Godina izdanja: 2018
ISBN: 978-86-7478-482-2
Jezik: Srpski
Autor: Strani

REDŽ GRANT
DALIBOR DENDA

PRVI SVETSKI RAT - veliki ilustrovani vodič: od Sarajeva do Versaja

Predgovor - Ričard Overi

Prevod - Uroš Milivojević, Romina Jovanović, Bojana Vujanović, Bojana Jovanović, Kristina Artuković

Izdavač - Data status, Beograd

Godina - 2018

382 strana

31 cm

ISBN - 978-86-7478-482-2

Povez - Tvrd

Stanje - Kao na slici, OMOT JE MALO OŠTEĆEN, tekst bez podvlačenja



SADRŽAJ:
ZAVAĐEN KONTINENT 1870-1914.
Uvod
Hronogija

Evropa u zenitu
Moć i prosperitet Evrope, politički sistemi evropskih država i imperije. Mreža saveza između velikih sila

Krize i sukobi
Napetost između suparničkih evropskih sila
Prva i Druga marokanska kriza
Austrougarska aneksija Bosne i Hercegovine
Slovenski nacionalizam i balkanski ratovi

KAJZER VILHELM II
RATNE PRIPREME
Vojske velikih evropskih sila pripremaju se za rat. Nemački Šlifenov plan
Neodlučnost Britanije. Francuska vera u ofanzivu

RAZVOJ VOJNE TEHNOLOGIJE

PUŠKE
SARAJEVSKI ATENTAT
Atentat na austrougarskog prestolonaslednika nadvojvodu Franca Ferdinanda, koji je izvršio bosanski Srbin Gavrilo Princip u Sarajevu
Reakcije Austrougarske i Nemačke

Put u rat
Austrougarska objavljuje rat Srbiji
Nemačka objavljuje rat Rusiji i Francuskoj
Britanija ulazi u rat radi odbrane neutralnosti Belgije

Zbijanje redova
Političke i društvene interesne grupe u ratom zahvaćenim zemljama podržavaju ulazak u rat
Glasovi protiv sukoba brzo su ucutkani

OBJAVA RATA
RAT NE PRESTAJE NI POSLE BOŽIĆA DECEMBRA 1914.
Uvod
Hronogija
Invazija na Belgiju
Belgijske trupe se bore protiv nemačke vojske da bi odbranile nezavisnost zemlje. Nemačka vrši pokolj i surova razaranja

Francuska ofanziva
Francuske snage izvode napade u Alzasu, Loreni i Ardenima. Nemačka pokreće uspešne protivofanzive. Francuzi na kraju zaustavljaju Nemce ispred Nansija

Britanci kreću u akciju
Dolazak Britanskih ekspedicionih snaga (BEF)
u Francusku. Bitke kod Monsa i Le Katoa
Britanci se povlače iz Belgije

BITKA KOD MONSA

ARTILJERIJA
Veliko povlačenje
Nemačka vojska goni francuske i britanske trupe. Pariz je u opasnosti. Francuska planira protivudar

Bitka na Marni
Francuzi i Britanci okončavaju povlačenje i kreću u protivnapad. Nemačka je primorana da se brani i njene nade u brzu pobedu propadaju

ŽOZEF ŽOFR
Trka ka moru
Savezničko napredovanje sa Marne zaustavljeno je na reci Eni, Manevarski rat nastavlja dalje na severu. Nemci zaustavljaju
Belgijance u bici na Izeru

Borba do pat-pozicije
Prva bitka kod Ipra u Flandriji. Kraj manevarske faze rata. Duž čitavog Zapadnog fronta iskopani su rovovi.

BOŽIĆNO PRIMIRJE
Bitka kod Tanenberga
Ruska vojska upada u Istočnu Prusku
Nemačke snage su do nogu potukle Ruse kod Tanenberga. Nemački komandanti Hindenburg i Ludendorf postaju nacionalni heroji

PAUL FON HINDENBURG
Neuspesi Austrougarske
Rusija izvodi uspešne napade u Galiciji
Srpska vojska odbija austrougarsku invaziju

Bitka za Poljsku
Nemačka pokreće ofanzivne operacije protiv Rusije u Poljskoj kao znak podrške Austrougarskoj. Nakon nerešene bitke kod Loda, obe strane se pripremaju za zimu

KONJICA
Turska ulazi u rat
Osmansko carstvo se pridružuje Nemačkoj i Austrougarskoj. Britanci zauzimaju Basru i uspešno brane Suecki kanal. Turska napada Rusiju u Zakavkazju

Diverzije u Africi
Saveznici napadaju nemačke kolonije i zauzimaju Togoland, Kamerun i Jugozapadnu Afriku. Britanci gube bitku kod Tange Borbas nastavlja u Istočnoj Africi.

