Godina izdanja: 1961. 1965.g
ISBN: DIZEL EL.MANEVARSKU LOKOMOTIVU Bo Bo-,,mađarica’’(JŽ 641).
Autor: Domaći
Oblast: Saobraćaj
Jezik: Srpski

CRTEŽI i ŠEME za DIZEL EL.MANEVARSKU LOKOMOTIVU Bo Bo *6016*07-2022
(JŽ 641).
Ove manevarske lokomotive (koje su ponekad služile i da povuku voz regionalnim prugama) imaju nadimak ,,mađarica’’, a sa 119 lokomotiva spada među brojnije lokomotive u Jugoslaviji.
izdanje: verovatno železnička služba ŽELEZNICA jUGOSLAVIJE..NEMA GODINA IZDANJA
Povez broš,22 table ,45 x 31 cm,latinice,ilustrovano shemama sklopova,težina 340.grama
stanje: očuvano nema ispisivanja
MANEVARSKE LOKOMOTIVE
Pominjali smo dizel-električne lokomotive koje treba da zamjene parne lokomotive, pominjali smo i dizel motorne vozove koji treba da zamjene parnu vuču. No, sva ta opisna vozna sredstva su namjenjena otvorenoj pruzi za vuču putničkih i teretnih vozova. U željezničkim stanicama je potrebno povezati razne vagone (kako putničke, tako i teretne) u jednu kompoziciju. Upravo je to zadatak koji rade manevarske lokomotive. One nisu pravljene za velike brzine, ali zato imaju veliku startnu silu. Takođe su i srazmjerno svojoj veličini teške da ne bi proklizavale zbog težine vagona koje moraju da povuku. Naravno, u sistemu JŽ postoje manevarske parne lokomotive, ali to je tehnologija koju treba modernizovati. Rješenje je nađeno u dvije susjedne države, u mađarskoj fabrici Mavag i u austrijskoj fabrici JW (Jenbacher Werke).
Razvoj manevarskih lokomotiva
Razvoj dizel-električne lokomotive u mađarskoj fabrici Mavag je počeo početkom pedesetih godina, da bi prva dva prototipa bila napravljena 1954 godine. Poslije svih ispravljenih grešaka serijska proizvodnja počinje 1957 godine. Manevarska lokomotiva Mavag DVM2 ima četri osovine, motor od 600 KS, težinu od 62 tone, te može da postigne 80 km/h. Do 1976 godine napravljeno je 926 ovih lokomotiva, a od toga 119 ih je na osnovu ratnih reparacija isporučeno u Jugoslaviju (JŽ 641).
Jugoslovenski modeli
Ove dvije pomenute fabrike su bile osnova popune manevarskog voznog parka u Jugoslaviji sa dizel lokomotivama. Mavag DVM2 je tokom 1960 godine prvo isporučen na tri lokacije kao industrijska lokomotiva (Krško, Vogošća i Glogovac), a potom u 10 primjeraka za JŽ, sledeće 1961 godine isporučeno je još 5 primjeraka pa je numeracija ovih lokomotiva JŽ 641-001, JŽ 641-002, JŽ 641-003,… do JŽ 641-015. Druga tranša je nabavljena 1970 i 1971 godine u dvije podserije tako da je numeracija JŽ 641-101, JŽ 641-102, JŽ 641-103,… do JŽ 641-145 i JŽ 641-201, JŽ 641-202, JŽ 641-203,… do JŽ 641-220. Tokom 1984 godine nabavljeno je još 35 ovih lokomotiva tako da im je numeracija JŽ 641-301, JŽ 641-302, JŽ 641-303,… do JŽ 641-335. Ove manevarske lokomotive (koje su ponekad služile i da povuku voz regionalnim prugama) imaju nadimak ,,mađarica’’, a sa 119 lokomotiva spada među brojnije lokomotive u Jugoslaviji.

Numeracija Lokomotiva/Šinskih Vozila/DMV/EMV
Početkom 1960.-ih počinje da se primenjuje sistem numeracije za dizel i električne lokomotive na JŽ (danas Železnice Srbije) koji se zasniva na kodnom obeležavanju, na principu trobrojne oznake serije.
Značenje 1.-og broja:
3 – Električna vučna vozila jednosmerne struje 3kV
4 – Električna vučna vozila naizmenične struje 25 kV, 50 Hz
5 – Rezervisano za višesistemska električna vučna vozila
6 – Dizel električna vučna vozila
7 – Dizel hidraulična vučna vozila
8 – Dizel mehanička vučna vozila
9 – Vozila za železničke svrhe
Značenje 2.-og broja:
0 – Motorni voz uskog koloseka
1 – Motorni voz normalnog koloseka
2 – Lokomotive sa dve pogonske osovine
3 – Lokomotive sa tri pogonske osovine
4 – Lokomotive sa četiri pogonske osovine
5 – Lokomotive sa pet pogonske osovine
6 – Lokomotive sa šest pogonskih osovina
Značenje 3.-eg broja:
Kod lokomotiva:
0 – Uski kolosek
1 – 9 Redosled ubacivanja u službu (konstruktivni tip lokomotive)
Kod motornog voza razlika da li su motorna kola, vagon ili upravljačnica.
Značenje 4.-og broja:
Oznaka podserije. Podserije su uvedene zbog tehničko-eksploatacionih razlika u okviru serije.
Značenje 5.-og i 6.-og broja:
Tekući (inventarski) broj lokomotive.
Primer: 661-140
6 – Dizel električna lokomotiva
6 – Lokomotive sa šest pogonskih osovina
1 – Prva lokomotiva takve vrste u inventarskom parku
1 – Oznaka podserija
40 – Inventarski broj lokomotive
Šta je to dizel električna lokomotiva
Parnu mašinu potiskuju mašine pogonjene naftnim prerađevinama (benzin i dizel), te su te mašine postale primarne u drumskom saobraćaju (kamioni, autobusi, automobili), potosnule su parne mašine i iz poljoprivrednih polja (traktori i ostale poljoprivredne mašine). Što se željeznice tiče prvo pojavljivanje benzinskih motora je u motornim kolima, kasnije zamjenjenih efikasnijim dizel motorima. Šta je sa lokomotivama? One su teške, a treba da vuku i vagone. Dakle, neophodna je konstrukcija velikih i jakih dizel motora. Isti su konstruisani ali javio se problem prenosa snage na točkove. Do snage od 100 kW tadašnje tehnologija kvačila je mogla da prenese snagu, ali veću snagu… Kvačila su se raspadala, nisu mogla efikasno da prenesu snagu. Zato su konstruktori probali da nađu neke drugačije načine prenosa snage na točkove gdje neće biti potrebno klasično kvačilo. Tada je već postajala tehnologija izrade dizel motora koji su mogli razviti preko 300 kW (čime se snagom već pariralo parnim lokomotivama), ali bi po proračunima kvačilo za takve motore moralo imati prečnik… pa, preveliki, ta lokomotiva sa tim kvačilom ne bi mogla proći kroz tunel npr. Poslije raznih tehničkih rješenja (uglavnom neuspješnih) 1926 god. ruski professor Jurij Lomonsof je zamislio da bi dizelski motor pokretao generator koji bi proizvodio električnu energiju. Ta električna energija bi napajala elektromotore koji pi pokretali točkove. Taj sistem električnog pogona je zapravo iskopirana tehnologija tadašnjih električnih tramvaja. Ta prva uspješna koncepcija je pokazala svoje prednosti na planinskim prugama Urala. Tu tehnologiju su otkupili i Njemci. Nekako u isto vrijeme pojavila se i prva američka dizel-električna lokomotiva čija namjena je manevarska.