelen bor (1971.)
Rdeče klasje (1971,)
Idu dani (1970.)
Papagaj (1970.) (TV) .... Mladić
Dio è con noi (1969.)
Sedmina - pozdravi Mariju (1969) .... Niko
Gravitacija ili fantastična mladost činovnika Borisa Horvata (1968)
Osveta (1968.)
Crne ptice (1967.)
Iluzija (1967.)
Od 1980. do 1990.
Gospođica (1980.)
Duvanski put (1980.) (mini) TV Serija
Variola vera (1981) .... Doktor Grujić
Tuga (1981) (TV)
Nepokoreni grad (1981) (mini) TV serija
Banović Strahinja (1981) .... Abdulah
Kiklop (1982) .... Ugo
13. jul (1982) .... Kapetan Mitrović
Noć poslije smrti (1983)
Zadah tela (1983) .... Pančo Vila
Pejzaži u magli (1984) .... Lelin otac
Una (1984) .... Profesor Mišel Babić
U raljama života (1984) .... Intelektualac
Štefica Cvek u raljama Života (1984) (mini) TV serija
Horvatov izbor (1985) .... Krešimir Horvat
Život je lep (1985) .... Harmonikaš
Večernja zvona (1986) .... Tomislav K. Burbonski
San o ruži (1986) .... Valent
Putovanje u Vučjak (1986.) TV serija .... Krešimir Horvat
Miss (1986.)
Days to Remember – Die Verliebten, (1987)
Osuđeni (1987.)
Hudodelci (1987) .... Raka
Manifesto (1988.) .... Emile
Hanna`s War (1988) .... Captain Ivan
Večernja zvona (1988) (mini) TV serija.... Tomislav Kovač
Povratak Arsena Lupena (1989.) TV serija .... Herlok Šolms
Čovjek koji je volio sprovode (1989.)
Od 1990. do 2000.
Stigmata (1999) .... Marion Petrocelli
Dolce rumore della vita, Il (1999.) .... Bruno Maier
Oči širom zatvorene (1999.) .... Milich
Mare largo (1998.) .... François Riffaud
Veliki Joe Young (1998) .... Andrei Strasser
Prague Duet (1998) .... Jiri Kolmar
Polish Wedding (1998) .... Roman
Tregua, La (1997) .... The Greek
Svetac (1997.) .... Ivan Tretiak
Memento (1996) .... The Officer
Nečista krv (1996) .... Marko
Broken English (1996) .... Ivan
Belma (1995) .... Josip Papac
Two Deaths (1995) .... Colonel George Lapadus
Magareće godine (1994) .... Narator
Before the Rain (1994) .... Aleksander
Urnebesna tragedija (1994) .... Kosta
Kontesa Dora (1993.) .... Karlo Armano
Dezerter (1992.)
Karneval, anđeo i prah (1990.)
Od 2000.
U zemlji krvi i meda - general VRS-a
Batman: početak (2005.) .... Beskućnik
Bela ptica (2005.)
Go West (2004.)
The Keeper (2004.) .... Imam Muaffak
Euro Trip (2004.) .... Tibor
Hermano (2003.) .... Carlos Avileda
Ilaria Alpi (2002.) .... Miran Hrovatin
Mirni Amerikanac (2002.) .... Inspector Vigot
Quicksand (2001.) .... Oleg Butraskaya
South Pacific (2001.) .... Emile de Becque
Je li jasno prijatelju? (2000.) .... Milan Rajić
Zdrpi i briši (2000.) .... Boris `The Blade` Jurinov
Svemirski kauboji (2000.) .... General Vostov
Nemoguća misija 2 (2000.) .... Dr. Nekorvič
MG100 (N)