Sukob na moru
Britanska pomorska blokada Nemačke
Pretnju savezničkim brodovima predstavljaju mine i podmornice. Britanska pobeda kod Helgolandskog zaliva

RATNI BRODOVI NA MORE
Koronel i Folklandi
Savezničkoj trgovini prete nemačke krštariće Bitke kod Koronela i Folklandskih ostrva u južnom Atlantiku. Britanska Kraljevska mornarica potapa Nemačku istočnoazijsku eskadru

Rat na Istoku
Japan objavljuje rat Nemačkoj i zauzima Ćingdao (Cingtao). Novi Zeland zauzima Samou, a Australija okupira Kajzer-Vilhelmsland
Kina pomaže Saveznicima u ratnim naporima

PAT-POZICIJA 1915.
Uvod
Hronogija
Mobilizacija resursa
Zaraćene strane teže efikasnom korišćenju resursa i maksimalizaciji proizvodnje ratnih rezervi. Sve veće zapošljavanje žena u mnogim zemljama. Ratno profiterstvo

ROVOVSKI RAT

ŽIVOT U ROVOVIMA
Neuspeh na Zapadnom frontu
Saveznici pokreću skupe ofanzive u Šampanji i kod Nev Sapela. Nemacka odbrana odoleva

OPREMA ZA ROVOVSKU BORBU
Druga bitka kod Ipra
Nemci napadaju kod Ipra. Gas hlor širi paniku među Saveznicima. Nemačka ostvaruje neznatne dobitke pre stabilizacije fronta

HEMIJSKI RAT
Italija ulazi u rat
U želji da stekne nove teritorije, Italija se pridružuje Saveznicima i objavljuje rat Austrougarskoj. Pokreće prvu ofanzivu na Soči, ali zauzima samo malu oblast

ANZAK TRUPE
Dardanelska operacija
Pokušaj Saveznika da zauzmu moreuz Dardaneli. Britanci se zajedno sa jedinicama Komonvelta iskrcavaju na poluostrvu Galipolje. Turska odbija napad Saveznika

BITKA KOD LON PAJNA
Masakr nad Jermenima
Deportacija i pokolj Jermena koji su živeli u Osmanskom carstvu. Rat između ruskih i turskih snaga na Kavkaskom frontu

U SLUŽBI IMPERIJE

KOLONIJALNE TRUPE
Preokret u Mesopotamiji
Britanske indijske trupe napreduju iz Basre ka Bagdadu. Predaju se Turcima u Kut el-Amari

Bitka kod Doger Banka
Pomorska bitka Britanaca i Nemaca u Severnom moru. Nemačke bojne krstarice za dlaku izbegavaju veliki poraz

Potapanje Luzitanije
Nemačke podmornice započinju napad na trgovačke brodove u blizini britanske obale
Potapanje prekookeanskog linijskog broda Luzitanija izaziva gnev u SAD

RATNI PLAKATI
Amerika i evropski rat
Predsednik Vudro Vilson proglašava neutralnost SAD. Gnev Amerike zbog nemačke agresije Američka ekonomska podrška. Pokret spremnosti za rat

Napadi cepelinima
Nemačka bombarduje London, Pariz i druge gradove. Upotreba lovačke avijacije za odbranu

Operacije na Istočnom frontu
Austro-nemačka Ofanziva Gorlice-Tarnov. Nemačke snage napreduju preko Poljske. Ruska vojska započinje Veliko povlačenje

ŽIVOTINJE U RATU

MITRALJEZI
Udes Srbije
Austrougarska, bugarska i nemačka vojska okupiraju Srbiju. Krf postaje sedište srpske vlade u egzilu

