ISBN: Ostalo
Godina izdanja: Ho
Jezik: Srpski
Autor: Strani

Spoljašnjost kao na fotografijama, unutrašnjost u dobrom i urednom stanju!


Sveti novomucenik Georgije Kratovac freske i ikone XVI - XXI veka 500 god. od smrti

Blagoja Nikolovski


Sveti mučenik Đorđe Kratovac je hrišćanski svetitelj srpskog[1] porekla[2][3] iz grada Kratova (danas u Severnoj Makedoniji). Postradao je u Sofiji 1515, zbog čega se poštuje i kao Sv. Georgije Novi ili Sv. Georgije Sofijski.

Đorđe je rođen u Staroj Srbiji, u varoši Kratovu 1497. godine, od roditelja Dimitrija i Sare.[4] Posle opismenjavanja u rodnom mestu, učio je zlatarski zanat − postao kujundžija, a kad mu je rano umro otac otišao je u „srpski Sredac”[5] (potonju Sofiju). U Sredcu se nastanio kod tamošnjeg sveštenika pop Petra (Peje), i tu dalje usavršavao zlatarski zanat. Pošto se pročuo po velikoj smernosti i pobožnosti, posećivao ga je neki muslimanski „softa” (provokator), koji je sa njim polemisao i ubeđivao ga da promeni veru. Kada je imao osamnaest godina Turci su ga hteli nasilno poturčiti, međutim Đorđe nije hteo da se odrekne hrišćanske vere.[6] Zbog toga su ga sofijski Turci janičari zatvorili i mučili, a potom i živog spalili na lomači 11. februara 1515. godine u Sofiji, za vreme sultana Selima I. Tada je njegov domaćin i zaštitnik Petar,[7] poznatiji kao sveštenik Peja napisao njegovo žitije u Sofiji,[8] a potom i jeromonah Ilija 1539. godine u Rusiji.

Pored Svetog Igumana Paisija, Svete Zlate Meglenske i Đakona Avakuma spada u red najpoznatijih novomučenika među Srbima pravoslavne vere. Proglasila ga je srpska crkva za svetitelja „Đorđa Novog”. U manastiru Studenici na freski iz 16. veka, predstavljen je svetac u narodnoj nošnji[9]: sa dugačkom crvenom anterijom uzanih rukava, a nad njim dugački himation bez rukava koji se ispod grla zakopčava; rukavi slobodno vise. Srpski slikar Đorđe Krstić je naslikao ikonu „Sv. Đorđe Kratovac”.[10] U 1924. je najavljeno svečano obeležavanje Đorđa Kratovca, naročito u Južnoj Srbiji.[11] Učiteljski kalendar „Svetlost” je 1925. godine objavio dugačku pesmu o iskušenjima Sv. Đorđa Kratovca.[12]

Srpska pravoslavna crkva slavi ga 11. februara po crkvenom, a 24. februara po gregorijanskom kalendaru. U njegovom rodnom mestu Kratovu je 1929. godine osvećena nova pravoslavna crkva posvećena „Sv. Đorđu - Srbinu Kratovcu”.[13] Bugarska pravoslavna crkva slavi ga 11. februara.

Jedna ulica u beogradskom naselju Pašino brdo nosi njegovo ime (Đorđa Kratovca) i to još od pre Drugog svetskog rata i bez prekida.