Ofanziva Artoa-Los
Jesenja ofanziva Saveznika u Šampanji i Artoi. Nemačka odbrambena taktika. Teški gubici na obe strane

IZVIĐANJE I SREDSTVA VEZE

GODINA BITAKA 1916.
Uvod
Hronogija
Pat-pozicija
Zaraćene strane u potrazi za strategijama za okončanje rata. Mirovna nota američkog predsednika Vudroa Vilsona
Nove ofanzive

Nemačka ofanziva na Verden
Jedna od najkrvavijih bitaka u ratu. General Filip Peten preuzima francusku odbranu
Početni uspeh Nemaca pretvara se u zastoj

VERDEN

FILIP PETEN
Francuski protivnapad kod Verdena Nemačke i francuske armije ostaju zaglavljene u bici
Borbe lovačkih aviona
Defanzivna pobeda Francuza.

FOR DUOMON
Uskršnji ustanak
Gušenje oružane pobune protiv britanske vladavine u Irskoj. Smrtna kazna za učesnike

RAD OBAVEŠTAJNIH SLUŽBI I ŠPIJUNAŽA
Slovenski nacionalizam
Pokoreni slovenski narodi u Austrougarskoj, Nemačkoj i Rusiji traže nezavisnost

Bitka kod Jilanda
Neodlučan sukob između britanske i nemačke flote u Severnom moru

NA BRODU SMS DERFLINGER
Brusilovljeva ofanziva
Najuspešnija operacija Rusije u ratu
Austrougarske snage odbačene su duž cele linije fronta

Kičenerove armije
Britanija stvara novu vojsku pozivanjem dobrovoljaca. Stvaranje drugarskih bataljona
Pritisak na javnost radi pridruživanje vojsci

DAGLAS HEJG
Ofanziva na Somi
Britanija i Francuska započinju udruženi napad na Somi, koji rezultira najvećim brojem poginulih tokom jednog dana borbe u vojnoj istoriji Britanije

PRVI DAN BITKE NA SOMI
Iznurivanje na Somi
Nedostatak odlučujućih britanskih proboja prouzrokuje velike gubitke

MEDICINSKA NEGA
Vazdušni dvoboji i asovi
Razvoj lovačkih aviona jednoseda i vazdušne borbene taktike. Veličanje pilota ,asova`

VAZDUŠNI DVOBOJI

RATNI AVIONI
Kampanja u Rumuniji
Rumunija odlučuje da se pridruži Saveznicima. Invazija na Rumuniju pod vodstvom Nemačke

Arapski ustanak
Gerilski rat arapskih pobunjenika protiv osmanskih Turaka. Uloga britanskog obaveštajaca T. E. Lorensa.

Ratni napori
Porast ekonomskih teškoća za civile u Evropi. „Zima repe` u Nemačkoj. Krah društvenog jedinstva. Rusiji preti revolucija

DEJVID LOJD DŽORDŽ
Nemački Novi poredak Ludendorf i Hindenburg kontrolišu nemačke ratne napore. Planovi za naseljavanje Istočne Evrope Nemcima

REVOLUCIJA I RAZOČARANJE 1917.
Uvod
Hronogija
Zbacivanje cara
Ruska Februarska revolucija i abdikacija cara
Odluka Privremene vlade da se nastavi rat
Povratak Lenjina iz egzila u Rusiju

Amerika ulazi u rat
Novi podmornički napadi i otkrivanje plana invazije na SAD iz Meksika. Američki predsednik Vudro Vilson objavljuje rat Nemačkoj

VUDRO VILSON
Organizovanje Amerike za rat
Sjedinjene Države stvaraju masovnu vojsku
Uvodi se vojna obaveza. Nezabeležena intervencija države u privredi

Mirovne inicijative i ratni ciljevi
Jačanje antiratnih snaga u zemljama učesnicama rata. Vilsonovih Četrnaest tačaka i izjava o savezničkim ratnim ciljevima. Nemački planovi za dominaciju Evropom

Napadi podmornicama
Nemački neograničeni podmornički rat protiv savezničkih trgovačkih brodova
Upotreba konvoja, mreža i mina

ERIH LUDENDORF
Nivelova ofanziva
Francuski napad ne uspeva da probije nemačku odbrambenu liniju. Moral francuskih vojnika opada. Masovne pobune potresaju francusku vojsku

Bitka kod Arasa
Britanci započinju napad na Aras da bi podržali Nivelovu ofanzivu. Kanadani osvajaju greben kod Vimija

GRANATE

KANAĐANI U RATU
Ofanziva nemačkih bombardera
Veliki, teški bombarderi napadaju britanske civile gradove. Posledice po civile

Ofanziva Kerenskog
Poslednja ruska ofanziva u ratu. Raspad ruske vojske

REVOLUCIONARNA ARMIJA
Mesenski greben
Britanci detoniraju mine ispod nemačkih položaja i zauzimaju Mesenski greben

Treća bitka kod Ipra
Velika britanska ofanziva zaglavljena u blatu Flandrije

PAŠENDAL
Italijanska katastrofa kod Kobarida
Napad austrijsko-nemačkih snaga primorava italijansku vojsku na povlačenje
Događaji na domaćem frontu u Italiji

Izneverena očekivanja kod Kambrea
Britanska ofanziva protiv nemačke
Hindenburgove linije. Predvođena tenkovima operacija ostvaruje kratkotrajan uspeh

TENKOVSKI RAT
Oktobarska revolucija
Revolucionarna boljševička partija osvaja vlast u Rusiji. Nova, boljševička vlada traži primirje sa Centralnim silama

Gerilski rat u istočnoj Africi
Nemačke kolonijalne trupe izvode niz napad na Britance. Uticaj na lokalno afričko stanovništvo

Pomorski rat na Sredozemlju
Saveznička intervencija u Grčkoj
Japanska pomoć savezničkim trgovačkim brodovima u borbi protiv podmornica
Italijanski napadi na austrougarsku mornaricu

Od Gaze do Jerusalima
Britanija i snage Komonvelta, uz pomoć arapskih saveznika, uspešno sprovode kampanju protiv Turaka u Palestini

BELEŽENJE RATA

POBEDA I PORAZ 1918.
Uvod
Hronogija
Na domaćim frontovima
Vlade pokušavaju da podignu moral civilima u sukobljenim zemljama Štednja, štrajkovi i pad životnog standarda

GLAD NA DOMAĆEM FRONTU
Preobražaj rovovskog rata
Novi pronalasci pomeraju rovovski rat s mrtve tačke. Nemci razvijaju infiltracionu taktiku Upotreba jurišne avijacije
Veća koordinacija izmedu pešadije i artiljerije

OPREMA PRIPADNIKA JURIŠNIH JEDINICA
Nemačka pobeda na istoku
Boljševici i Nemci potpisuju Brestlitovski mir, okončavajući neprijateljstvo. Nemačka dobija ogromne oblasti Rusije

Ofanziva Mihael
Nemačka pokreće prvu prolećnu ofanzivu
Ludendorfovo kockanje da dobije rat pre dolaska američkih trupa

POČETAK OFANZIVE MIHAEL

Nemačka potraga za pobedom
Nemačka ofanziva se nastavlja Četvrtom bitkom kod Ipra. Britanske i portugalske trupe su pod pritiskom. Ferdinand Foš postaje vrhovni komandant savezničkih armija

Bitka kod šume Belo
Američki marinci angažovani u napadu na nemačke trupe blizu reke Marne

Druga bitka na Marni
Nemačka ofanziva na Rems je zaustavljena.
Nemačke trupe napuštaju Flandriju. Uspešna protivofanziva koju predvodi Francuska gasi nade u pobedu Nemačke

NAPAD GASOM

FERDINAND FOŠ
Prepad na Zebriž
Pokušaji Britanije da blokira kretanje podmornica iz luke Zebriž završavaju se neuspešno, ali podstiču moral civilnog stanovništva

Vrhunac vazdušnog rata
Saveznici pobeduju u borbi za vazdušnu premoč nad Zapadnim frontom. Počinje kampanja strateškog bombardovanja nemačkih industrijskih ciljeva

BORBA U VAZDUHU

MANFRED FON RIHTHOFEN
Saveznička intervencija u Rusiji
Pokušaji da se ožive ruski ratni napori protiv Nemačke rezultiraju uplitanjem savezničkih trupa u Ruski građanski rat

PISCI U RATU
Prekretnica kod Amjena
Ofanziva Britanije i Komonvelta na Amjen nanosi oštar poraz nemačkim trupama
Gubitak morala među nemačkim vojnicima

Zauzimanje izbočine kod Sen Mijela
Američka vojska prvi put ulazi u borbu
Pobeduje isturene nemačke trupe u izbočini kod Sen Mijela

Ofanziva Meze-Argon
Najveća bitka u istoriji vojske SAD. Američke i francuske trupe potiskuju Nemce preko reke Meze

DŽON PERŠING

Napad na Hindenburgovu liniju
Niz savezničkih ofanziva probija utvrdenja Hindenburgove linije

KANAL SEN KENTEN
Poraz Turske i Bugarske
Vojni porazi primoravaju nemačke saveznice da zatraže primirje sa Antantom. Nemačka nije u mogućnosti da interveniše

Pobedonosna Italija
Italijani se brane od Austrougara na reci Pijavi, a onda započinju uspešan napad na Vitorio Veneto. Slom Austrougarske

Pobuna i revolucija
Nemačka traži primirje. Pobuna nemackih mornara u Kilu. Kajzerova abdikacija Nemačka postajė rėpublika

Mirovni sporazum
Nakon više od četiri godine, borbama je došao kraj. Poslednji trzaji rata, Reakcije javnosti na vesti

PROSLAVE

POSLEDICE 1919-1923.
Uvod
Hronogija

Razoren svet
Stravičan broj žrtava. Neuhranjenost, epidemija španskog gripa i siromaštvo
Porast krajnjeg nacionalizma i novi sukobi

Pariska mirovna konferencija
Pokušaji uspostavljanja trajnog mira
Suprotstavljeni zahtevi državnih delegacija
Stvaranje Lige naroda

ŽORŽ KLEMANSO
Versajski mir
Saveznici nameću mirovni sporazum Nemcima. Nemci ga smatraju nepravednim

POTPISIVANJE VERSAJSKOG MIRA
Posleratni sukobi
Pobeda Crvene armije u Ruskom građanskom ratu. Nasilje u Irskoj. Uspon fašizma
Grčko-turski rat

Ne ponovilo se!
Žal za izginulima. Izolacionizam i pacifizam u posleratnom svetu

SPOMENIK POGINULIMA
In memoriam
Registar ključnih poprišta borbi u Prvom svetskom ratu, grobalja, memorijala i muzeja, za svaku zemlju

SRBIJA 1914-1918.
Srbija u ratu 1914. godine
Srbija uspešno odbija sve austrougarske napade. Ugled srpske vojske raste

Epidemija pegavog tifusa u Srbiji 1914-1915. godine
Zaustavljena je posle pet meseci, ali je ipak epidemija tifusa odnela ogromne žrtve

ŽIVOJIN MIŠIĆ
Život pod okupacijom
Interniranja, denacionalizacija i pljačka su srpska svakodnevica. Narod se diže na ustanak

NIKOLA PAŠIĆ

Indeks


`Prvi svetski rat, vođen od 1914. do 1918. godine, bio je tragičan sukob epskih razmera što je ostavio neizbrisiv trag u kolektivnom sećanju zemalja koje su u njemu izgubile čitavu jednu mladu generaciju. U ovoj vizuel­no impresivnoj knjizi neposredno se pripoveda o toku rata, pri čemu se oživljavaju iskustva kolosalnih sukoba, kao što su Galipoljska bitka, bitka na Somi, Verdenska bitka i Kolubarska bitka, i beleže lična svedočenja bora­ca i civilnog stanovništva. Posebna pažnja posvećena je razvoju tehnike i tehnologije i njenom uticaju na ratna dejstva. Autori nisu zanemarili ni život običnog čove­ka u pozadini fronta, društvene promene podstaknute ratom, kao ni stradanja i patnje civilnog stanovništva. Knjiga PRVI SVETSKI RAT – VELIKI ILUSTROVANI VODIČ napisana je na osnovu proverenih činjenica koje su pot­krepljene velikim brojem fotografija da bi se omogući­lo lakše razumevanje rata što je promenio tok istorije.

Skupo plaćeno učešće Srbije u Velikom ratu maestralno je predstavio srpski vojni istoričar dr Dalibor Denda, koji u autorskom tekstu čitalačkoj publici prijemčivim jezi­kom otkriva novi pogled na istorijske događaje. U delu Srbija 1914–1918. prikazane su velike pobede srpske vojske 1914. godine, njeno stradanje tokom povlačenja preko Crne Gore i Albanije, ali i vaskrs i nove pobede na Solunskom frontu 1916–1918. godine. Ubedljivi opisi epidemije tifusa, stradanja vojnika i civila u logorima i pod okupacijom, potkrepljeni svedočanstvima očevida­ca, duboko se urezuju u pamćenje čitalaca. U tekstu je istaknut i doprinos srpskih dobrovoljaca iz Vojvodine, Bosne, Hercegovine, Like, Banije, Korduna, Dalmacije i Boke Kotorske trijumfu Srbije u Velikom ratu i dat je opis Topličkog ustanka kao jedine pobune u Evropi pod vlašću Centralnih sila. Pažljivo odabrane autentične i do sada retko korišćene ili potpuno nepoznate fotografije slavnog perioda srpske istorije dugo ostaju u sećanju i zato je PRVI SVETSKI RAT – VELIKI ILUSTROVANI VODIČ knjiga koja se izdvaja od ostalih.`



Ako Vas nešto zanima, slobodno pošaljite poruku.

Reg Grant Richard Overy First World War Edmund Alenbi Albert Alzas Lorena Amjen Antisemitizam Artiljerija Austrougarska Avijacija Balkanski Ratovi Teobald Fon Betmean Holveg Dejvid Biti Bojni Otrovi Boljševici Bosna I Hercegovina Brestlitovski Mir Britanija Britanske Ekspedicione Snage Aleksej Brusilev Bugarska Burski Ratovi Crna Gora Vinston Čerčil Diplomatija Dobrovoljačke Jedinicedžon Dželiko Ena Erih Falkenhajn Emir Fejsal Folklandi For Duomon Ferdinand Foš Jozef Franc Francuska Francuska Vojska Džon Frenč Galicija Galipoljska Operacija Ijan Hamilton Daglas Hejg Paul Fon Hindenbrug Franc Hiper Adolf Hitler Indijske Trupe Ipr Istočni Front Japan Kambre Kavkaske Operacije Lord Kičener Kaporeto Kobarido Kodovi Šifre Kolonijalne Trupe Franc Konrad Hecendorf Konstantinopolj Kraljevska Mornarica Krf Šarl Lanrezak Vladimir Lenjin Liga Naroda Dejvid Lojd Džordž Los Erih Ludendorf August Makenzen Šarl Manžen Marna Mehmed Mesopotamija Mitraljezi Helmut Fon Moltke Nacionalizam Nacionalizam Revolucionarni Događaji Socijalizam Versajski Mir Druga Armija Nemačka Mornarica Ratna Neuhranjenost Ruski Car Nikolaj Niš Nivelova Ofanziva Kobrenović Ofanziva Artoa Los Gorlice Tarnov Kerenskog Izviđački Avioni Palestina Pariska Mirovna Konferencija Džon Peršing Filip Peten Petrograd Pilsudski Jozef Plakati Herbert Plamer Podmornički Rat Poljska Primirje Prolećne Ofanzive Puške Pruska Radomir Putnik Ratna Umetnost Umetnici Revolucionarni Nemiri Manfred Fon Rihthofen Henri Rolinson Rovovski Rat Rumunija Rusija Brestlitovski Mir Građanski Rat U Rusiji Oktobarska Revolucija Saveznici Severno More Sirija Sjedinjene Američke Države Slovenski Nacionalizam Solunski Front Soma Srbija Stodnevna Ofanziva Šampanja Šlifenov Plan Štrajkovi Taktika Infiltracije Tanenberg Tenkovi Ukrajina Vazdušne Borbe Veliko Povlačenje Bitka Kod Verdena Versajski Mir Vilhelm Car Vudro Vilson Vitorio Veneto Vojne Operacije Zapadni Font Žozef Žofr Žrtve